Page 216 - Sprawdź swój polski Baza zadań testowych
P. 216

Sprawdź Swój polSki


             c) Odpowiedź do fotelu (przyimek do + D. lp. r. m.) jest niepoprawna, gdyż usiąść do znaczy: zacząć coś robić, najczę-
          ściej siedząc, np. Usiedliśmy do obiadu. Usiądź do (odrabiania) lekcji.
             d) Odpowiedź w fotelu (przyimek w + Ms. lp. r. m.) jest poprawna, gdyż usiąść w łączy się z miejscownikiem.


           8.  Obrońca dotknął __________ w polu karnym i sędzia podyktował rzut karny.
              a) piłkę                                   c) piłka
              b) piłki                                   d) piłce

             a) Odpowiedź piłkę (B. lp. r. ż.) jest niepoprawna, gdyż czasownik dotknąć łączy się z biernikiem tylko w znaczeniach:
          sprawić przykrość, np. Matkę bardzo dotknęła twoja uwaga; wyrządzić szkodę, np. Powódź znowu dotknęła ten region.
             b) Odpowiedź piłki (D. lp. r. ż.) jest poprawna, gdyż czasownik dotknąć łączy się z dopełniaczem w znacze-
          niu: zbliżyć się do kogoś lub czegoś aż do zetknięcia.
             c) Odpowiedź piłka (M. lp. r. ż.) jest niepoprawna, gdyż zdanie ma już podmiot (obrońca).
             d) Odpowiedź piłce (C./Ms. lp. r. ż.) jest niepoprawna, gdyż czasownik dotknąć nie łączy się z dopełnieniem w celow-
          niku i bezpośrednio z miejscownikiem. Miejscownik musi być w zdaniu zawsze poprzedzony przyimkiem, np. o piłce,
          w piłce.


           9.  Bardzo dotknąłeś __________ swoją uwagą na temat jej wieku.

              a) ciotkę                                   c) ciotką
              b) ciotki                                  d) ciotce
             a) Odpowiedź ciotkę (B. lp. r. ż.) jest poprawna, gdyż czasownik dotknąć łączy się z biernikiem w znacze-
          niach: sprawić przykrość, np. Matkę bardzo dotknęła twoja uwaga; wyrządzić szkodę, np. Powódź znowu dotknęła
          ten region.
             b) Odpowiedź ciotki (D. lp. r. ż.; M./B. lm. r. niemęskoosobowy) jest niepoprawna, gdyż czasownik dotknąć łączy się
          z dopełniaczem w znaczeniach: zbliżyć się do kogoś lub czegoś aż do zetknięcia, np. Dotknąłem jej ciepłej ręki; poruszać
          jakieś drażliwe sprawy, mówić o czymś, np. Ten film dotyka ważnego problemu.

             c) Odpowiedź ciotką (N. lp. r. ż.) jest niepoprawna, gdyż czasownik dotknąć łączy się z narzędnikiem tylko dla wyra-
          żenia sposobu wykonania czynności, np. dotknąć ręką, palcem, dotknąć uwagą.
             d) Odpowiedź ciotce (C./Ms. lp. r. ż.) jest niepoprawna, gdyż czasownik dotknąć nie łączy się z dopełnieniem w ce-
          lowniku i bezpośrednio z miejscownikiem. Miejscownik musi być w zdaniu zawsze poprzedzony przyimkiem, np. o ciot-
          ce, w ciotce.


          10.  Rano zawsze słucham __________

              a) muzykę.                                  c) muzyki.
              b) muzyką.                                  d) muzyce.

             a) Odpowiedź muzykę (B. lp. r. ż.) jest niepoprawna, gdyż czasownik słuchać (świadomie odbierać wrażenia dźwię-
          kowe) nie łączy się z dopełnieniem w bierniku. Biernik jest używany w potocznym zwrocie w rozmowie telefonicznej:
          Słucham panią! Pojawia się też w języku medycznym w znaczeniu: badać przez osłuchiwanie, np. Lekarz słucha chorą
          dziewczynkę.
             b) Odpowiedź muzyką (N. lp. r. ż.) jest niepoprawna, gdyż czasownik słuchać nie łączy się z dopełnieniem w narzęd-
          niku.
             c) Odpowiedź  muzyki (D. lp. r. ż.) jest poprawna, gdyż czasownik  słuchać (świadomie odbierać wrażenia
          dźwiękowe) łączy się z  dopełnieniem w  dopełniaczu (kto? słucha  kogo? czego?). Dopełniacz występuje też
          w znaczeniu: być posłusznym komuś lub czemuś, np. Zawsze słucham twoich rad.
             d) Odpowiedź muzyce (C./Ms. lp. r. ż.) jest niepoprawna, gdyż czasownik słuchać nie łączy się z dopełnieniem w ce-
          lowniku i bezpośrednio z miejscownikiem. Miejscownik jest możliwy tylko po przyimku, np. Lubię słuchać o twoich
          przygodach.


            454
   211   212   213   214   215   216   217   218   219   220   221