Page 54 - สารพิษในชีวิตประจำวัน
P. 54
45
7. เกิดความเสียหายต่อสุขภาพของสิ่งแวดล้อมที่ดี ปริมาณสารพิษที่ถูกปลดปล่อยและตกค้าง
อยู่ในสิ่งแวดล้อม เช่น สารพิษโลหะหนักในแหล่งน้ํา หรือก๊าซพิษที่ผสมอยู่ในบรรยากาศทําให้คุณภาพของ
สิ่งแวดล้อมเสียหายไม่เหมาะสมต่อการดํารงชีพของสิงมีชีวิต
แหล่งกําเนิดของสารพิษ
1. แหล่งกําเนิดตามธรรมชาติ
สารพิษที่กําเนิดตามธรรมชาติ อันได้แก่ปรากฏการณ์ตามธรรมชาติ ทําให้เกิดสารพิษได้เช่น การ
ระเบิดของภูเขาไฟจะก่อให้เกิดผงฝุ่นและก๊าซพิษชนิดต่างๆ เข้าสู่บรรยากาศโลกนอกจากปรากฏการณ์
ธรรมชาติแล้ว สารพิษอาจเกิดขึ้นในรูปแร่ธาตุต่าง ๆ เช่นกํามะถัน ตะกั่ว ปรอท สารหนู แคเมี่ยมและรังสีใน
อากาศ เรดิโอไอโซโทป เป็นต้น
2. แหล่งกําเนิดจากการสังเคราะห์ของมนุษย์
การกําเนิดสารพิษชนิดนี้ นับเป็นแหล่งที่สําคัญที่สุดเพราะสารเคมีหรือสารพิษที่ถูกสังเคราะห์ขึ้นมานั้น
เกี่ยวข้องกับการดํารงชีวิตประจําวันของมนุษย์ในด้านต่างๆ เช่น สารเคมีที่ใช้ในการป้องกันกําจัดศัตรูพืชและ
สัตว์ สารประกอบในอาหาร ยารักษาโรค เครื่องสําอาง และสารพิษที่เกิดขึ้นก่อนหรือหลังขบวนการผลิตทาง
อุตสาหกรรมได้แก่ ก๊าซพิษ ฝุ่นหรือผงจากโลหะหนักรวมทั้งกากสารพิษจากอุตสาหกรรม เป็นต้น
3. แหล่งกําเนิดจากสิ่งมีชีวิตอื่นๆ
สารพิษสามารถเกิดขึ้นได้จากการสังเคราะห์ โดยพืชสัตว์ และจุลินทรีย์ ชนิดต่างๆนั้นให้ปรากฏขึ้น
ได้นอกจากนี้ยังทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยา เช่น ทําให้ความดันโลหิตสูงขึ้น เกิดโรคกระเพาะ
โรคหัวใจ เกิดภาวะ ตึงเครียดทําให้ชีพจรเต้นผิดปกติ เกิดอาการเกร็งของกล้ามเนื้อและอาจทําให้เกิดอาการหด
ตัวของหลอดเลือดเล็กๆ เช่น ที่มือและเท้าได้
คําแนะนําการป้องกันอันตรายจากสารพิษสําหรับผู้ปฏิบัติงาน
1. พยายามหลีกเลี่ยงการใช้สารเป็นพิษเพื่อกิจกรรมต่าง ๆ
2. ควรศึกษาให้เข้าใจถึงอันตรายและวิธีการใช้สารเคมีแต่ละชนิด
3. ใช้เครื่องมือ อุปกรณ์ เพื่อการป้องกันอันตรายขณะที่มีการทํางานหรือเกี่ยวข้องกับสารเคมี
4. ควรมีการตรวจสุขภาพ สําหรับผู้ที่ทํางานเกี่ยวข้องกับสารเคมีอย่างน้อยปีละครั้ง
5. หลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้บริเวณที่มีการใช้สารเคมีเพื่อป้องกันสารเป็นพิษเข้าสู่ร่างกายทาง
ปาก จมูก และผิวหนัง
6. เมื่อมีการใช้สารเคมี ควรอ่านฉลากกํากับโดยตลอดให้เข้าใจก่อนใช้ และต้องปฏิบัติตามคํา
เตือนและข้อควรระวังโดยเคร่งครัด
7. อย่าล้างภาชนะบรรจุสารเคมีหรืออุปกรณ์เครื่องพ่นยาลงไปในแม่น้ํา ลําธาร บ่อ คลอง ฯลฯ
8. ภาชนะบรรจุสารเคมีเมื่อใช้หมดแล้วให้ทําลายและฝังดินเสีย
