Page 150 - รูปเล่ม-HACC-ปี-2562 ฉบับสมบูรณ์ 2
P. 150
146
06-11 Poster Presentation
ชื่อเรื่อง : พัฒนาระบบการดูแลรักษาผู้ป่วยเฉพาะรายโรคสะเก็ดเงินด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย
ผู้นำเสนอ : ดาราธิป เชษฐขุนทด
E-mail : Darathipch@gmail.com
เบอร์โทรศัพท์มือถือ : 06 3050 5969
หน่วยงาน : แพทย์แผนไทย โรงพยาบาลสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา
ความเป็นมาและความสำคัญ : โรคสะเก็ดเงินเป็นกลุ่มอาการทางผิวหนังอีกโรคหนึ่งที่แพทย์แผนไทยสามารถรักษา
ได้ด้วยยาเฉพาะราย ข้อมูลการเข้ารับการรักษาด้วยโรคสะเก็ดเงิน โรงพยาบาลสูงเนิน มีผู้ป่วยจำนวน 2,117 ราย
งานแพทย์แผนไทยได้เริ่มให้บริการด้วยยาเฉพาะราย ตั้งแต่ปี 2558 - 2562 มีผู้ป่วย ร้อยละ 0.7 ของผู้ป่วยทั้งหมด
และมารักษาต่อเนื่อง ร้อยละ 33.33 ยังมีผู้ป่วยสะเก็ดเงินจำนวนมากที่ไม่มีโอกาสเข้ารับบริการด้วยการแพทย์แผน
ไทยและปัญหาที่สำคัญคือผู้ป่วยที่เคยเข้ารับการรักษายังมารักษาไม่ต่อเนื่อง ดังนั้นงานแพทย์แผนไทยจึงเห็น
ความสำคัญในการพัฒนาระบบบริการเพื่อเพิ่มการเข้าถึงและส่งเสริมให้ผู้ป่วยรักษาต่อเนื่อง
กิจกรรมการพัฒนา : การวิเคราะห์สาเหตุที่ผู้ป่วยสะเก็ดเงินเข้ารับบริการแพทย์แผนไทยจำนวนน้อย พัฒนา
ศักยภาพทีมบุคลากรในการรักษาโรคสะเก็ดเงินให้มีความรู้เกี่ยวกับโรคมากขึ้น และเห็นแนวทางรักษาที่ชัดเจน หารือ
ทีมสหวิชาชีพ เกี่ยวกับแนวทางการรักษาและส่งต่อผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยโรคสะเก็ดเงิน มีการค้นหาผู้ป่วยจากเวช
ระเบียนและ HOSxP และคัดกรองผู้ป่วยและติดตามเข้าสู่การรักษา จัดระบบการเข้ารับบริการที่ชัดเจน จัดทำ
แนวทางการรักษา การส่งต่อผู้ป่วยดูแลต่อเนื่อง กำหนดเกณฑ์คัดเข้า-คัดออก วันเวลาเปิดให้บริการคลินิกเฉพาะราย
โรคสะเก็ดเงิน ทุกวันศุกร์ โดยการจัดให้มีแพทย์แผนไทยรับผิดชอบประจำ 2 คน ระบบนัดและติดตามต่อเนื่อง แนว
ทางการส่งตรวจ LAB กำหนดเกณฑ์การประเมินผลการรักษา จากการสอบถามและแบบประเมิน Psoriasis Area
and Severity Index และ Body Surface Area (ก่อน-หลัง 3 เดือน)และแบบสอบถามวัดคุณภาพชีวิต กำหนดสูตร
ยารูปแบบต่าง ๆ มีคู่มือหลักการต้มยาให้กับผู้ป่วยและญาติ มีการร่วมมือในการรักษาจากทีมสหสาขาวิชาชีพ โดย
แพทย์แผนปัจจุบันวินิจฉัยและส่งต่อแพทย์แผนไทย มีระบบประสานสหวิชาชีพตามจุดบริการต่าง ๆ ให้ส่งต่อผู้ป่วย
จัดตั้งกลุ่ม Line รับ Consult ระหว่างสหวิชาชีพทั้งในรพ.และเครือข่าย รพ.สต.
การวัดผลและผลของการเปลี่ยนแปลง : คลินิกแพทย์แผนไทยเริ่มใช้แนวทางการรักษาผู้ป่วยเฉพาะรายโรคสะเก็ด
เงินด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยอย่างเป็นระบบตั้งแต่เดือน กรกฎาคม พ.ศ.2562 มีผู้ป่วยจำนวน 14 ราย รายเก่า 4
ราย รายใหม่ 10 ราย มาตามนัดต่อเนื่อง 11 ราย (78.57%) อีก 3 ราย (ไม่สะดวกการเดินทาง 1 ราย ค่าการทำงาน
ของตับผิดปกติ 1 ราย ขอรักษาแผนปัจจุบันก่อน 1 ราย) ผลเลือดมีค่าปกติทั้งหมด 11 ราย พบว่า ผู้ป่วยที่เข้ามารับ
การรักษามีระยะเวลาการเป็นโรคสะเก็ดเงิน ตั้งแต่ 6 เดือน - 20ปี มีการรักษาด้วยยาแผนปัจจุบันแต่ยังไม่หายขาด มี
ผู้ป่วยวินิจฉัยสะเก็ดเงิน 12 ราย มีการรักษาตั้งแต่ 1 ครั้ง และมากที่สุด 10 ครั้งโดยนัดรักษาทุกสัปดาห์ มีอาการดีขึ้น
7 ราย คงเดิม 4 ราย ไม่รับการรักษา 1 ราย
บทเรียนที่ได้รับ : โรคสะเก็ดเป็นโรคซับซ้อนและใช้ระยะเวลาการรักษาต่อเนื่องเป็นเวลานาน ต้องใช้องค์ความรู้และ
ความพยายามในการรักษาและติดตามผู้ป่วยมารับการรักษาให้ต่อเนื่อง ผู้ป่วยแต่ละรายมีปัญหาที่แตกต่าง การใช้ยา
ของผู้ป่วยอาจจำเป็นต้องปรับเปลี่ยนยาที่รักษาให้สอดคล้องกับอาการที่เกิดขึ้นในแต่ละช่วง ต้องได้รับการสนับสนุน
ทั้งนโยบายและงบประมาณให้มีการใช้ยาปรุงเฉพาะรายในโรงพยาบาล และต้องได้รับความร่วมมือของผู้ที่เกี่ยวข้อง
ของสหวิชาชีพ รูปแบบยาหลักในการรักษาคือ ยาต้ม ยังพบปัญหาผู้ป่วยไม่สะดวกที่จะต้มยาเอง บางรายต้มยาได้
ความเข้มข้นแต่ละหม้อต่างกัน มีแผนพัฒนาการต้มยาบรรจุใส่ภาชนะให้กับผู้ป่วยกลับไปใช้เองเพื่อความสะดวกและ
ได้สารสำคัญของยาเท่ากัน
คำสำคัญ : ยาปรุงเฉพาะราย แพทย์แผนไทย สะเก็ดเงิน
