Page 52 - LSDB xa Xuan Ninh

Chương II

PHONG TRÀO CÁCH MẠNG TỪ KHI TỔ CHỨC ĐẢNG
ĐƯỢC THÀNH LẬP ĐẾN KHI GIÀNH CHÍNH QUYỀN
(1930 - 1945)

I. TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ - XÃ HỘI
ĐẦU THẾ KỶ XX

Năm 1858, thực dân Pháp tấn công bán đảo Sơn Trà (Đà
Nẵng) mở đầu quá trình xâm lược nước ta. Chúng thực hiện
nhiều thủ đoạn buộc triều đình nhà Nguyễn phải ký Hiệp ước
Nhâm Tuất (05/6/1862), Hiệp ước Hác-măng (25/8/1883) và
Hiệp ước Pa-tơ-nốt (4/1884), từng bước biến Việt Nam thành
thuộc địa. Khi đã cơ bản bình định nước ta, chúng bắt tay vào
xây dựng bộ máy cai trị từ Trung ương xuống địa phương với
chính sách “chia để trị”, “dùng người Việt trị người Việt”.

Về kinh tế
Dưới chế độ thực dân, phong kiến, cuộc sống của Nhân
dân vô cùng điêu đứng, khổ cực. Ruộng đất là tư liệu sản
xuất chính của người nông dân bị bọn địa chủ, cường hào
chiếm đoạt gần hết. Vì vậy, thời kỳ này hình thức phát canh
thu tô diễn ra phổ biến trên địa bàn Xuân Ninh. Mức địa
tô thường chiếm tới một nửa số thu hoạch, trong khi đó họ
còn phải nộp nhiều thứ tô, phí khác cho địa chủ như “lệ lĩnh
canh”, các dịp giỗ, tết nên khoản thu thực tế của người nông
dân còn rất thấp. Những khi đói kém, thường vào tháng ba
ngày tám, nhiều người buộc phải bán lúa non hoặc vay tiền,
thóc của địa chủ với lãi suất cao. Một thùng thóc (khoảng
12kg), đến mùa phải trả 1,3 - 1,5 thùng.

52