Page 143 - Bogusław Kubiak_Podroze po Polsce_Flipbook na dzwonek_pl

XIII. SANDOMIERZ − MAŁY RZYM

VI. Uzupełnij podane zdania zgodnie z informacjami zawartymi w tekście.
1. Sandomierz był niegdyś otoczony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. W zamku na wzgórzu wzniesionym za . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tylko jedno skrzydło.
3. Do najcenniejszych zabytków na sandomierskiej Starówce należą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Muzeum Diecezjalne z ciekawymi zbiorami znajduje się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , który często
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Z domem Długosza sąsiaduje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , gdzie kształcili się bohaterowie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jest najstarszym obiektem w mieście i jedną z pierwszych budowli
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. Do . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lepiej nie zapuszczać się bez przewodnika, ponieważ . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . .
8. Piękne rozległe sady wokół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . założyli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , których
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9. Podobno sadzonki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i dlatego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10. W Sandomierskiem ciągle uprawia się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

WARTO WIEDZIEĆ

Cennym zabytkiem przyrodniczym Sandomierza jest lessowy Wąwóz Królowej Jadwi-
gi, znajdujący się w południowo­zachodniej części miasta. Jego początek jest w pobliżu
kościoła św. Pawła. Wąwóz ma długość ok. 500 m. Strome zbocza, miejscami osiągające
nawet 10 m wysokości, porośnięte są bujną roślinnością. Wąwóz jest objęty ochroną,
znajduje się tu 12 pomników przyrody ożywionej. Należą do nich: jesion wyniosły, klon
pospolity, dąb szypułkowy i lipa drobnolistna oraz wisienka karłowata. Przyrodniczy
zabytek powstał ze skały lessowej w wyniku erozji wodnej, która trwa do dnia dzisiej-
szego. Woda wypłukuje wąwóz, powodując ciągłe jego pogłębianie. Konary drzew, które
łączą się ze sobą, dają wrażenie zamkniętego tunelu. Wszystko to nadaje wąwozowi
tajemniczy i niezwykły urok.
www.sandomierz.pl
VII. Dopasuj podane definicje do podkreślonych w tekście słów.
1. proces niszczenia powierzchni Ziemi przez czynniki zewnętrzne, jak woda, wiatr, lodowiec
2. o wodzie bieżącej: wymyć pewne składniki z gleby, rozmyć grunt, tworząc wyrwy
3. gruba gałąź drzewa wyrastająca bezpośrednio z pnia
4. utworzony przez less − osadową skałę barwy żółtej, składającą się z drobnych ziarnek
mineralnych, dającą urodzajne gleby
5. pochyła powierzchnia góry, wzgórza lub doliny; stok
6. o człowieku lub zwierzęciu mającym nienormalnie niski wzrost; o roślinie mającej wymiary SANDOMIERZ
mniejsze niż przeciętne dla danego gatunku
7. powiększanie czegoś w głąb
8. żywa część świata przyrodniczego, z wyłączeniem ludzi, czyli świat roślin i zwierząt
9. uświadomiona reakcja narządu zmysłowego na bodziec zewnętrzny; przeżycie, obserwacja
10. wysokie drzewo z rodziny oliwkowatych, o regularnej koronie i liściach nieparzystopierzastych

141