Page 49 - ACILIM TURKCE DERS KITABI 1.qxd

3.E DÝL BÝLGÝSÝ

1. ÝÞARET ZAMÝRLERÝ

Taným: Varlýklarý -isimlerini söylemeden- iþaret ederek göstermeye yarayan kelimelerdir.

Tekil Ýþaret Zamirleri

Bu, kalem. Þu, kitap. O, çocuk.

Çoðul Ýþaret Zamirleri

Bunlar kalem. Þunlar kitap. Onlar çocuk.
2. ÇOÐUL EKÝ

Taným: Getirildiði kelimenin birden çok olduðunu anlatan ektir.
a, ý, o, u ­ -lar masa - lar tahta - lar
e, i, ö, ü ­ -ler defter - ler silgi - ler

3. SORU EKÝ
Taným: Cümleye soru anlamý veren ektir.
Her zaman ayrý yazýlýr.
4. ÝSÝMLERDE OLUMSUZLUK “DEÐÝL”
a, ý ­ -mý Tahta mý?
Ýsimlerde olumsuzluk “deðil” kelimesiyle yapýlýr.
e, i ­ -mi Silgi mi?
o, u ­ -mu Okul mu? Bu, kitap deðil. A: Bu, cetvel mi?
ö, ü ­ -mü Sözlük mü? Bu, öðretmen deðil. B: Hayýr. Bu, cetvel deðil.

5. EMÝR KÝPÝ
Taným: Bir iþin yapýlmasýný emrederken kullanýlan kiptir. Türkçede bu kip, birinci tekil ve birinci çoðul þahýslarda
kullanýlmaz.

Olumlu Olumsuz (-ma, -me)*
a, ý ­ ý e, i ­ i o, u ­ u ö, ü ­ ü a, ý, o, u ­ ma e, i, ö, ü ­ me

Ben – – – – Ben – – – –
Sen yaz gel oku gül Sen yaz-ma oku-ma gel-me gül-me
O yaz-sýn gel-sin oku-sun gül-sün O yaz-ma-sýn oku-ma-sýn gel-me-sin gül-me-sin

Biz – – – – Biz – – – –
Siz yaz-ýn gel-in oku-yun gül-ün Siz yaz-ma-y-ýn oku-ma-y-ýn gel-me-y-in gül-me-y-in

Onlar yaz-sýnlar gel-sinler oku-sunlar gül-sünler Onlar yaz-ma-sýnlar oku-ma-sýnlar gel-me-sinler gül-me-sinler
* Fiillerde olumsuzluk eki “-ma, -me”dir.
49