Page 53 - TEKNOLOJİ VE TASARIM 8.SINIF DERS KİTABI

TEKNOLOJİ VE TASARIM
MEKANİK TASARIM
Mekanik; Cisimlerin Kuvvetler etkisinde dengesini ve hareketlerini inceleyen bilim dalına
mekanik denir. Mekanik, Statik ve Dinamik olmak üzere iki bilim dalına ayrılır. Statik kuvvetler etkisinde
cisimlerin denge koşullarını, Dinamik ise hareketlerini inceler.
Mekaniğin temel aldığı ilkeler Newton yasalarıdır.

Hareket: Belirli bir noktaya göre bir cismin yerinin değişmesidir. Denge durumu bozulan cisimler hareket
etmeye başlar. Hareket birçok şekillerde olabilir: Düşme, uçma, titreşme, dönme hep hareket şekilleridir.

Hareketleri inceleyerek ilk defa kanuna bağlayan bilim adamı Newton'dur.

Başlıca üç hareket kanunu vardır:
1. Duran bir cisme herhangi bir kuvvet etki etmezse o cisim dengede kalır, hareket etmez. Hareket eden

cisimler de bir etki almadan durmaz, hareketine devam eder.
2. Dengedeki bir cisme bir kuvvet etki yaptığı zaman cisim o kuvvetin yönünde bir ivme kazanır.
3. Bir cisme yapılacak etki, o cisimde aynı etkiye eşit ve zıt yönde bir tepki doğmasını sağlar.

Kuvvet; Bir cismin şeklini veya hızını değiştiren ve başka cisimler tarafından uygulanan fiziksel etkiye kuvvet
denir.
Denge: Karşılıklı iki kuvvetin denk duruma gelmesi halidir. Bir cismin dengede kalabilmesi için üzerine
etkiyen kuvvetlerin bileşkesi sıfır olmalıdır.

Sürtünme; Temas halinde olan iki nesnenin arasında oluşan ve harekete karşı koyan kuvvete verilen isimdir.
Sürtünme kuvvetinin bağlı olduğu etkenler
Yüzeyin pürüzlü olması; Bir yüzeyin pürüzlü olması sürtünmeyi artırır. Bu durum tasarımların sürtünmeden
etkilenme oranlarını artıracağından daha fazla kuvvet uygulanması demektir.

Cismin ağırlığı; cismin ağırlığı sürtünmeyi artırır. Ağır nesneler hareket ederken sürtünmeye bağlı daha fazla
aşınım gösterirler. Ağır nesnelerin sürtünmeden daha az etkilenmeleri için altlarına tekerlek konur.

63