Page 5 - เสื่อกกบางสระเก้า จันทบุรี
P. 5
~ 2 ~
“ ทานทรงคิดคนออกแบบกระเปาใหคนถือ เปนกระเปาขายของ อีฟ แซงตลอ
รองต แตทําดวยเสื่อทั้งหมดปรากฏวาขายดิบขายดี มีคนนิยมมากสวนการยอมสีเสื่อ
แบบเดิมนั้นสีไมทนและตกลอก กระดํากระดาง ทานก็รับสั่งใหนองชายของทาน คือหมอม
เจากอกษัตริยเสด็จมาที่จันทบุรีจัดหากรรมวิธีในการยอมสีกกไมใหหลุดออก ... เมื่อตั้ง
โรงงานทอเสื่อแลวก็เอาคนแถบบานขอมมาเปนลูกจางทอเสื่อ ทอกระเปา ตอนนั้นกิจการดี
มาก แลวชาวบานก็นําวิธีในการยอมเสื่อกกใหสีไมตกไปใชสงเสริมในเรื่องนี้มาก ถือเปน
อาชีพหลักของจันทบูร ... ”
หัตถกรรมทรงพัฒนาเสื่อสมเด็จ
พระราชกรณียกิจที่สําคัญอีกประการหนึ่งที่ปรากฏเปนผลทําใหเสื่อจันทบูรเปนที่
นิยมแพรหลาย สรางรายไดใหแกประชาชนในทองถิ่นมาจนตราบทุกวันนี้ คือการพัฒนา
งานดานการทอเสื่อและผลิตภัณฑจากกก ซึ่งเปนเหตุผลประการหนึ่งในการที่ตัดสินพระทัย
เลือกมาประทับ ณ จังหวัดจันทบุรี ดังมีขอความที่วา
“ สมเด็จทานรับสั่งวาที่เมืองจันนั้นนะดี ปลูกผลไมผลดีมาก แตฉันจะไป ฉันจะไม
ปลูกผลไมแขงกับราษฎร ฉันชอบเสื่อกกจันทบูร ฉันจะไปดูซิวาเสื่อจันทบูร เวลายอมกกใน
สมัยกอนสีมันจะตก สีมันจะซีด จะมีหนทางอยางไรบาง ที่จะพัฒนาเรื่องการทอเสื่อใหเปน
อาชีพเสริม หรือเปนอาชีพหลักของคนเมืองจันท เราจะเอาเสื่อกกมาเปนรูปแบบตางๆ
ขึ้นมา ”
สมเด็จพระนางเจารําไพพรรณี พระบรมราชินีในรัชกาลที่ 7 ทรงมีความมุงมั่นใน
พระราชหฤทัยที่จะสงเสริมงานหัตถกรรมการทอเสื่อกกพื้นเมืองใหเจริญกาวหนาขึ้นดวย
การปรับปรุงการยอมสีใหมีสีออนงดงามและคงทนถาวรในการใชสอยมากขึ้น ทรงริเริ่ม
สงเสริมใหนําเสื่อกกมาผลิตเปนของใชประเภทอื่น เชน กระเปาถือสตรีแบบตางๆ กลองใส
กระดาษเช็ดมือ ถาด ที่รอง แกว ทั้งนี้ทรงประดิษฐลวดลาย สวยงามและตรวจคุณภาพ
สินคาดวยพระองคเอง สินคาเลานี้โปรดใหติดเครื่องหมายการคาและรูปคนหาบกระจาด
มีอักษรยอ ส.บ.ก. (สวนบานแกว) ใชชื่อวา
“อุตสาหกรรมชาวบาน” เปนที่รูจักทั่วไปในชื่อ
“ผลิตภัณฑเสื่อสมเด็จ” ทําใหความนิยมในเสื่อ
และผลิตภัณฑที่ทําดวยเสื่อจันทบูรแพรหลาย
อยางรวดเร็ว นับเปนการชวยหาเลี้ยงชีพของ
ราษฎรใหกาวหนาขึ้นตามลําดับตราบจนทุกวันนี้