Page 74 - Va Bene 7 podręcznik nauka zdalna

la coniugazione dei verbi in italiano

TABELE ODMIAN CZASOWNIKÓW
LA CONIUGAZIONE DEI VERbI IN ITALIANO

Poniższe tabele przedstawiają odmianę włoskich czasowników. Aby ułatwić zapamiętanie form, czasowniki regu-
larne zostały podzielone według typów koniugacyjnych w czasie teraźniejszym. Czasowniki nieregularne zostały
podane w kolejności alfabetycznej.
Obok każdego czasownika dodatkowo podana została forma participio passato.
Czasowniki posiłkowe
Niektóre z czasowników mogą tworzyć czas passato prossimo za pomocą dwóch czasowników posiłkowych
avere i essere. W niektórych przypadkach dobór czasownika posiłkowego zależy od tego, czy po czasowniku
głównym pojawia się bezpośrednio jakiś element, który nazywa się dopełnienie bliższe, np.
 ha cominciato = zaczął; il professore ha cominciato la lezione.
 è cominciato = zaczął się; il film è cominciato.
 ho vissuto un brutto periodo – ‘vivere’ jako czasownik z dopełnieniem bliższym (kogo?, co?)
 sono vissuto molti anni a Parigi – ‘vivere’ jako czasownik bez dopełnienia bliższego (kogo?, co?).
Informacje o akcencie
W formach bezokoliczników czasowników włoskich, jak i w ich odmianie w czasie teraźniejszym, akcent pada za-
zwyczaj na przedostatnią sylabę z wyjątkiem 3. osoby liczby mnogiej czasu teraźniejszego regularnie akcentowanej
na trzeciej sylabie od końca (parlano, chiamano, temono, sentono, finiscono itd.). Jednakże wiele czasowników
akcentuje się na trzecią sylabę od końca w bezokoliczniku lub w pierwszej, drugiej i trzeciej osobie liczby pojedyn-
czej (io, tu, lui/lei/Lei), a w trzeciej osobie liczby mnogiej (loro) akcentowana jest czwarta sylaba od końca. W trak-
cie nauki te przesunięcia akcentu mogą powodować problemy z zapamiętaniem jego właściwego położenia, dlatego
też w poniższych tabelach zostały podkreślone sylaby akcentowane czasowników, w których akcentowana jest trzecia
lub czwarta sylaba od końca. Brak podkreślenia oznacza, że w danej formie akcent pada na drugą sylabę od końca.
CZASOWNIKI REGULARNE
VERbI REGOLARI

cOniugaziOne in -aRe
PARLARE – mówić, rozmawiać Cz.p. : avere P.p. : parlato
2
1
Persona PRESENTE PASSATO PROSSIMO
io parlo ho parlato
tu parli hai parlato

lui / lei / Lei parla ha parlato
noi parliamo abbiamo parlato

voi parlate avete parlato
loro parlano hanno parlato

Według tego schematu odmieniają się również:

AbbRACCIARE – ściskać, ALZARE – podnosić bALLARE – tańczyć
obejmować Cz.p.: avere P.p.: alzato Cz.p.: avere P.p.: ballato
Cz.p.: avere P.p.: abbracciato
AMARE – kochać bUTTARE VIA – wyrzucać
ACCETTARE – akceptować Cz.p.: avere P.p.: amato Cz.p.: avere P.p.: buttato via
Cz.p.: avere P.p.: accettato
APPARECCHIARE – nakrywać do CAMMINARE – chodzić
ADORARE – uwielbiać stołu Cz.p.: avere P.p.: camminato
Cz.p.: avere P.p.: adorato Cz.p.: avere P.p.: apparecchiato
CANTARE – śpiewać
AIUTARE – pomagać ASCOLTARE – słuchać Cz.p.: avere P.p.: cantato
Cz.p.: avere P.p.: aiutato Cz.p.: avere P.p.: ascoltato

1 Czasownik posiłkowy
73 2 Participio passato