Page 214 - Sprawdź swój polski Baza zadań testowych

Sprawdź Swój polSki

Zagadnienie nr 48. Trudniejsze przykłady użycia

przypadków zależnych

1. Zawsze stara się przestrzegać __________ i jeździ bardzo ostrożnie.
a) przepisy drogowe c) przepisom drogowym
b) przepisami drogowymi d) przepisów drogowych

a) Odpowiedź przepisy drogowe (M./B. lm. r. niemęskoosobowy) jest niepoprawna, gdyż zdanie ma już podmiot
(on), a czasownik przestrzegać w znaczeniu: stosować się do czegoś; postępować zgodnie z czymś nie łączy się z dopełnie-
niem w bierniku. Biernik występuje w znaczeniu: alarmować, ostrzegać, dawać dobre rady (kto? przestrzega kogo?), np.
Mama przestrzega moją siostrę (B.), aby nie spotykała się z tym mężczyzną.
b) Odpowiedź przepisami drogowymi (N. lm. r. niemęskoosobowy) jest niepoprawna, gdyż czasownik przestrzegać
nie łączy się z dopełnieniem w narzędniku.
c) Odpowiedź przepisom drogowym (C. lm. r. niemęskoosobowy) jest niepoprawna, gdyż czasownik przestrzegać
nie łączy się z dopełnieniem w celowniku.
d) Odpowiedź przepisów drogowych (D. lm. r. niemęskoosobowy) jest poprawna, gdyż czasownik przestrze-
gać w znaczeniu: stosować się do czegoś; postępować zgodnie z czymś łączy się z dopełnieniem w dopełniaczu
(kto? przestrzega czego?). W znaczeniu: alarmować, ostrzegać, dawać dobre rady łączy się z biernikiem (kto?
przestrzega kogo?), np. Mama przestrzega moją siostrę (B.), aby nie spotykała się z tym mężczyzną.

2. Strażak ryzykował __________ , aby uratować dziecko z płonącego budynku.

a) własne życie c) własnym życiem
b) własnego życia d) własnym życiu
a) Odpowiedź własne życie (M./B. lp. r. n.) jest poprawna, gdyż czasownik ryzykować (podejmować przedsię-
wzięcie o nieznanym wyniku, zakończeniu, z narażeniem kogoś lub czegoś na niebezpieczeństwo, stratę, zniszcze-
nie; odważać się na niebezpieczeństwo) łączy się z dopełnieniem w bierniku (kto? ryzykuje co?).
b) Odpowiedź własnego życia (D. lp. r. n.) jest niepoprawna, gdyż czasownik ryzykować nie łączy się z dopełnieniem
w dopełniaczu.
c) Odpowiedź własnym życiem (N. lp. r. n.) jest niepoprawna, gdyż czasownik ryzykować nie łączy się z dopełnie-
niem w narzędniku.
d) Odpowiedź własnym życiu (Ms. lp. r. n.) jest niepoprawna, gdyż czasownik ryzykować nie łączy się z dopełnieniem
w miejscowniku. Miejscownik musi być w zdaniu zawsze poprzedzony przyimkiem.

3. Żołnierze bronili __________ z największym poświęceniem.

a) króla i królową c) królem i królową
b) króla i królowej d) królu i królowej

a) Odpowiedź króla i królową (D./B. lp. r. m. i B./N. lp. r. ż.) jest niepoprawna, gdyż czasownik bronić w znaczeniu:
odpierać atak, ochraniać, zwykle z bronią w ręku; także ujmować się za kimś nie łączy się z dopełnieniem w bierniku. Bier-
nik występuje w znaczeniu: być obrońcą w sądzie, np. Broniłem tę kobietę w procesie sądowym albo asekurować kogoś,
chronić kogoś przed czymś, np. Zawsze bronię córkę przed złym towarzystwem.
b) Odpowiedź króla i królowej (D./B. lp. r. m. i D./C./Ms. lp. r. ż.) jest poprawna, gdyż czasownik bronić w zna-
czeniu: odpierać atak, ochraniać, zwykle z bronią w ręku; także ujmować się za kimś łączy się z dopełnieniem
w dopełniaczu.
c) Odpowiedź królem i królową (N. lp. r. m. i B./N. lp. r. ż.) jest niepoprawna, gdyż czasownik bronić w znaczeniu:
odpierać atak, ochraniać, zwykle z bronią w ręku; także ujmować się za kimś nie łączy się z dopełnieniem w bierniku. Na-
rzędnik może wyrażać sposób wykonania czynności, np. bronić własnym ciałem, bronić dużym nakładem sił.

452