Page 5 - เต๊ะคนดี
P. 5
1
ระบ ำมำตรฐำน
ในกระบวนกำรร ำของไทยนอกเหนือจำกโขน และละครร ำแล้ว สิ่งหนึ่งที่มักจะขำด
เสียไม่ได้เมื่อมีกำรแสดงเหล่ำนี้ คือ ระบ ำ สถำนภำพของระบ ำในปัจจุบันนอกเหนือจำก
จะเป็นส่วนหนึ่งของกำรแสดงละครและโขนแล้ว ระบ ำยังสำมำรถแยกออกมำแสดงเป็น
ชุดโดยเอกเทศได้ ทั้งยังเกิดมีระบ ำเกิดขึ้นใหม่มำกมำยในรัชกำลปัจจุบันนี้ แสดงให้เห็น
ถึงศักยภำพในกำรสร้ำงสรรค์ผลงำนศิลปะของนำฏศิลปิน หรือผู้ออกแบบท่ำร ำ
(Choreographer) ที่พัฒนำฝีมือสร้ำงสรรค์ทั้งในส่วนที่เป็นท่ำร ำ กำรแปรแถว กำรตั้ง
ซุ้ม เครื่องแต่งกำยตลอดจนควำมหมำยแฝงที่แสดงถึงสภำพวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของ
คนไทย ดังปรำกฏในระบ ำพื้นเมืองชุดต่ำงๆ ที่มีผู้นิยมน ำมำเล่นมำกมำย
ในที่นี้จะได้อธิบำยถึงระบ ำชนิดหนึ่งที่ถือเป็นต้นก ำเนิดแห่งกำรรังสรรค์ระบ ำต่ำงๆ ถือ
ได้ว่ำเป็นแม่บทและแม่แบบแห่งกำรสร้ำงระบ ำชุดอื่นๆ ต่อมำ ระบ ำนี้ในปัจจุบันได้
ก ำหนดเรียกว่ำ "ระบ ำมำตรฐำน" (ไม่ใช่ ร ำวงมำตรฐำน) มีผู้ให้ควำมหมำยของค ำนี้ว่ำ
เป็นระบ ำที่ปรมำจำรย์ทำงนำฏยศิลป์ไทยได้คิดประดิษฐ์ท่ำร ำไว้ มีควำมงดงำม วำงท่ำ
ได้อย่ำงเหมำะสมเป็นแบบฉบับ สอดคล้องกับบทร้องและกำรบรรเลง เมื่อน ำไปใช้แสดง
จะต้องคงไว้ซึ่งท่ำร ำที่ได้เรียนมำ ไม่สมควรที่จะเปลี่ยนแปลงตำมชอบใจ (อมรำ กล่ ำ
เจริญ, 2531) ระบ ำนี้ผู้ที่ศึกษำด้ำนโขนละคร จ ำเป็นที่จะต้องฝึกหัดในชั้นต้นต่อจำก
กำรฝึกหัดขั้นพื้นฐำน คือ ต้องเรียนต่อจำกกำรร ำเพลงช้ำเพลงเร็ว ระบ ำมำตรฐำนนี้ใน
ชั้นเดิมมีเพียง ระบ ำสี่บท ซึ่งเป็นระบ ำขนำดยำว จึงมีชื่อเรียกในอดีตกำลว่ำ ระบ ำใหญ่