Page 8 - STAV broj 189

IZBORNI TETRIS

“DJELUJ LOKALNO, MISLI GLOBALNO”
Četiri novoformirane stranke – Nezavisni blok, Pokret demokrat-
ske akcije, Narod i pravda i Nezavisna bosanskohercegovačka od 110.000. Međutim, na kantonalnom nivou broj glasača koji im je
lista – koje predvode bivši funkcioneri SDA – Senad Šepić, Mirsad ukazao povjerenje doseže više od 127.000, a grupirani su mahom u
Kukić, Elmedin Konaković i Ibrahim Hadžibajrić – osvojile su na dr- tri kantona. Od 40.000 glasača PDA za kantonalne skupštine, njih
žavnoj razini više od 112.000 glasova, a na entitetskoj nešto manje 92% je u Tuzlanskom kantonu; od 35.000 glasača NB-a, 56% ih
je u Zeničko-dobojskom kantonu; od 32.000 glasača NiP-a, 92%
ih je u Kantonu Sarajevo, a od 20.000 glasača NBL-a, 51% ih je u
Kantonu Sarajevo, a 28% u Tuzlanskom kantonu. Dodamo li ovim
četirima strankama njima po karakteru sklonu A-SDA, koja je osvojila
približno 38.000 glasova, od čega 55% u Unsko-sanskom kantonu,
dobivamo čudnovati spoj lokalnih stranaka koje nastoje uspostaviti
neki oblik partnerstva na višim nivoima vlasti. Teško je odgonetnuti
šta osim osvajanja vlasti može biti zajednički imenitelj ovom po sve-
mu čudnom i liderskom i stranačkom spoju, a šta o tome misle nji-
hovi glasači, saznat ćemo već za dvije godine. No, da bi ta veza bila
čvrsta i postojana, morala bi imati i opipljivu saradnju na lokalnom,
kantonalnom nivou, ali je to moguće samo sporadično, jer te stran-
ke uglavnom jedne drugima nisu konkurentne i nemaju znatniji broj
mandata u istim izbornim jedinicama, štaviše, taj je broj zanemariv.

IMA LI FAJDE OD MIJENJANJA IZBORNOG CENZUSA

Već je godinama aktuelno pitanje podizanja izbornog cenzusa i parlamente entiteta, podizanje izbornog praga na 5% ne bi ni-
s 3%, kako bi se olakšalo formiranje vlasti tako što će stranke šta promijenilo i vjerovatno nema opravdanog razloga za njegovo
koje osvajaju manje glasova ostati bez mandata. U tom smislu, podizanje. Ipak, do promjena bi došlo kod izbora preferencijalnih
neki predlažu povećanje na 5%, a drugi čak i na 7%. U evrop- mandata, kao i u izboru za niže nivoe vlasti – kantonalne i općin-
skim državama u kojima vlada proporcionalni izborni sistem, ko- ske, čime bi bilo olakšano uspostavljanje i funkcioniranje vlasti, ali
jima pripada i Bosna i Hercegovina, izborni cenzus kreće se od bi manje stranke teže dolazile do mandata. No, time bi se smanjila
2% u Danskoj do 10% u Turskoj, pri čemu prevladavaju zemlje trgovina zastupničkim glasovima. Ipak, treba imati na umu da bi
u kojima je on 5%. Od država koje su nekada činile Jugoslaviju, podizanje cenzusa moglo negativno utjecati i na nacionalnu za-
osim u našoj zemlji, izborni cenzus od 3% još je i u Crnoj Gori, stupljenost. U tom slučaju, moralo bi se brinuti i o mehanizmima
u Sloveniji je 4%, a u Srbiji i Hrvatskoj po 5%. Mnogi se zalažu zaštitite manjinskih naroda jer bi se moglo dogoditi da pojedine
za podizanje izbornog cenzusa u Bosni i Hercegovini, pri čemu izborne jedinice, kantoni ili općine podizanjem izbornog cenzusa
treba imati na umu da, s obzirom na iskustvo s prijašnjih izbora, izaberu zastupnike koji neće izražavati proporcionalnu zastuplje-
kod direktnog izbora mandata za Parlamentarnu skupštinu BiH nost naroda, štaviše, koji će biti jednonacionalni.

DOKTORI I IZBORI: “HAJ’ RECI IGLA”

Među kandidatima našlo se, kako je to običaj još od
1990. godine, i mnogo liječnika. U izboru za Parla-
ment FBiH iz izborne jedinice 411, u kojoj postoje dvi-
je velike bolnice, Univerzitetski klinički centar Sarajevo i
Opća bolnica “Abdulah Nakaš”, čak pet liječnika bili su
na vrhu lista svojih stranaka, a četverica od njih bili su
nosioci lista. Na listi SDA druga po redu bila je kandi-
dirana Sebija Izetbegović, prvi na listi Naroda i pravde
bio je Goran Akšamija, SBB-a Mirsad Kacila, Nezavisne
bosanskohercegovačke liste Mehmed Kulić i Stranke za
Bosnu i Hercegovinu Nusret Popović. Najmanje glasova
osvojio je Popović, samo 226, Kulić ih je imao 1.095,
Akšamija 2.662, Kacila 4.208, a Izetbegović, iako nije
bila nositeljica liste, imala ih je 12.917, skoro 5.000 više
nego njezina četiri protukandidata zajedno.

8 18/10/2018 STAV