Page 5 - Yürüyüş Dergisi 63. Sayısı...
P. 5
devamı olarak da işçi sınıfı artık kendi iktidarı için, sos- Bunu önlemek için operasyonlar düzenlerler. 1 Mayıs’ı
yalizm için mücadele eden bir güç haline gelir. Ve tüm yasaklarlar. 1 Mayıs günü başta meydanlar olmak üzere
dünyada 1 Mayıslar, işçi sınıfının devrim ve sosyalizm emekçilerin yaşadığı mahalleleri kuşatma altına alırlar.
yürüyüşüne bağlı bir muhteva kazanır. Bazen bütün bir ilde açık ve gizli sıkıyönetim ilan
1 Mayısların tarihi 128 yıllık bir kavganın tarihidir. ederler. Ve kimi kez de 1 Mayıslar’ı kana bular, emekçilerin
Kan-can pahasına ilerletilen, sürdürülen bir kavga. Ka- kanını akıtırlar meydanlara.
zanılmış haklarını koruması, yeni haklar kazanma mü- Böyle bir tarihin adıdır 1 Mayıs. Bu onun sınıfsal
cadelesi de kanlı oldu işçi sınıfının. Kimi zaman sadece özünün ifadesidir. Bu çatışma yaşanacak, bu kavga ya-
meydanlara çıkabilmek için bedeller ödedi. şanacak. Bundan kaçış yok. Ara yol yok. Çünkü bu bir
1 Mayıslar burjuvazi için de tarihseldir. Ki 1 Mayıslar’ı sınıf mücadelesidir. İki sınıfın mücadelesi; proletarya
basit bir güne, mücadeleden uzak bir kutlamaya hapset- ile burjuvazinin uzlaşmaz mücadelesinin... Her 1 Mayıs’ta
meye çalışanların aksine burjuvazinin 1 Mayıslar’daki görülür bu mücadele. İster çatışa çatışa girilsin meydana
tutumu açık net ve sınıf bilinçlidir. ister davul zurna halaylar çekilsin meydanlarda emeğin
sermayeyle kavgası vardır özünde.
Eğer bütün mesele işçilerin bazı ekonomik haklarıyla
sınırlı bir gösteri meselesi olsaydı burjuvazi yüzyıllardır
1 Mayıslar’ı yok etmek için uğraşmazdı. Bunca kan Anadolu'da 1 Mayıs ilk kez Osmanlı döneminde,
döküp sınıf mücadelesini kızgınlaştırıp, keskinleştirmez- 1905 yılında İzmir'de kutlandı. Bunu 1909 Üsküp
di. kutlaması izledi. İstanbul'da ise ilk kez 1 Mayıs kut-
Oysa çok iyi bilmektedir burjuvazi bu kavganın laması 1910'da yapıldı.
devrim ve sosyalizm yürüyüşünün de adı olduğunu. 1920 1 Mayıs’ında emekçiler “Bağımsız Türkiye”
“Uyan artık uyan esirler dünyası. Bu kavga en sonuncu pankartı taşıdılar. Çünkü Anadolu-İstanbul işgal altın-
kavgamızdır artık” diyorduk. daydı.
1 Mayıslar daha ilk yıllarından başlayarak burjuvazi 1923 1 Mayısı'nda çok sayıda yerli ve yabancı
için kabus ve korku yılları haline geldi. Bugün her 1 işletmede çalışan işçiler greve çıktı. İşçi taleplerinin ara-
Mayıs öncesi oligarşinin yetkili ağızlarının açıklamalarında, sında, "yabancı şirketlere el konulması, 1 Mayıs'ın
burjuva basınının manşetlerinde yer alan “1 MAYIS resmen işçi bayramı olarak tanınması, sekiz saatlik Sayı: 63
ALARMI”, “olay çıkacak” söylemlerini 1 Mayıslarda işgünü, hafta tatili, serbest sendika ve grev hakkı" vardı Yürüyüş
ilk 1892 1 Mayıs’ında Amerikan ve İngiliz burjuva ve birçok işçi tutuklandı. 22 Nisan
basını kullanmıştır. Çünkü 1889 yılında 1 Mayıs Enter- İşgal bitmiş, emperyalist düşman gitmiş, Cumhuriyet 2018
nasyonal tarafından 1 Mayıs olarak ilan edildikten bir kurulmuştu ancak iktidar emekçilerin iktidarı değildi.
