Page 25 - Yürüyüş Dergisi 558. Sayısı

İlk isyanı en aç olanlar, zulmü,
yaşayamaz hale gelirler. sömürüyü en yoğun yaşayanlar başlatır.
Bu uzlaşmaz bir çeliş- M.Ö 74 yılında Roma’da, Spartacus ve 10) Eski Düzenin
kinin varlığını ifade eder. Kriküs’ün önderliğinde 60 gladyatörle Yıkılıp Yeni Bir
Farklı bir üretim tarzını
ve toplumsal düzenin başlayan ayaklanma tüm ezilenleri içine Toplumsal Düzenin
kendini dayatması da alarak Roma İmparatorluğu’nun ve Kurulması Neden
böyle açığa çıkar. köleciliğin sonunu getirir. Spartakus Zorunludur?
ayaklanması sadece köleleri değil, aynı Zorunludur çünkü üretim
8-) Köle
şekilde büyük toprak sahipleriyle, köle ilişkileri* üretici güçlerin ge-
İsyanları ve lişimi önünde engel olmaya
emeğini sömüren sınıflarla çelişkisi olan
Ayaklanmalar başlamıştır. Bu durum çelişki
küçük toprak sahibi, köylüleri ve diğer
Nasıl Ortaya ve çatışmaları büyütürken,
yoksulları da sarar. insanlığın gelişimini durdu-
Çıktı, Nasıl Bir
ramamıştır. Gelişen ve iler-
Sonuç Yarattı? leyen bir şeyin durdurulması
Kölelerin isyan etmesi için bütün İmparatorluklar, olanaksız olduğuna göre yeni olan
koşullar mevcuttur. Bununla birlikte Her Türlü Olanağa kendine bir yol bulacak eski olan
belki bir toprağa ve birkaç köleye ise yok olup gidecektir.
sahip köylülerin durumu da farklı Sahip Olmasına Rağmen Toplumsal düzendeki değişimi ifa-
değildir. Belki köleler kadar baskı Neden Yıkılmaktan
de eden zorunluluk ve ilericilik ilişkisi
görmüyor, zulmü yaşamıyorlar ancak Kurtulamadı? bu şekilde belirleyici bir hal alıyor.
ürettiklerinin zengin sınıfıyla pay et-
Tüm toplumsal değişimlerde gö- Zorunludur çünkü üretici güçlerin ge-
mekten, aşırı vergi ödemekten, her
rüleceği gibi gücü belirleyen asker lişimi ile üretim ilişkilerinin zorunlu
geçen gün yoksullaşmaktan bıkmış-
veya silah sayısı, toprakların büyük- uygunluk yasası bozulmuştur.
lardır.
lüğü devasa güç ve olanaklara sahip İlericidir çünkü üretici güçlerin
İlk isyanı en aç olanlar, zulmü,
olmak değildir. Öyle olsaydı hiçbir gelişimi ile üretim ilişkilerinin zorunlu Sayı: 558
sömürüyü en yoğun yaşayanlar baş-
devlet yıkılmaz, imparatorluklar yok Yürüyüş
latır. M.Ö. 74 yılında Roma’da, Spar- uygunluk yasası yeni bir toplumsal
olup gitmezdi. 29 Ocak
tacus ve Kriküs’ün önderliğinde 60 düzen sağlanarak yol alabilecektir.
Gücü belirleyen haklıyı ve doğ- 2017
gladyatörle başlayan ayaklanma tüm İlkel-komünal toplum yıkılırken
ruyu temsil edenlerdir. Haklıyı ve
ezilenleri içine alarak Roma İmpa- yerine köle ve köle sahiplerinden
doğruyu temsil edenler iradi olarak
ratorluğu’nun ve köleciliğin sonunu oluşan, ayrı sınıfların olduğu yeni
öne atılıp mücadele ettiğinde, devasa
getirir. Spartakus ayaklanması sadece bir toplumsal düzen kurulmuştu. İn-
görülen devletlerin, imparatorlukların
köleleri değil, aynı şekilde büyük sanın insan tarafından sömürüldüğü
yıkımı daha hızlı olur. Eğer kurulu
toprak sahipleriyle, köle emeğini sö- kölecilik düzeni de tarihsel süreçteki
düzen, toplumsal üretimi geliştiriyorsa
müren sınıflarla çelişkisi olan küçük ömrünü doldururken bağrında yeni
bu yıkım sürecinin daha uzun zamana
toprak sahibi, köylüleri ve diğer yok- bir toplumu geliştirmiş, krallıkların
yayıldığı da bir gerçektir. Yani önce
sulları da sarar. ve beyliklerin egemen olduğu feodal
gelişim durmalı sonra toplumsal üre-
Köleler daha insani bir yaşam ko-
timin gelişmesi önünde engel haline toplumu doğurmuştu.
şulları ve özgürlüklerini isterken, köle
gelmeli ki yıkım süreci tetiklensin. ___________________________
olmadığı halde yoksullaşan köylüler
İşte, köleci toplumda belli bir sü- *Üretici güçler ve üretim ilişkileri
ve diğer kesimlerde vergilerin kaldı-
reçten sonra kafa ve kol emeği arasında neydi?
rılmasını, toprağın yeniden bölüşül-
derin uçurumlar oluştu. Çünkü köle- Üretim yapılmasını sağlayan, top-
mesini, borç köleliğine son verilmesini,
zengin sınıfın imtiyazlarını ortadan cilik üzerine oturan sistem üretimi rak, iş aleti, hammadde, bina, ulaşım
geliştiremiyordu. Köle emeğine da- araçları, teknik, teknolojik bilgiler,
kaldırmasını ve iktidarın halka veril-
mesini dile getirerek direniyordu. yanan üretimi arttırmanın tek yolu deney, tecrübe, yetenek ve elbette bun-
Roma ile öne çıkan bu süreç köle yeni, ucuz köleler bulmaktı. Ancak ları kullanan insan, üretici güçlerdir.
isyanlarının bastırılmasıyla son bul- bu yollar da giderek tıkanıyordu. Bu- Üretim süreci içinde insanların
duğu ifade edilse de gerçekte son nun sonucu olarak köleler üzerindeki birbirleriyle girdiği her türlü ilişki
bulan kölelik düzeni olur. Kazanan sömürü ve baskı daha da arttığından, ise üretim ilişkilerini ifade eder. Yani
canlarını ortaya koyan ve toplumun egemenler elinde olanları da koruya- üretim bireysel mi, toplumsal mı ger-
gelişiminin yolunu açan özgürlük maz duruma geldiler. Artık yeni bir çekleşiyor elde edilen ürünler nasıl
savaşçıları olur. toplumsal sistemin temelleri atılırken değenlendiriliyor, paylaşım nasıl olu-
kölecilik ise köklerinden çatırdamaya yor ve elbette en belirleyici olan üre-
9-) Koca Koca başlamıştı. tim araçlarına kim sahiptir.
25
ADALET İSE BİZİMLE ANILIR ÜLKEMİZDE...