Page 2 - บทที่ 13

2

บทที่ 13

ไฟฟ้าสถิต

13.1 ปรากฏการณ์ธรรมชาติของไฟฟ้า

ในชีวิตประจ ำวันเรำได้พบเห็นปรำกฏกำรณ์ทำงธรรมชำติของไฟฟ้ำ เช่น ฟ้ำแลบ ฟ้ำผ่ำ และได้ยินเสียงฟำ
้
ร้องกันบ่อยๆ ในยุคโบรำณมนุษย์เรำเชื่อว่ำเกิดจำกอำนำจของเทพเจ้ำ ส ำหรับคนไทยนั้นเชื่อว่ำ เกิดจำกนำงเมขลำ

้
ล่อแก้ว แล้วรำมสูรขว้ำงขวำนใส่ ภำยหลังเมื่อมนุษย์มีควำมรู้ทำงวิทยำศำสตร์มำกขึ้นจึงทรำบว่ำปรำกฏกำรณ์ฟำ
แลบ ฟ้ำผ่ำ เกิดจำกกำรถ่ำยโอนประจุไฟฟ้ำในบรรยำกำศ

ในสมัยก่อน นักปรำชญ์ชำวกรีกชื่อ ทำลีส สังเกตเห็นว่ำเมื่อน ำอ ำพัน (amber) มำถูกกับขนสัตว์ อ ำพันจะ

สำมำรถดึงดูดของเบำๆ เช่น ฟำง ขนนกได้ แสดงให้เห็นว่ำมีแรงกระท ำต่อกระดำษหรือขนนกนั้น ต่อมำจึงทรำบว่ำ

แรงนั้นคือ แรงระหว่ำงประจุ (force between electric charge) นั้นเอง เรำยังสำมำรถพบเห็นปรำกฏกำรณ์

ธรรมชำติของไฟฟำได้อกมำกมำย เช่น ในฤดูหนำว และมีอำกำศแห้ง เวลำที่เรำหวีพบแล้วเมื่อน ำหวีมำใกล้
ี
้
กระดำษชิ้นเล็กๆ จะพบว่ำหวีสำมำรถดึงดูดกระดำษได้ , เมื่อจับลูกบิดประตูจะมีควำมรู้สึกว่ำถูกไฟช๊อต หรือมี
ประกำยไฟเกิดขึ้น

13.2 ประจุไฟฟ้า
จำกปรำกฏกำรณ์ธรรมชำติของไฟฟ้ำที่กล่ำวไว้ข้ำงต้น เมื่อน ำอำพน (amber) มำถูกกับขนสัตว์ อ ำพนจะ

ั
ั
สำมำรถดึงดูดของเบำๆ เช่น ฟำง ขนนกได้ แสดงให้เห็นว่ำมีแรงกระท ำต่อกระดำษหรือขนนก เรียกแรงนี้ว่ำ แรง
ระหวางประจุไฟฟ้า (force between electric charge) มีสองชนิดคือ แรงดึงดูด (attractive force) และ
่

แรงผลัก (repulsive force) ซึ่งแรงที่เกิดขึ้นนี้เป็นผลมำจำก ประจุไฟฟำ (electric charge) ประจุไฟฟำมีสอง
้
้
ชนิด ได้แก่ ประจุไฟฟ้าบวก (positive electric charge) และประจุไฟฟ้าลบ (negative electric charge)

โดยใช้เครื่องหมำย + และ – แสดงชนิดของประจุบนวัตถุตำมล ำดับ ต่อมำเรำทรำบว่ำ ประจุชนิดเดียวกันจะผลัก
กัน ประจุต่ำงชนิดกันดึงดูดกัน

เบนจำมิน แฟรงกลิน นักวิทยำศำสตร์ชำวอเมริกำเป็นบุคคลแรกที่จ ำแนกชนิดของประจุไฟฟำเป็นประจุ
้
บวกและประจุลบ