Page 201 - Sprawdź swój polski Baza zadań testowych
P. 201
oBjaśnienia odpowiedzi do Bazy zadaŃ TeSTowycH
Zagadnienie nr 44. Trudniejsze przyimki i wyrażenia przyimkowe
1. Musisz pić ten syrop __________ cztery godziny.
a) co c) za
b) na d) po
a) Odpowiedź co jest poprawna, gdyż przyimek co rządzi mianownikiem i biernikiem, dawniej też dopełnia-
czem, i wskazuje na powtarzalność w pewnym okresie, np. co dwa miesiące, co godzina, co sobota, co chwila itd.,
pot. co godzinę, co sobotę, co chwilę itd., co dzień, co tydzień, co miesiąc.
b) Odpowiedź na jest niepoprawna, gdyż przyimek na z biernikiem tworzy wyrażenia wskazujące czas dziania się
czegoś, np. wyjechać na weekend, na święta, na zimę.
c) Odpowiedź za jest niepoprawna, gdyż przyimek za z biernikiem tworzy wyrażenia określające czas przyszłych
wydarzeń; także wskazujące czas, którego brakuje do pełnej godziny, np. Będę u was za cztery godziny. Za dwa dni roz-
pocznie się wiosna. Jest za dwadzieścia czwarta.
d) Odpowiedź po jest niepoprawna, gdyż przyimek po z biernikiem w połączeniu z określeniami liczbowymi tworzy
wyrażenia wskazujące liczbę, wartość, cenę, np. Dostali po dwa tysiące nagrody. Wchodźcie po trzy osoby. Sweterki po
siedemdziesiąt złotych.
2. Wieś jest malowniczo położona __________ podnóża góry.
a) na c) dla
b) za d) u
a) Odpowiedź na jest niepoprawna, gdyż przyimek na łączy się z biernikiem lub miejscownikiem, np. na dachu, na
strychu, na dach, na strych.
b) Odpowiedź za jest niepoprawna, gdyż przyimek za z dopełniaczem tworzy wyrażenia określające czas, kiedy
ktoś rządzi, panuje, np. za panowania króla Stanisława, za młodych lat, za naszej pamięci.
c) Odpowiedź dla jest niepoprawna, gdyż przyimek dla z dopełniaczem tworzy w połączeniu z nazwami istot żywych
wyrażenia oznaczające, że ta istota jest odbiorcą, użytkownikiem, właścicielem tego, co nazywa poprzedzający rzeczow-
nik, np. pokój dla dzieci, jedzenie dla kota; łączy się z nazwami uczuć, przede wszystkim dodatnich, np. sympatia dla tej pani,
szacunek dla starszych; z przymiotnikami oznaczającymi pożytek, np. poradnik przydatny dla młodych matek, podręcznik
niezbędny dla nowożeńców, samochód przyjazny dla środowiska; tworzy z rzeczownikami, często odczasownikowymi, wy-
rażenia oznaczające cel, np. Zrób to dla zdrowia. Dla większej powagi przykleił sobie wąsy. Przeczytaj to dla przyjemności.
d) Odpowiedź u jest poprawna, gdyż przyimek u z dopełniaczem tworzy wyrażenia określające miejsce
w bezpośredniej bliskości tego, co nazywa przyłączany rzeczownik, np. czekać u drzwi, sprawdzać bilety u wej-
ścia do teatru, wieś leży u źródeł rzeki.
3. __________ przerwy w dopływie prądu musieliśmy przerwać pracę.
a) W międzyczasie c) W poprzek
b) Wskutek d) Wzdłuż
a) Odpowiedź w międzyczasie jest niepoprawna, gdyż w międzyczasie znaczy: pomiędzy jedną a drugą czynnością,
np. Rano pójdziemy na zakupy, po południu do fryzjera, a w międzyczasie odwiedzimy babcię.
b) Odpowiedź wskutek jest poprawna, gdyż wskutek znaczy: w wyniku, w następstwie czegoś, z powodu cze-
goś, na skutek.
c) Odpowiedź w poprzek jest niepoprawna, gdyż w poprzek znaczy: prostopadle do długości danego obiektu, np.
Ścieżka biegła w poprzek łąki.
d) Odpowiedź wzdłuż jest niepoprawna, gdyż wzdłuż znaczy: równolegle do długości danego obiektu, np. Musimy iść
cały czas wzdłuż rzeki.
439