yıl sonra çok görkemli ve etkili bir 1 Mayıs 1890 ger- Küçük-burjuva Kemalist iktidar Osmanlı’nın baskıcı ge-
çekleşmiştir. Artık milyonlara ulaşan kitlesellik vardır. leneğini devralmıştı.
Ve bu kitleler ‘öylesine bir kalabalık’ değildir. Ne
1924 1 Mayısı'nı "İşçi Bayramı" olarak kutlayan iş-
istediğini bilen, kime karşı savaştığını bilen bir sınıftır çilerin bu eylemi engellenmek istendi. Sekiz saatlik
o; tarihin en devrimci sınıfı olan işçi sınıfıdır. işgünü için bildiri dağıtan birçok işçi tutuklandı.
1925 yılında çıkarılan Takrir-i Sükun Kanunu sonra-
Burjuvazinin korkusu başlamıştır. Bunun için sında kutlamalara izin verilmedi ve 1935 yılına kadar
ALARM vermiştir. Deyim yerindeyse her 1 Mayıs hemen hemen her yıl ancak gizli kutlanabildi. 1 Mayıs'ın
öncesi ve 1 Mayıs günüyle klasikleşmiştir. bundan sonraki tarihi "yasak"larla yazıldı.
“Mayıs geldi. Mayıs'ın gelişi, havalar bir yana, ge- Küçük-burjuva Kemalist iktidar 1 Mayıslar’ı yasak-
nellikle saray sakinlerinin pek hoşuna gitmez, çünkü bir larken, taleplerini dile getiren emekçileri tutuklarken
proleter 'bayram'ıyla başlar. Bu yıl... 1 Mayıs özellikle bunun tek başına yeterli olmadığını görmekte gecikmedi.
tehlikeliydi. Çeşitli grev ve gösteri söylentileriyle dolu Bunun için 1935 yılında çıkarılan "Ulusal Bayram ve
büyük kent havasında yangın kokusu vardı. Güvenilir Genel Tatiller Hakkında Kanun" adıyla çıkarılan düzenleme
polisimiz hissedilir derecede sinirliydi, ev aramaları ile "Bahar ve Çiçek Bayramı" olarak genel tatil günlerine
yaptı, kimi kişileri tutukladı, sokak gösterilerini önlemek dahil edildi.
için büyük devriye birlikleri örgütledi.” Ülkemizde en kitlesel ilk 1 Mayıs 1976 yılında ger-
Bu ifadeler 100 yıl öncesinin ifadeleridir. 1912 Rus- çekleşti. Taksim Meydanı’nda 400 bin emekçi vardı. 1
yası’nın Çarlık basınında yer alan satırlardır. Korkan Mayıs’ın bir yıl sonra çok daha görkemli ve kitlesel ola-
Çarlık ve burjuvazidir. Korkusunu terör estirerek bastır- cağından korkan oligarşi 1 Mayıs 1977’de kitle katliamına
maya çalışır. başvuracaktı.
İşte bu sahneler dünyada ve ülkemizde özüne uygun Emperyalizm işbirlikçisi oligarşik devlet 1 Mayıs
gerçekleştirilen her 1 Mayıslar’da yüzyıllardır sürüyor. 77’de Taksim Meydanı’nı dolduran yüz binlerin üzerine
Alarm verirler. “Provakatörler olay çıkaracak” derler. ateş açtı. 35 insanımız katledildi. Yüzlercesi yaralandı.
5 5
SORANLAR TAKSİM’DE, TESLİMİYETÇİLER MALTEPE’DE!