Page 24 - 8.SINIF ÇIKTIYA HAZIRLIK

Buluş ve tasarımlar koruma altına nasıl alınır?

Buluşlar ve tasarımlar yani icatlar mucidin veya bilim adamının bir soruna çözüm getiren söz konusu ica-

dını ve buluşunu belirli bir süre üretme, kullanma, satma, kendisi veya izni ile ürettirme hakkını kendi inisiyatifin-

de bulundurması için patent tescili yaptırarak buluşunu koruma altına almasıdır. Ülkemizde bu amaçla buluş

ve icatların korunmasına yönelik başvurular Türkiye Patent ve Marka Kurumuna yapılır.

Rüçhan Hakkı ne demektir?

Rüçhan yasal olarak tanınan öncelik anlamına gelir. Bir başvuru sahibi herhangi bir ülkede yaptığı başvu-

rusunu takiben bir yıl içinde aynı buluş için patent başvurusu yapıp, aynı patent için hak talep eden birine karşı

öncelik hakkı talep edebilir.

Patentlenebilirlik kriterleri nelerdir?

1-Yenilik: Buluşun dünya çapında daha önce var olmaması yani tek-

niğin bilinen durumuna dahil olmaması anlamına gelir. Tekniğin bilinen du-

rumu ise patent başvurusunun yapıldığı tarihten önce buluş konusunda

dünyanın herhangi bir yerinde erişilebilir (yazılı veya sözlü tanıtım, kullanım )

her türlü bilgi anlamına gelmektedir.

2-Buluş Basamağı: Buluşun, ilgili olduğu teknik alanda uzman bir kişi

tarafından tekniğin bilinen durumundan aşikâr bir şekilde çıkarılamayacak

nitelikte olması anlamına gelmektedir.

3-Sanayiye Uygulanabilirlik: Buluşun tarım dahil sanayinin herhangi bir

dalında üretilebilir, uygulanabilir veya kullanılabilir nitelikte olmasıdır.

Buluşlara koruma talep ederken istemleri doğru ifade etmek neden önemlidir?

İstemler, buluşun koruma talep edilen, yeni olduğu iddia edilen teknik özelliklerinin belirtildiği kısımdır. Di-

ğer bir ifadeyle, koruma kapsamı istemlerle belirlenir. Korunması istenen teknik özellikler istemlere yazılmalıdır.

İstemlerde yazılmayan özellikler korunamaz.

Faydalı Model nedir?

Dünya çapında yeni olan ve sanayiye uygulanabilen buluşların korunması için verilen belgedir. İşletmele-

rin ortaya koyduğu ürünlerin taklit edilmesini engellemek için faydalı model belgesi alması şarttır. Araştırma ve

inceleme süresi daha kısa olduğu için tercih edilir. Örn: Kiraz çekirdeğini çıkaran bir alet

Patent ile faydalı model arasındaki farklar

Patentin 3 kritere de sahip olması gerekir , Faydalı Model’de buluş basamağı kriteri aranmaz.

Faydalı Model’e konu olan buluşun yeni olması yeterlidir.

Patentin koruma süresi 20 yıl iken, Faydalı Modelin koruma süresi 10 yıldır.

24