Page 114 - กรมศุลกากร ประจำปี 2562

กรมศุลกากรอยู่ระหว่างการน�าเทคโนโลยี Blockchain มาใช้ในงานศุลกากรด้านการ
ขนส่งสินค้าทางเรือ โดยได้เข้าไปศึกษาดูงานระบบ TradeLens ของบริษัท ไอบีเอ็ม (IBM) จ�ากัด
TradeLens คือ แพลตฟอร์มของบริษัท IBM ร่วมกับบริษัท Maersk น�าเทคโนโลยี
Blockchain มาใช้ท�าหน้าที่ติดตามการขนส่งทางเรือ เพื่อพัฒนาให้เหมาะกับความต้องการ
ของวงการขนส่ง โดยน�าหลักการของระบบคือ Smart Contracts ซึ่งเปิดให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
(Stakeholder) ด้านการขนส่งทางเรือ ได้แก่ ผู้ประกอบการน�าของเข้า ส่งของออก บริษัทเรือ
ท่าเรือ และศุลกากร ได้ร่วมกันจัดการข้อมูลหรือเอกสารได้ดีขึ้น มีการแชร์ข้อมูลร่วมกัน
มีโครงสร้างเอกสารแต่ละกลุ่มผู้มีส่วนได้ส่วนเสียต้องด�าเนินการบันทึกหรือเปลี่ยนแปลงข้อมูล
ให้เป็นปัจจุบันและพัฒนามาตรฐานเปิดส�าหรับการขนส่งทางเรือที่ทุกฝ่ายสามารถเข้าถึงข้อมูล
ร่วมกันได้ โดยมีการบูรณาการข้อมูลผ่านเทคโนโลยี Blockchain ซึ่งน�ามาประยุกต์ใช้ใน
อุตสาหกรรมด้านโลจิสติกส์ เพื่อยกระดับความโปร่งใสให้ผู้เกี่ยวข้องท�างานร่วมกันด้วยมุมมอง
ร่วมในการจัดการ โดยไม่มีการปิดบังรายละเอียดข้อมูลส่วนตัว เข้าถึงข้อมูลได้แบบเรียลไทม์
1. วัตถุประสงค์ เพื่อติดตามสถานการณ์ขนส่ง จะท�าการประมวลผล และส่งข้อมูลไปให้ระบบ ค่าใช้จ่ายในการพัฒนาการเชื่อมโยง) ระยะ
ทางเรือ สามารถตรวจสอบรายละเอียดตู้ TradeLens ทั้งด้านการน�าเข้าและการส่งออก การเข้าร่วมเพื่อด�าเนินการจริง (Go-Live)
คอนเทนเนอร์ของการขนส่งตั้งแต่จุดที่สินค้าถูก ที่ขนส่งทางเรือ) กรมศุลกากรและบริษัท IBM จะร่วมมือ
ส่งออกจากประเทศต้นทาง เดินทางมาถึงยัง 3. กำรเข้ำร่วมเป็นสมำชิก กรมศุลกากรจะ และพัฒนาการเชื่อมโยงและแลกเปลี่ยนข้อมูล
ท่าเรือ และถูกส่งไปยังจุดหมายประเทศปลายทาง ต้องท�าข้อตกลงสัญญาการเข้าร่วมเป็นสมาชิก กับระบบ TradeLens ทั้งนี้เพื่อให้ระบบของ
เสร็จสิ้น ผู้ที่เกี่ยวข้อง คือ ผู้ประกอบการน�า TradeLens จ�านวน 3 ฉบับ คือ Cloud Service กรมศุลกากรสามารถแลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างกัน
ของเข้า ส่งของออก บริษัทเรือ ท่าเรือ และ Agreement, TradeLens Platform Network ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ปลอดภัยและรวดเร็ว
