Page 67 - แห่งการเรียนรู้ นิทรรศรัตนโกสินทร์
P. 67
วิธีการอบผ้า
วิธีร ่าผ้าหรือการอบผ้า คือน ำผ้ำที่ซักรีดเรียบร้อยแล้วใส่ในโถหรือหีบซึ่งมีลักษณะแน่นทึบ เช่น ถ้ำเป็นโถ
ก็ต้องเป็นโถเคลือบขนำดใหญ่ทรงมัณฑ์หรือทรงกลอง ถ้ำเป็นหีบไม้ก็ต้องเป็นหีบไม้อุโลก ซึ่งทั้งโถและหีบนี้เมื่อปิด
แล้วกลิ่นและควันจะระเหยออกมำไม่ได้ เครื่องหอมที่ใช้ในกำรร่ ำมีก ำยำน กฤษณำ จันทน์หอม ชะมดเช็ดหรือ
ชะมดเชียง เทียนอบ น้ ำตำลทรำยแดง ทั้งหมดบดจนเป็นผงละเอียด เวลำใช้ตักผงเครื่องหอมโรยลงบนก้อนถ่ำน
เล็กๆ ที่เผำไฟจนแดง โรยจนมิดก้อนถ่ำนเพื่อให้เกิดควัน แล้วจึงปิดฝำโถหรือฝำหีบเพื่ออบควันให้กลิ่นหอมจับ
เนื้อผ้ำ ท ำเช่นนี้จนกลิ่นหอมช ำแรกเข้ำไปในเนื้อผ้ำ
ขั้นตอนสุดท้ำยของกำรท ำควำมสะอำดผ้ำคือกำรอบผ้ำ โดยน ำผ้ำที่ผ่ำนกำรร่ ำมำแล้ว น ำมำใส่โถหรือหีบ
ส ำหรับเก็บ ก็จะน ำดอกไม้สดที่มีกลิ่นหอม เช่น สำรภี ประยงค์ จันทน์กะพ้อ ชะลูด ชมนำด เทียนกิ่ง กำระเกด
พุทธชำด เขี้ยวกระแต มะลิ หรือไม่ก็ใช้กระแจะดีดไว้บนฝำหีบ เมื่อถึงสมัยที่มีน้ ำมันหอมที่หุงจำกกลีบดอกไม้ต่ำงๆ
ก็จะใช้น้ ำมันหอมชุบกับผ้ำขำวบำงพับวำงไว้ในหีบแล้วจึงปิดฝำ กลิ่นหอมเหล่ำนี้ก็จะก ำซำบจับเนื้อผ้ำ ชนิดหอม
ติดกระดำนดังว่ำ ส ำหรับชุดฉลองพระองค์นั้นเมื่อผ่ำนกำรอบร่ ำแล้วจึงพับซ้อนกัน 3-4 ผืนยก แล้วห่อด้วยผ้ำขำว
สะอำดให้มิดชิดใส่ในตะกร้ำหวำยถัก แบกขึ้นไปส่งเจ้ำหน้ำที่แต่งพระองค์บนต ำหนัก
39-66