Page 93 - Cuốn 70 năm (c)
P. 93
chiến đấu trong ngày 19/6 diễn ra trên nhiều hướng, rất
quyết liệt, bộ đội, du kích chặn đánh địch ở khắp nơi. Tại bờ
sông máng, thôn Nam Chính, xã Minh Đức, Đại đội 32 bộ đội
tỉnh cùng Trung đội 57 của huyện Ứng Hòa và du kích Minh
Đức, Đồng Tân đã cận chiến quyết liệt với địch, diệt 1 đại đội
lính Âu - Phi, bắt sống 30 tù binh. Đêm 19/6/1951, Trung
đoàn 48 nghi binh, quấy rối địch ở ven sông Đáy, tạo điều
kiện để các tiểu đoàn 122, 868, cán bộ, nhân dân bị kẹt lại ở
Khu Cháy thoát khỏi vòng vây sang khu tự do Mỹ Đức. Một
số đồng chí lãnh đạo chủ chốt của Huyện ủy, Trung đội 57, 2
đại đội 32, 92 tiếp tục bám Khu Cháy.
Từ ngày 20/6/1951, các mũi tiến quân của thực dân Pháp
đã thọc vào các làng, xã trong Khu Cháy. Chúng trú quân ở
một số nơi như Quảng Tái, Dũng Cảm, Cống Khê, Trạch Bái,
Lương Đa, Trầm Lộng, Cao Minh... mỗi nơi chừng gần 2 đại
đội, hằng ngày chúng càn quét, đốt phá nhà cửa, thóc lúa,
bắn giết nhân dân. Ở xã Đồng Tân, chúng đốt phá 606 ngôi
nhà, 387 tấn thóc, giết hại 86 người, làm bị thương 120
người, bắt giữ 100 người… . Phần lớn các thôn trong vùng chỉ
1
còn một vài ngôi nhà ngói, duy có 4 thôn Phú Điền, Cao Tạ,
An Hoà, Kiện Vũ là chưa bị đốt nhưng đã bị bom pháo dội
xuống nhiều lần. Quân Pháp còn ra lệnh cho các xã xung
quanh khu vực thị trấn như Mai Đình, Tân Phương, Phương
Tú, Tảo Dương Văn phải dỡ hết nhà cửa ở ven đường lớn.
Do chiến sự diễn ra vào lúc nhân dân còn đang thu hoạch
lúa chiêm nên toàn huyện vẫn còn gần 300 mẫu chưa kịp
gặt. Số thóc đã gặt về bà con chưa kịp cất giấu, địch thực
hiện kế hoạch cướp phá thóc lúa. Từ ngày 22 đến ngày
_______________
1. Huyện ủy Ứng Hòa: Lịch sử Đảng bộ huyện Ứng Hòa (1930 - 2010),
Sđd, tr.211.
93