ศุลกากร โดยผู้มีส่วนได้ส่วนเสียของสินค้าภายใน Member, TradeLens Data Sharing ตามมาตรฐานการด�าเนินการในขั้นตอนนี้จะต้อง
ห่วงโซ่อุปทานระหว่างประเทศจะได้รับสิทธิ Specification โดยมีระยะขั้นตอน ระยะทดลอง มีค่าใช้จ่ายในการจัดหาทรัพยากร ทั้งในส่วน
เรียกดูข้อมูลการขนส่ง เช่น เวลาที่ได้รับ หรือ ใช้งาน หรือ Proof Of Concept (POC) เป็นการ Hardware และ Software รวมทั้งค่าใช้จ่าย
เอกสารด้านพิธีการศุลกากรของสินค้าชิ้นนั้น ๆ สมัครเข้าร่วมทดสอบโดยรูปแบบการใช้งานจะ ด้านการพัฒนา Application ในการแลกเปลี่ยน
ได้ในทันที ซึ่งนับเป็นการพัฒนาขึ้นจากเดิมที่ ใช้งานผ่านหน้าเว็บไซต์ของ TradeLens ซึ่งไม่มี ข้อมูลระหว่าง กรมศุลกากรกับระบบ TradeLens
ธุรกิจขนส่งต้องพึ่งพาเอกสารกระดาษ นอกจาก ค่าใช้จ่ายในการด�าเนินการ โดยวิธีดังกล่าวนี้จะ 4. ประโยชน์ที่ภำคเอกชนและภำครัฐจะรับ
การกรอกข้อมูลเข้ามายังระบบเพื่อเก็บลงใน มีระยะเวลาการใช้งานไม่เกิน 4 เดือน โดยใน 4.1 เพิ่มประสิทธิภาพในการตรวจปล่อยสินค้า
Blockchain ขั้นตอนนี้ ทางกรมศุลกากรและบริษัท IBM จะ ล่วงหน้า (Pre - Arrival)
2. กระบวนงำนศุลกำกร ศุลกากรจะมีส่วน ร่วมกันท�างานก�าหนดขอบเขตด�าเนินการ เพื่อ 4.2 อ�านวยความสะดวกทางการค้า ส่งเสริม
ที่เกี่ยวข้องในสถานะเป็นผู้ตรวจสอบข้อมูลหรือ ด�าเนินการทดสอบและทดลองการใช้งานระบบ ระบบขนส่งทางเรือ
ตรวจสอบกิจกรรมการขนส่ง ตู้คอนเทนเนอร์ TradeLens ในระยะนี้กรมศุลกากรจะยังไม่มี 4.3 เพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารความเสี่ยง
ได้ตลอดเส้นทางการขนส่งที่ผ่านท่าเรือขนส่งที่ ค่าใช้จ่ายในการด�าเนินการ (Risk Management)
น�าร่อง และเป็นผู้ส่งข้อมูลสถานะการตรวจ ภาระต้องจัดเตรียมทรัพยากรใด ๆ 4.4 สร้างความพึงพอใจแก่ผู้ใช้บริการ
ปล่อยของตู้คอนเทนเนอร์เมื่อออกจากอารักขา และไม่มีการส่งข้อมูลอะไรกลับไปยังระบบ 4.5 ลดค่าใช้จ่าย ระยะเวลา สร้างความโปร่งใส
ศุลกากร (หมายเลขตู้คอนเทนเนอร์ วันที่/เวลา TradeLens (กรณีกรมศุลกากรต้องการน�าข้อมูล 5. หน่วยงำนน�ำร่องใช้งำน ส�านักงานศุลกากร
ที่ตรวจปล่อย โดยในระยะการเข้าร่วมเพื่อด�าเนิน ในระยะทดลอง (POC) นี้มาประยุกต์ใช้กับ ท่าเรือแหลมฉบัง
การจริง (Go-Live) ระบบคอมพิวเตอร์ศุลกากร ระบบงาน e-Customs กรมศุลกากรต้องมี

118 รายงานประจ�าปี กรมศุลกากร 2562