Page 59 - E-Modul Asam Basa Berbasis Guided Discovery Learning
P. 59

E E-MODUL ASAM & BASA

                                            B e r b a s i s   G u i d e d   D i s c o v e r y   L e a r n i n g
                                            Berbasis Guided Discovery Learning

               Contoh soal :


                                             +
                                                 -
                                 s
                       k
                                                              0
                                                         H
                                                                         i

                      a
                                                                                 e
                                                  ,
                                           H
                                                                        j
                                                                                       i
                                                       n
                                                                          k

                                        s
                              o

                                                                              d
                             k

                                         i

                         a


                                n
                          h
                                                                               i
                                                                                k
                                                                           a
                                                                1
                                                                                   t
                 e
                                                     a
                                                    d
                                                                                     h
                                                                ,
                                                                   M
                                                                                   a
                                     t
                                     r
                                                                                      u

               B
                                                           F
                                                                      ?
                     p
                                  e
               Berapakah  konsentrasi  H ,  F ,  dan  HF  0,1  M?  jika  diketahui  bahwa  derajat
                                      a

                                   n
                   r
                   a
               ionisasi HF=8,4%
               Penyelesaian:
                                                                               i
                                                                                    d
                                                           t
                                                           t
                                                                               i
                                                            e

                                       m
                                                                                 n
                                                            e
                                                                                 n
                                      a
                                                                                a
                                      a

                                       m
                                                                                a
                                                                              g
                                            e
                                                                     s
                                                                     s
                                            e
                                                               o
                                                               o

                                                                      i
                                                                      i
                                                                    a
                                             m
                                             m
                                                                n
                                                                n
                                                                  i
                                                                  s
                                                                    a
                                                                  i
                                                                  s



                                                                           b
                                                                           b
                                               a
                                               a
                                                                              g
                                                                            a
                                                                            a
                                                             r
                                                              i
                                                                         s
                                           l
                                           l
                                                                         s
                                                                          e
                                                             r
                                                              i
                                                                          e
                                                                                                u

                       e
                                                                                                u
                       e
                                                                                                  t
                     m
                     m
                                                                                                  a
                                                                                                  t
                                                      n
                         u
                                                                                              a
                         u
                                                                                             l
                                                                                             l
                                                                                              a
                                                                                               r
                                                                                               r

                        r
                        r
                                                                                                        a
                                                                                                        a
                                                                                                      y
                                                     a
                                                                                                      y
                                                    y
               H H
               HF  merupakan  asam  lemah  yang  terionisasi  sebagian  dalam  larutannya.
                                                                                                         .
                                                    y
                                                                                                         .
                                                                                                    n

                                                                                                    n
                                                                                                  a
                                                      n

                                                                                                     n
                                                                                                     n
                 F
                                                     a
                 F
                                n

                                                                                      a
                                n
                                                                                         m
                               a

                                                                                         m
                               a
                                   a
                                                h
                                   a
                                                                                       l

                                                                                        a
                                                                                       l

                                                                                        a
                            a
                                                h
                                                                                      a
                            a
                                                        g
                           p
                                                                                    d
                                                        g
                           p
                                     s
                             k
                                     s


                             k
                                                           t
                                                          n
                                                           t
                                                     o

                                                     o

                                                         e
                                                         e
                                                            r
                                                             a
                                                             a
                                                       s
                                                       s
                                                              s
                                                      n
                                                          n
                                                               i
                                                               i
                                                              s
                                                      n
                                                            r
                                                                                            l
                                                                                            l
                                                                                           a
                                                                                             a
                                                                                              m
                                                                                              m
                                                                                             a
                                                                                           a
                                                                                       i
                                                                                       i
                                                                                      d

                                                                                         d
                                                                                         d


                                                                                                      t
                                                                                                      t
                                                                                                     u
                                                                                                       a
                                                                                                        n
                                                                                                        n
                                                                                                       a
                                                                                                     u
                                                                                                  l
                                                                                                  l

                                                                                                   a
                                                                                                    r
                                                                                                    r
                                                                                                   a

                                                                      i
                                                                      i

                                                                          a
                                                                         y
                                                                         y
                                                                     s
                                                                   p
                                                                  s
                                                                  s
                                                                   p
                                                                     s
                                                                    e
                                                                    e
                                                                          a
                                                                                   a
                                                                                 d
                                                                                 d
                                                                                   a
                                                                                      d


                                                                                a
                                                                             g
                                                                            n
                                                                            n
                                                                             g
                                                                                a


                                 k
                                                g
                                u
                                 k

