Page 154 - Bogusław Kubiak_Podroze po Polsce_Flipbook na dzwonek_pl
P. 154
PODRÓŻE PO POLSCE
VII. Dopasuj podane definicje do podkreślonych w tekście słów.
1. mający bardzo wysoką wartość, taki, na jakiego nie ma ceny
2. wciągnięty, wpisany do spisu, umieszczony na liście
3. sfera, w której istnieją organizmy żywe; zespół, świat organizmów żywych na kuli ziemskiej
4. łączyć wrażenia, wyobrażenia tak, że pojawienie się jednych powoduje uświadomienie sobie
innych
5. stan prawny jakiejś osoby, instytucji lub organizacji; pozycja społeczna i zawodowa jakiejś
osoby lub grupy; funkcja, ranga lub znaczenie czegoś
6. organ administracji państwowej o określonym zakresie działania; też: zespół osób i środków
zapewniający realizację funkcji tego organu; budynek, pomieszczenie, w którym znajdują się
instytucje władzy publicznej
7. swoim postępowaniem zdobywać sobie prawo do czegoś albo dawać powód do jakiegoś
potraktowania lub do jakiejś oceny
8. majątek przejęty jako spadek; dobra kultury, nauki i sztuki pozostawione przez poprzednie
pokolenia; dziedziczenie lub prawo dziedziczenia czegoś
9. przyjeżdżać, przybywać dokądś, zjawiać się gdzieś
VIII. Napisz do kolegi/koleżanki krótki list, w którym zaprosisz go/ją do odwiedzenia
Białowieży. Przedstaw argumenty, dlaczego warto przyjechać do przyrodniczej
stolicy Europy.
Puszcza Białowieska to królestwo grzybów, jednej z najbardziej licznych (obok porostów)
rodzin wśród flory w puszczańskim mateczniku. Ocenia się, że jest tu około 5 tys. ich gatun-
ków. Większość z nich podlega ochronie. Prawdziwe grzybowe perełki to występujący na
kłodach świerkowych kolcowniczek białowieski (na kuli ziemskiej, znane są tylko trzy jego
stanowiska) czy znana w Polsce tylko w BPN widłoszczetka sprzężkowa. Grzyby to najlicz-
niejsza grupa w puszczy, ale też najbardziej tajemnicza.
Źródło: www.powiat.hajnowka.pl/aktualnosci/print/piec-ciekawostek-
ktorych-nie-wiedzieliscie-o-puszczy-bialowieskiej
NAZWY WŁASNE
ETYMOLOGIA
Nazwa Białowieża jest rodzaju żeńskiego w liczbie pojedynczej. Może ona pochodzić od
BIAŁOWIEŻA Inni twierdzą, że termin ten wywodzi się od lasu, który uważano tutaj za bardziej świetlisty.
białej wieży zameczku myśliwskiego wielkich książąt litewskich (a później królów polskich).
Jako pierwszy użył tej nazwy Jan Długosz w swoich kronikach. Podaje on, że w roku 1409
król Władysław Jagiełło udał się z Kamieńca Litewskiego „do Białowieży za rzekę Lśnę”.
W obu przypadkach nazwę musiała najpierw otrzymać puszcza, a dopiero od niej nazwano
miejscowość. Nazwa Białowieży mogła też powstać od litewskich słów bala i weszu, które
w zestawieniu oznaczają „osadę nad mokrą łąką”.
Źródło: www.encyklopedia.puszczabialowieska.eu/index.php?dzial=haslo&id=930
152