Page 53 - สารพิษในชีวิตประจำวัน
P. 53
44
บทที่ 5
ผลกระทบที่มีต่อชีวิตและสิ่งแวดล้อมและแนวทางแก้ไข
สารพิษ คือ สารเคมีหรือวัตถุที่เข้าสู่ร่างกายในปริมาณที่ทําปฏิกิริยาต่อโครงสร้างและหน้าที่ของ
ร่างกาย จนทําให้เกิดอันตรายต่อชีวิต อันตรายที่เกิดขึ้นอาจมากหรือน้อยข้นกับชนิด ปริมาณและวิถีทางที่
ได้รับสารพิษนั้น
อันตรายจากการใช้สารพิษ
การใช้สารพิษอย่างไม่ถูกต้องมีอันตรายต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อม ดังนี้ คือ
1. เกิดอันตรายต่อผู้ใช้โดยตรง ซึ่งได้แก่ เกษตรกรผู้ประกอบอาชีพในโรงงานที่เกี่ยวข้องกับ
การใช้สารพิษและประชาชนทั่ว ๆ ไป ทั้งนี้เนื่องมาจากขากความรู้ความเข้าใจในการใช้และการป้องกัน
อันตรายจากสารพิษอย่างถูกต้องจึงทําให้เกิดอุบัติเหตุก่อให้เกิดอันตรายหรือเจ็บป่วยถึงชีวิตได้ในทันที หรือ
สะสมสารพิษในส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ทําให้สุขภาพทรุดโทรม เกิดโรคภัยร้ายแรงขึ้นได้ภายหลัง
2. เกิดอันตรายต่อชีวิตและสุขภาพอนามัยของประชาชนและสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในบริเวณ
ใกล้เคียงกับแหล่งที่มีการใช้สารพิษทั้งนี้เนื่องจากสารพิษที่ใช้หรือที่เกิดจากกระบวนการผลิตถูกปลดออกสู่
สิ่งแวดล้อมรอบ ๆ ในปริมาณสูง จนอาจเกิดอันตรายต่อผู้ที่อยู่อาศัยบริเวณรอบ ๆ ซึ่งต้องรับสารพิษเข้าไป
อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
3. ก่อให้เกิดสภาวะสมดุลตามธรรมชาติเสียไปเนื่องจากศัตรูธรรมชาติ เช่น ตัวห้ํา ตัวเบียนที่มี
ประโยชน์ในการป้องกันกําจัดศัตรูพืช ศัตรูมนุษย์และสัตว์ ถูกสารพิษทําลายไปหมด แต่ขณะเดียวกันศัตรูที่เป็น
ปัญหาโดยเฉพาะพวกแมลงศัตรูพืชสามารถสร้างความต้านทานพิษได้ ทําให้เกิดปัญหาการระบาดเพิ่มมากขึ้น
หรือศัตรูที่ไม่เคยระบาดก็เกิดปัญหาขึ้นมา เป็นปัญหาในการป้องกันกําจัดมากขึ้น
4. เกิดอันตรายต่อชีวิตของนก ปลา สัตว์ป่าชนิดต่าง ๆ แมลงที่มีประโยชน์ เช่น ผึ้ง พบว่ามี
ปริมาณลดน้อยลง จนบางชนิดเกือบสูญพันธุ์ทั้งนี้ เนื่องจากถูกทําลายโดยสารพิษที่ได้รับเข้าไปทันที หรือ
สารพิษที่สะสมในร่างกายของสัตว์เหล่านั้นผลให้เกิดความล้มเหลวในการแพร่ขยายพันธุ์
5. อันตรายแก่สิ่งมีชีวิตและมนุษย์ในระยะยาว เนื่องจากการได้รับสารพิษซึ่งแพร่กระจาย
ตกค้างอยู่ในอาหารและสิ่งแวดล้อมเข้าไปสะสมร่างกายทีละน้อย จนทําให้ระบบและวงจรการทํางานของ
ร่างกายผิดปกติเป็นเหตุให้เกิดโรคอันตรายขึ้น หรือบางครั้งอาจทําให้เกิดการกลายพันธุ์ หรือเกิดความผิดปกติ
ในรุ่นหลายขึ้นได้
6. เกิดความสูญเสียทางเศรษฐกิจขึ้นกับประเทศชาติเนื่องจากการเจ็บไข้ได้ป่วยของประชาชน
ทําให้ไม่สามารถทํางานได้เต็มที่และยังต้องเสียค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลอีกด้วย นอกจากนี้ ยังมีปัญหาไม่
สามารถส่งอาหารผลิตภัณฑ์การเกษตรออกไปจําหน่ายยังต่างประเทศได้ เนื่องจากมีสารพิษตกค้างอยู่ใน
ปริมาณสูงเกินปริมาณที่กําหนดไว้ ทําให้ขาดรายได้ที่จะนํามาพัฒนาประเทศต่อไป