                                    m
                                                g

                            u
                              n

                            u
                               t
                                u
                              n
                               t
                                    m
                                               n
                                            i
                                            i
                                               n
                                             u
                                             u
                                             t
                                             t
                                        n
                                        n
                                      e
                                      e
                                          h
                                          h
                                         g
                                         g

                    n
                    i
                    i
                    n
                       g
                      g
                      g
                  h
                 e
               S S
               Sehingga,  untuk  menghitung  konsentrasi  spesi  yang  ada  di  dalam  larutan
                 e
                  h
                                                   k
                                                   k

                          ,
                          ,
                         a

                         a
                       g
                          u
                           k
                  r
                                          b
                                              g
               b
                 e
                                            n
                                           a
                             u
               berlaku hukum kesetimbangan.
                     k
                                    s


                      u
                                 k
                                  e
                        h
                                       m
                   l
                              m
                                       i
                                     e
                                      t
                    a
                                                n
                                               a
                                                  .
                                       HF (aq) )    ⇌    H + (aq)         +  F - (aq)
                                          (
                                           a
                                           q
                                           M

                                         1
                                     :
                       mula-mula  : 0,1 M                  0             0

                                        ,
                                      0
                                              8
                                       0
                                               ,
                                         ,
                                            x

                                          1
                                                 %
                       terionisasi  : (0,1 x 8,4%)         0,0084         0,0084
                                                    )
                                                4
                                      (

                                     :

                                                8
                                            ,
                                              0
                                           0
                                                 4
                       setimbang  : 0,1-0,0084             0,0084        0,0084
                                             0
                                                                               a
                                                        s
                                                  g
                                                              a
                                                               m
                                                                                   l
                                                                        n

                                                             l
                                                                                    a
                                               s
                                                                   a
                                                                             F
                                                                           H


                                                                                     h

                                                       e
                                                                       a
                                                                     u
                                                            a
                                            m
                                                                                d
                                                                  l
               jadi, konsentrasi masing-masing spesi dalam larutan HF adalah
                                                    s

                                                                                  a
                                                 n
                                                                    r
                                              a
                                                           d
                                                     p
                                                                      t
                                                         i
                                                i
                                                1
                                     H

                                     HF = 0,0916
                                       F

                                             ,
                                               9
                                                  6
                                         =
                                              0
                                            0
                                       +
                                                 4
                                     H  = 0,0084
                                                8
                                            ,
                                             0
                                           0
                                         =
                                               0

                                       -
                                            0
                                            ,
                                          0
                                              0
                                        =
                                     F  = 0,0084

                                                4
                                               8

               F. Hubungan Ka dan Kb
                                                                                       a
                                                                                           r
                                                                                       a
                                                                                         n
                                                          i
                                                d
                                                                                         n

                                                           h

                                                          i
                                                           h
                                                                                           r
                                                                                                  K
                                                                                                  K
                                                   p


                                                               d


               Hubungan antara Ka dan Kb dapat dilihat dengan cara mengalikan rumus Ka
                                                   p
                                                    a
                                                    a
                                                     t
                                                     t
                                                                                                    a
                                                                                                    a
                                                                                                 s
                                                        i
                                              b
                                                                                             m
                                                                                             m
                                                         l
                                                         l
                                                                                            u
                                                                                            u
                                                                                               u
                                                                                               u
                                                                                                 s
                                                       d
                                                  a
                                                        i
                                                       d
                                                  a
                                                                          r
                                          n
                                                                   g
                                                                          r
                                                                         a
                                                                         a
                                          n
                                                             t
                                         a

                                                                             m
                                         a
                                                                           a
                                                             t

                                                                           a
                                                                        c
                                                                     n


                                                                     n
                                            K
                                            K
                                                                    a
                                                                    a


                                                                        c
                                                                 n
                                                                 n


                                                                   g
                                                                             m
                                                            a
                                                                                  g
                                                                                  g
                                                            a

                                                                                n
                                                               d
                                     a
                                                                                    l
                                                                                     i
                                                                                     i
                                                                                    l
                                     a
                                                                                   a
                                                                                   a
                                                                e
                                              b
                                       d
                                                                                      k
                                                d
                                                                                      k
                                                                e


                                                                                n

                                                                               e
                                       d
                                                                               e
               dan Kb.
                                                           -
                                                      +
                                                   [H ] [A ]
                                            Ka =
                                                     [HA]

                                                               -
                                                   [HA] [OH ]
                                            Kb =           -
                                                        [A ]


                       Fase F SMA/MA                                                                   53
   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64