Page 126 - ภาษาไทย ม.ต้น

126 | ห น า

คําประสมชนิดนี้ เชน ชาๆ ซ้ําๆ ดีๆ นอยๆ ไปๆ มาๆ เปนตน
4. คําประสมที่เกิดจากคํามูลที่มีรูปและเสียงตางกัน แตมีความหมายเหมือนกัน เมื่อนํามา

ประสมกันแลวความหมายไมเปลี่ยนไปจากเดิม เชน

ยิ้ม หมายถึง แสดงใหปรากฏวาชอบใจ
แยม หมายถึง คลี่ เผยอปากแสดงความพอใจ

ยิ้ม แยม ไดคําใหม คือ ยิ้มแยม หมายถึง ยิ้มอยางชื่นบาน คําประสมชนิดนี้มี

มากมาย เชน โกรธเคือง รวดเร็ว แจมใส เสื่อสาด บานเรือน วัดวาอาราม ถนนหนทาง เปนตน

5. คําประสมที่เกิดจากคํามูลที่มีรูป เสียง และความหมายตางกัน เมื่อนํามาประสมจะตัด
พยางค หรือยนพยางคใหสั้นเขา เชน คําวา ชันษา มาจากคําวา ชนมพรรษา

ชนม หมายถึง การเกิด

พรรษา หมายถึง ป
ชนม พรรษา ไดคําใหม คือ ชนมพรรษา หมายถึง อายุ

คําประสมประเภทนี้ ไดแก

เดียงสา มาจาก เดียง ภาษา

สถาผล มาจาก สถาพร ผล
เปรมปรีดิ์ มาจาก เปรม ปรีดา

คําสมาส

คําสมาสเปนวิธีสรางคําใหมในภาษาบาลีและสันสกฤต โดยนําคําตั้งแต 2 คําขึ้นไปมา

ประกอบกันคลายคําประสม แตคําที่นํามาประกอบแบบคําสมาสนั้นนํามาประกอบหนาศัพท การ
แปลคําสมาสจึงแปลจากขางหลังมาขางหนา เชน

บรม ยิ่งใหญ ครู บรมครู ครูผูยิ่งใหญ

สุนทร ไพเราะ พจน คําพูด สุนทรพจน คําพูดที่ไพเราะ
การนําคํามาสมาสกัน อาจเปนบาลีสมาสกับบาลี สันสกฤตสมาสกับสันสกฤต หรือบาลี

สมาสสันสกฤตก็ได

ในบางครั้งคําประสมที่เกิดจากคําไทยประสมกันกับคําบาลีหรือสันสกฤตบางคํา
มีลักษณะคลายคําสมาสเพราะแปลจากขางหลังมาขางหนา เชน ราชวัง แปลวา วังของพระราชา

อาจจัดวาเปนคําสมาสไดสวนคําประสมที่มีความหมายจากขางหนาไปขางหลัง และมิไดใหความผิด

แผกแมคํานั้นประสมกับคําบาลีหรือสันสกฤตก็ถือวาเปนคําประสม เชน มูลคา ทรัพยสิน เปนตน

การเรียงคําตามแบบสรางของคําสมาส

1. ถาเปนคําที่มาจากบาลีและสันสกฤต ใหเรียงบทขยายไวขางหนา เชน