Page 52 - OPT MAYIS 2025
P. 52
. . .
TARİH OPTISYENIN SESI
Osmanlı’ nın Sağlık
Bakanlığı: Hekim başılık
Osmanlı’yı sağlık kurumları bakımından ele almayız genelde.
Günümüzde Sağlık Bakanlığı’na denk düşen Hekimbaşılık müessesesi
bu anlamda hayli dikkat çekici. Geçmişte sağlık mevzularının nasıl
idare edildiğini merak edenler için ilginç anekdotlar için buyrun...
Hekimbaşılık ile ilk II. Bayezid Devri’nde arasında yer alan sağlık reformlarını yapılacaklar
karşılaşıyoruz. Bu, kurumun II. Bayezid devri sıralamasında öne almış olması. II. Bayezid, bu şekilde
öncesinde sağlık meseleleriyle doğrudan alâkadar devletin en önemli eksiğini gidermeye çalışıyor;
olmadığı anlamına gelmiyor tarihçilere göre. Orhan Hekimbaşılığın diğer müesseseler gibi devlette teşekkül
Bey’den itibaren sarayda padişah ve ailesinin etmesi de böylece gerçekleşiyor. Bu kapsamda yetki
sağlığından mesul olan hekimler, Fatih devri de ve görevler belirleniyor, tabiplere ne kadar maaş
dâhil olmak üzere devletin sağlık idaresini ellerinde verileceği, kimlerin hekimbaşı olabileceği hakkında
tutuyordu çünkü. II. Murat’ın Tebrizli Fazlullah ile bir ferman çıkarılıyor. Kurumun çerçevesi çizilirken
Yahudi İshak Paşa; Fatih Sultan Mehmed’in ise sağlık politikaları da ihmal edilmiyor tabii ki. Bugünkü
Kutbeddin Ahmed, Mehmed Şükrullah Şirvanî, hastahanelerin Osmanlı’daki karşılığı olan Daruşşifa,
Hoca Atâullah-ı Acemi ve Altunizade’den oluşan bir Bimarhane, Şifahanelere atanacak hekimlerden onlara
sağlık şurasının olması bunun kanıtı. verilecek maaş, uygulanacak tedavi usülleri, tabip ve
II. Bayezid’in farkı, babası Fatih’ten emanet aldığı hasta ilişkilerine kadar her şeyin yasası çıkarılmıştı.
devleti, her yönüyle cihan imparatoru yapma duygusu Tedavi için gerekli ilaçlar ve bunları hazırlamakla görevli
taşıdığından, bugün bile hepimizin birincil gündemi eczacılarla ilgili kararlar da ihmal edilmemişti.
52 OPTİSYENİN SESİ E-DERGİ Mayıs 2025
