Page 8 - ประวัติศาสตร์ไทย
P. 8
ด้านการปกครองของอาณาจักรสุโขทัย
อาณาจักรสุโขทัยปกครองด้วยระบอบ
สมบูรณาญาสิทธิราชย์ ซึ่งแบ่งออกได้เป็น 2 ระยะ
แบบราชาธิปไตย ในระยะแรกสุโขทัยมีการปกครองแบบ
พ่อปกครองลูก พระมหากษัตริย์เรียกว่า "พ่อขุน" ซึ่ง
เปรียบเสมือนพ่อที่จะต้องดูแลคุ้มครองลูก ในสมัยพ่อขุน
รามคําแหงมหาราช โปรดให้สร้างกระดิ่งแขวนไว้ที่หน้า
ประตูพระราชวัง เมื่อประชาชนมีเรื่องเดือดร้อนก็ให้ไปสั่น
กระดิ่งร้องเรียน พระองค์ก็จะเสด็จมารับเรื่องราวร้องทุกข์
และโปรดให้สร้างพระแท่นมนังคศิลาอาสน์ได้กลางดงตาล
ในวันพระจะนิมนต์พระสงฆ์มาเทศน์สั่งสอนประชาชน
หากเป็นวันธรรมดาพระองค์จะเสด็จออกให้ประชาชนเข้า
เฝ้าและตัดสินคดีความด้วยพระองค์เอง การปกครองแบบนี้
ปรากฏในสมัยกรุงสุโขทัยตอนต้น
แบบธรรมราชา กษัตริย์ผู้ทรงธรรม ในสมัยของพระมหา
ธรรมราชาที่ ๑ มีกําลังทหารที่ไม่เข้มแข็ง ประกอบกับ
อาณาจักรอยุธยาที่ก่อตั้งขึ้นใหม่ได้แผ่อิทธิพลมากขึ้น
พระองค์ทรงเกรงภัยอันตรายจะบังเกิดแก่อาณาจักรสุโขทัย
หากใช้กําลังทหารเพียงอย่างเดียว พระองค์จึงทรงนํา
หลักธรรมมาใช้ในการปกครอง โดยพระองค์ทรงเป็น
แบบอย่างในด้านการปฏิบัติธรรม ทํานุบํารุง
พระพุทธศาสนา