Page 33 - marine meteorology
P. 33
soğumadan dolayı 30° enlemlerinde alçalır. Sonuç olarak bu enlemlerde
yüksek basınç alanı oluşur.
• Kutup altı alçak basınç alanı (Subpolar siklon): Batı ve kutup rüzgârları,
60° enlemleri civarında karşılaştıktan sonra yükselirler. Sonuç olarak bu
enlemlerde alçak basınç alanı oluşur.
2.2.8 Türkiye’de Etkili Olan Basınç Merkezleri
Türkiye matematiksel konumundan dolayı farklı ve değişken basınç alanlarının
etkisinde kalmaktadır. Bu sayede tüm mevsimler görülebilmektedir. Kuzey yönlü İzlanda
dinamik alçak basıncı ve Sibirya termik yüksek basıncı etki ederken, güney yönlü olarak
Asor dinamik yüksek basıncı ve Basra termik alçak basıncı etki etmektedir.
➢ Sibirya termik yüksek basıncı: Türkiye’nin doğu ve kuzeydoğusundan gelen
termik kökenli yüksek basınç alanıdır. Türkiye’de sadece kış aylarında etkili olan
bu sistem, Doğu Anadolu ve Balkanlar üzerinden sarkarak etkin kar ve soğuk hava
bırakırlar.
➢ İzlanda dinamik alçak basıncı: Kışın etkili olup Türkiye’nin batı ve
kuzeybatısından gelir. Hareketli hava kütlelerini getirdiği için rüzgâr, birkaç gün
ara ile çok farklı yönlerden eser.
➢ Basra termik alçak basıncı: Türkiye’nin güney ve güneydoğusundan gelen ve yaz
aylarında etkili olan bu basınç merkezi çöl sıcaklarının yaşanmasına ve atmosferin
üst kısımlarının daha soğuk olması nedeniyle ani gök gürültülü sağanak yağışlara
neden olur.
➢ Asor dinamik yüksek basıncı: Genellikle yıl boyunca etkili olmakla birlikte yaz
aylarında daha belirgindir. Kışın serin, yağışsız ve batı yönlü sakin rüzgârlarla
kendini belli eder.
İçindekiler 32