Page 140 - Bogusław Kubiak_Podroze po Polsce_Flipbook na dzwonek_pl

PODRÓŻE PO POLSCE

I. Opisz położenie Sandomierza na mapie Polski.

II. Jak wygląda herb Sandomierza? Co symbolizują jego poszczególne elementy?

III. Wyszukaj w poniższym tekście podane słowa i określ ich znaczenie.
brukowany, brzoskwinia, bujny, cegła, diecezjalny, istny, kolegiata, morela, natchnienie, sad,
sadzonka, skarpa, skład, świecki, uwiecznić, wąwóz, wzgórze
IV. Wyszukaj w tekście podane wyrażenia i połącz je z poprawnymi definicjami.
a. wyprawić w drogę 1. w miarę upływu czasu
b. dowód wdzięczności 2. być bezpowrotnie utraconym
c. przepaść na zawsze 3. wysyłać w podróż, wyekspediować
d. z czasem 4. prezent jako podziękowanie za doznane dobro

OTO POLSKA

MAŁY RZYM
Miasto to nazywają małym Rzymem. Położone na siedmiu wzgórzach, z wysokości Wyżyny
Sandomierskiej, przegląda się w wodach Wisły. Od wieków jest ważnym punktem na mapie
Polski, natchnieniem dla pisarzy i artystów.
Sandomierz ma bogatą, ponadtysiącletnią historię. Niegdyś otoczony był solidnymi
murami z kilkoma basztami i bramami. Do najstarszej części miasta nadal można wejść
przez jedną z nich (Brama Opatowska z XIV wieku). Z murów obronnych niewiele ocalało,
a w zamku na wzgórzu, wzniesionym za czasów Kazimierza Wielkiego, zachowało się tylko
jedno skrzydło. Ale i tak w Sandomierzu jest co zwiedzać. Do najcenniejszych zabytków
Starówki zalicza się renesansowy ratusz i kamieniczki na Rynku, gotycką katedrę, dom Dłu-
gosza i Collegium Gostomianum.
W domu Długosza, uważanym często za symbol Sandomierza, znajduje się Muzeum
Diecezjalne z ciekawymi zbiorami. Wśród eksponatów, obok pudełeczka z włosami cesarza
Napoleona i fajki Adama Mickiewicza, można znaleźć rękawiczki królowej Jadwigi, która
lubiła zaglądać w te okolice. Podczas jednej z zimowych podróży w pobliżu Świątnik, wsi
należącej do kolegiaty sandomierskiej, jej sanie utknęły w śniegu. Na pomoc monarchini
pośpieszyli miejscowi chłopi, zaoferowali nocleg i rano wyprawili w dalszą drogę. W dowód
wdzięczności królowa Jadwiga podarowała sołtysowi wsi swoje rękawiczki. Podobno były
SANDOMIERZ Miasto z powieści
tak cieniutkie, że mieściły się w połówce skorupki orzecha włoskiego.

Z domem Długosza sąsiaduje wspaniały gmach
Collegium Gostomianum. To pozostałość daw-
nego kolegium jezuickiego i jedna z najstarszych
szkół w Polsce. Pisarz, Stefan Żeromski po-
święcił Collegium kilka stron swojej powieści
Popioły – właśnie tu kształcili się jej bohatero-
wie: Rafał Olbromski i Krzysztof Cedro. San-
domierz polubił i też uwiecznił w swej twór-
czości Jarosław Iwaszkiewicz. W Podróżach do

138