Page 79 - marine meteorology
P. 79
2.8 METEORLAR
Atmosferde meydana gelen katı, sıvı, elektriksel ve optik meteorolojik olaylardır.
Meteorlar yapılarına göre hidrometeorlar, elektrometeorlar, fotometeorlar ve litometeorlar
olmak üzere dört kısımda incelenir.
1. Hidrometeorlar
Atmosferde düşmekte olan (yağmur, kar vs.), asılı bulunan (sis), rüzgârla savrulan (kar
serpintisi) ve birikme şeklinde (çiğ) bulunan katı ve sıvı parçacıklardır. Hidrometeorların
çeşitleri şunlardır;
➢ Yağmur: 0,5 mm’den daha büyük çaplı su damlacıklarının yağışıdır. Cumulus,
nimbostratus ve cumulonimbus bulutlarından düşer.
➢ Çisenti: Çapı 0,5 mm’den daha küçük su damlacıklarının yağışıdır.
➢ Kar: Altıgen ve yıldız buz kristallerin yağışıdır.
➢ Dolu: Kısa süreli düşen buz parçacıklarıdır. Cumulonimbus bulutlarından oluşur.
➢ Sis: Görüş mesafesinin 1 km’den az olduğu durumdur.
➢ Pus: Görüş mesafesinin 1-2 km arasında olan durumdur.
➢ Çiğ: Yerdeki cisimlerin üzerindeki su buharının yoğunlaşması sonucu meydana
gelir.
➢ Kırağı: Çiğ oluşumuyla aynıdır. Kırağının oluşumunda cismin donma noktasının
altına kadar soğuması gerekir.
➢ Buz paletleri: Kar ve dolu şekline benzemeyen, yağmur damlalarının donması
veya lapa lapa yağan karların tekrardan donmasıyla oluşan şeffaf görünümlü, katı
buz parçacıklarından oluşan yağıştır.
2. Elektrometeorlar
Atmosferdeki elektriğin görülebilir veya duyulabilir şekil almasıdır. Elektrometeorlar
şunlardır;
➢ Şimşek: Atmosferde meydana gelen kuvvetli bir elektrik boşalmasıdır. Şimşek
aynı zamanda ışıklı bir olay olup genel olarak 3 farklı şekilde oluşur. Bunlar;
• Yere doğru olan boşalmalar (Yıldırım): Bulutla yer arasında meydana gelir
ve zikzaklı bir yol takip ederek şeritler halinde aşağıya doğru inen
şimşekleridir.
• Bulut boşalmaları (Daimi şimşekler): Bulut içinde meydana gelir ve
genellikle görülemeyen dağınık bir aydınlık oluşturur.
• Hava boşalmaları: Bu tip şimşekler kıvrımlı bir yol takıp eder ve buluttan
yere çarpmaksızın doğrudan doğruya havaya geçer.
İçindekiler 78