Page 155 - 012สังคมศึกษา-สค21001
P. 155
147
เรื่องที่ 1 การเมืองการปกครองที่ใชอยูในปจจุบันของประเทศไทย
ประเทศไทยไดยึดหลักการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยเปนประมุข
มีรัฐธรรมนูญการปกครองแผนดินมาตั้งแตพุทธศักราช 2475 จนถึงรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย
พุทธศักราช 2550 เปนแนวทางสําคัญตลอดมา
1.1 การปกครองในระบอบประชาธิปไตย
การปกครองในระบอบประชาธิปไตย หมายถึง การปกครองที่ประชาชนมีอํานาจสูงสุดหรือแบง
การปกครองของประชาชนโดยประชาชนและเพื่อประชาชน อันมีพระมหากษัตริยเปนประมุขและทรงอยู
ใตรัฐธรรมนูญ
หลักการสําคัญของการปกครองระบอบประชาธิปไตย
เปาหมายของการปกครองระบอบประชาธิปไตยเพื่อจัดระเบียบการอยูรวมกันของผูคนใน
ลักษณะที่เอื้ออํานวยประโยชนตอประชาชนทุกคนในรัฐ ใหความคุมครองสิทธิและเสรีภาพอยางเสมอภาคและ
ยุติธรรม มีหลักการสําคัญ ดังนี้
1. มีรัฐธรรมนูญเปนกฎหมายสูงสุดที่ใชในการปกครองประเทศ ซึ่งไดกําหนดความสัมพันธ
ระหวางสถาบันการเมือง การปกครองและประชาชน รวมถึงสิทธิเสรีภาพและหนาที่ของประชาชนทุกคน
2. มีอํานาจสูงสุดในการปกครอง คือ อํานาจอธิปไตย ประกอบดวย อํานาจนิติบัญญัติ อํานาจ
บริหารและอํานาจตุลาการในระบอบประชาธิปไตย ประชาชนมีอํานาจสูงสุดในการปกครองประเทศและ
การใชอํานาจตองเปนไปตามรัฐธรรมนูญที่กําหนด
3. การปกครองระบอบประชาธิปไตยใหถือวาเสียงขางมากหรือเหตุผลของคนสวนใหญเปนมติ
ที่ตองยอมรับ
4. มีความเสมอภาค โดยประชาชนทุกคนมีสิทธิเทาเทียมกันในทุกๆ ดาน เพราะทุกคนอยูภายใต
การปกครองของรัฐธรรมนูญฉบับเดียวกัน
รูปแบบของการปกครองในระบอบประชาธิปไตย
รูปแบบของการปกครองในระบอบประชาธิปไตย แบงอํานาจในการบริหารประเทศออกเปน
3 สวน รวมเรียกวา “อํานาจอธิปไตย” ประกอบดวย
1. อํานาจนิติบัญญัติ พระมหากษัตริยทรงเปนผูใชพระราชอํานาจนิติบัญญัติผานทางรัฐสภา
ซึ่งเปนอํานาจที่ใชในการตรากฎหมาย ควบคุมการบริหาราชการแผนดินของฝายบริหารและกําหนดนโยบาย
ใหฝายบริหารปฏิบัติ สถาบันทางการเมืองที่เกี่ยวของกับอํานาจนิติบัญญัติ ไดแก รัฐสภา ประกอบดวย
สภาผูแทนราษฎรและวุฒิสภา และใหถือวารัฐสภาเปนตัวแทนของประชาชนทั้งประเทศและเปนผูรักษา
ผลประโยชนของประชาชน
2. อํานาจบริหาร พระมหากษัตริยทรงเปนผูใชพระราชอํานาจบริหารผานทางรัฐบาลหรือ
คณะรัฐมนตรี มีหนาที่ในการวางนโยบาย กําหนดเปาหมายดําเนินกิจการตาง ๆ ของรัฐ เพื่อบําบัดทุกขบํารุง
สุขของประชาชน ดวยเหตุนี้อํานาจบริหารจึงมีความสําคัญตอระบบการปกครองของรัฐ