Page 30 - STAV broj 267

POLITIKA

Piše: Amir TELIBEĆIROVIĆ Pandemija novog virusa korona
i jačanje nacional-šovinizma

ta znači danas biti rigidni desničar
i sekularista u isto vrijeme? Na OPASNE
ovo pitanje može se odgovoriti
Šiz više uglova posmatranja. Je-
jama običnog stanovništva koje živi daleko KARIKATURE
dan od njih može se prepoznati u običnim
karikaturama. Porast nacional-šovinizma
u velikoj zemlji koja je nasljednik drevne
civilizacije poput Indije, sudeći po reakci-
čuđenja dolazi iz činjenice da se na Indiju IZ INDIJE
od Indije, djelovao je donekle čudno mno-
gima u Bosni i Hercegovini, ali i drugdje.
Čuđenje su izražavali obični korisnici in-
terneta, kao i neobični novinari. Uzrok tog

gleda kao na mističnu i egzotičnu zemlju, s
puno asocijacija na duhovnost. Sve te silne Internacionalna kriza izazvana pandemijom virusa korona
sekte sa šarenim i tradicionalnim indijskim
nošnjama kod mnogih izazivaju asocijacije nekako se poklopila s nadahnućem indijskog karikaturiste
hipi filozofije s primjesom razblažene mi-
stike; od pokreta “Hare Krišna”, budista, po imenu Manoj Kureel. On već izvjesno vrijeme u indijskim
Sikha, sljedbenika Sai Babe, pa Maharišija
Maheša, Kuthumija, do raznovrsnih gurua printanim i online medijima, ali povremeno i izvan Indije,
u nebrojenim manje poznatim duhovnim objavljuje karikature kojima opravdava nasilje nad indijskim
pokretima.
muslimanima, a ponekad i potiče napade na njih. To radi nekad
PROGON MUSLIMANA
I kako sada takve pojave uklopiti u ak- s manje, a nekad s više ciničnih vrijeđanja. Nije se zaustavio
tuelne progone indijskih muslimana, koji niti nakon zatišja nedavnih masovnih napada u Delhiju
su prošireni i na prijestonicu Delhi? Pored
zbunjenosti oko egzotike i “mistike”, riječ
je i o neinformiranosti (možda zaboravnost) šok neupućene medijske publike. Valjda se u karikaturama kojima se “muslimanska
da ovo nije novo, te da se događalo više puta manje očekivalo da se to desi i ondje. Živi- opasnost” izjednačava s trenutnom epi-
proteklih decenija, samo što se ne odnosi mo u vrijeme kada haman svi imaju video demijom. Objavio je crtež s asocijacijom
na pobrojane populacije nego na formal- ili fotokamere, pa su snimci takvog nasi- na “Tablighi Jamat”, misionarsku islam-
no najbrojniju etnogrupu te zemlje. Ipak, lja brzo otišli u medije. Ali ima dio priče sku organizaciju, na kojem se glava nekog
u svom tom “iščuđavanju” izostaju neki koji se ne pokriva privatnim kamerama, mumina koji ima podmuklo cereći izraz
detalji za koje bismo se više trebali pitati pa ni službenim kamerama nešto naro- lica transformira u virus korona kao bom-
otkud, zašto ili kako. Naprimjer, Hindusi čito. Karikature su način komuniciranja bu s upaljenim fitiljem. Bolje upućeni mo-
kao emigranti koji su doseljavali u Evropu među umjetnicima, ali i među rasistima gli bi ovdje prepoznati sličnost s karika-
nakon Drugog svjetskog rata, posebno u i šovinistima raznih fela. Internacionalna turama poslanika Muhammeda, a. s., od
Britaniju zbog kolonijalnih veza, ponekad kriza uzrokovana pandemijom virusa ko- prije desetak godina, objavljenim u dan-
su bili meta desničarskih skupina, neona- rona nekako se poklopila s nadahnućem skom časopisu Jyllands Posten. Po načinu
cista i drugih rasistički orijentiranih poje- indijskog karikaturiste po imenu Manoj crtanja i po načinu provociranja može se
dinaca ili organizacija. Uporedo s tim, dio Kureel. On već izvjesno vrijeme u indij- vidjeti podudarnost. No sa svojom dru-
hinduske populacije razvio je vlastiti rasi- skim printanim i online medijima, ali po- gom karikaturom naslovljenom Time to
zam kombiniran s vjerskom netrpeljivošću vremeno i izvan Indije, objavljuje karikatu- Wake Up Kureel je otišao još dalje u po-
prema kršćanima, Sikhima, muslimanima re kojima opravdava nasilje nad indijskim zivu na mržnju, strah i prezir. Naime, je-
u samoj Indiji. Kako je broj muslimana muslimanima, a ponekad i potiče napade dan zajednički imenitelj svih savremenih
Indije godinama rastao, agresivni šovini- na njih. To radi nekad s manje, a nekad s šovinista, rasista i ultranacionalista jeste
zam nasilnih Hindusa najviše se usmjera- više ciničnih vrijeđanja. Nije se zaustavio sekularizam. I kada se međusobno ne pod-
vao prema domaćim muslimanima. Sve je niti nakon zatišja nedavnih masovnih na- nose, desničari iz različitih krajeva svijeta,
rezultiralo ogromnim brojem unesrećenih pada u Delhiju. različitih nacionalnosti, ideologija i rasa
i ubijenih. Valovi nasilja prema lokalnim ponekad istaknu muslimane ili islam u
muslimanima u nekim dijelovima Indije RASNO-NACIONALNO-SEKULARNO cjelini kao “zajedničkog neprijatelja” za
u prethodnim decenijama krenuli bi pa “BUĐENJE” sve njih. “Ugroženost” sekularizma tada
onda stali. Bili su ograničenog karaktera Zanimljivo je da njegove karikatu- objedine sa svojim programom navodne
u manjim gradovima i selima Indije. Naj- re odaju stilsku sličnost s karikaturama zaštite etničkog, teritorijalnog ili kulturo-
noviji valovi antimuslimanskog nasilja evropskih rasista kojima su nekad ismi- loškog identiteta. Ako se desničari iz jedne
proširili se, kako je već rečeno, i na Del- javani Hindusi, odnosno Indijci opće- zemlje ne zanimaju za dileme onih iz dru-
hi kao glavni grad, što je možda uvećalo i nito. Inspiracija koronom prikazana je ge zemlje, a slično se odnosi i na mnoge

30 16/4/2020 STAV