Page 21 - Skolski casopis - ju os sutjeska
P. 21
Nauka i matematika - Science and mathematics
Školski naučnoistraživački časopis - School science and reserach journal Broj 1 – Volume 1 jun 2020.
Vodozemci
Andrej Rutović
JU OŠ “Sutjeska” Podgorica
Uvod
Predmetni zadatak istraživačkog rada odnosi se na opis vodozemaca - carstvo životinja, tip hordata,
podtip kičmenjaca, klasa Amphibia. Shodno cilju, odgovarajućim metodama i literaturi očekuju se
rezultati istraživanja koji će doprinijeti unapređenju znanja predmetne materije.
Cilj
Cilj je pronaći i predočiti informacije odnosno proširiti znanje o vodozemcima.
Metode
Analiza informacija i sadržaja dostupnog na internetu, i deskriptivna metoda.
Rezultat istraživanja
Vodozemci ili amfibije (lat. Amphibia; „amphi bios“ = dvostruki život) su prvi stanovnici
kopna među kičmenjacima ( kopneni kičmenjaci – Tetrapoda) i istovremeno njihovi evoluciono
najniži predstavnici. Razviće im se odvija u vodi. Kao rezultat prilagođavanja na suvozemni način
života najveće promjene pretrpjeli su njihovi respiratorni i krvni sistem (1).
U razviću su vezani za vodu, oplođenje je spoljašnje, polaganje jajnih ćelija (ovipozicija) i
razviće larvi je vezano za vodu. Životni ciklus vodozemaca obuhvata stadijum larve, koji traje
nekoliko mjeseci i živi u vodi. Nakon kratkog perioda metamorfoze obrazuje se jedinka koja živi na
kopnu. Odrasle jedinke se vraćaju u vodu da bi tu polagale jaja. Jajne ćelije su pored tanke opne
obavijene i galertnom masom koja predstavlja zaštitu od isušivanja (1). Većina vodozemaca leže jaja
koja su položena u vodu, ili u nekoliko slučajeva, u vlažno tlo, ili gnijezda napravljena od stvrdnute
sluzi. Kada se izlegu, mladi vodozemci ili larve žive kao potpuno vodene životinje. Oni koji se rode
na kopnu, odvijugaju u najbližu baru ili ispadnu iz gnijezda u rijeku. Larve žaba zovu se punoglavci.
Punoglavci u početku nemaju noge. Plivaju koristeći dugi rep koji ima peraje sličnu ribljem, koje
prolazi cijelom dužinom tijela. Kako rastu, larvama niču noge.Obično zadnje noge počinju da rastu
prve, poslije čega slijedi par prednjih nogu. Odrasle žabe nemaju rep, a poslije nekoliko prvih mjeseci
rep punoglavca počinje da se upija u tijelo, ne otpada. Svi odrasli salamanderi zadržavaju rep, a one
vrste koje cio život provode u vodi često zadržavaju peraje duž repa, skupa sa ostalim djelovima, kao
što su škrge, što je karakteristika koja se češće viđa u larvenoj fazi(2).
Larve vodozemaca izlegu se sa spoljnim škrgama, ali tokom rasta mnoge (uključujući žabe i
većinu salamandera koji žive na kopnu) razvijaju unutrašnje škrge. Kod većine kopnenih vrsta ove
unutrašnje škrge se na kraju zamjenjuju plućima. Vodozemci su takođe sposobni da apsorbuju
21