Page 201 - บทคัดย่อการทดลองสิ้นสุด 59 สมบูรณ์

รายงานผลการทดลองสิ้นสุด ปี 2559

1. ชุดโครงการวิจัย วิจัยและพัฒนาการผลิตพืชไร่และพืชทดแทนพลังงานในภาวะการ
เปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ

2. โครงการวิจัย การสร้างธนาคารคาร์บอนในพื้นที่ปลูกพืชไร่และพืชทดแทนพลังงาน
3. ชื่อการทดลอง ศึกษาการจัดท าปุ๋ยและระบบปลูกพืชอย่างต่อเนื่องระยะยาวต่อการกัก
เก็บคาร์บอนไว้ในดินในระบบการผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ จ.นครศวรรค์
Study on Soil Carbon Sequestration as Affected by Cropping

System and Fertilizer Management in Long-Term Corn Field
Experiment at Nakhon Sawan Province
1/
4. คณะผู้ด าเนินงาน ศุภกาญจน์ ล้วนมณี ดาวรุ่ง คงเทียน 2/
สุทัศนีย์ วงศ์ศุปไทย 2/ กอบเกียรติ ไพศาลเจริญ 2/

5. บทคัดย่อ
ดินเป็นแหล่งกักเก็บคาร์บอนแหล่งใหญ่ของโลก แต่ปริมาณการกักเก็บคาร์บอนเกิดขึ้นมาก
หรือน้อยขึ้นอยู่กับปัจจัยต่างๆ ทั้งสภาพภูมิอากาศ ชนิดพืช สมบัติของดิน และการจัดการดิน ปุ๋ย และน้ า
ดังนั้นจึงศึกษาผลของการจัดการปุ๋ยและระบบปลูกพืชอย่างต่อเนื่องระยะยาวต่อการกักเก็บคาร์บอนไว้ใน

ดินในระบบการผลิตข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ จ.นครสวรรค์ เพื่อให้ได้ข้อมูลปริมาณกักเก็บคาร์บอนในระบบปลูก
ข้าวโพด และวิธีการจัดการดิน ปุ๋ย น้ า และเศษซากพืชอย่างเหมาะสมในการเพิ่มการกักเก็บคาร์บอน
ในระบบการผลิตข้าวโพด โดยด าเนินการในแปลงทดลองข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ระยะยาวศูนย์วิจัยพืชไร่

นครสวรรค์ จ.นครสวรรค์ วางแผนการทดลองแบบ RCB มี 12 กรรมวิธี สุ่มเก็บข้อมูล 4 ซ้ าต่อกรรมวิธี
กรรมวิธีประกอบด้วยระบบปลูกพืช 3 ระบบ ได้แก่ 1) ข้าวโพด-ข้าวฟ่าง 2) ข้าวโพด-ถั่วเขียว
3) ข้าวโพด-ถั่วแปบ ภายใต้แต่ละระบบปลูกพืชประกอบด้วยวิธารใช้ปุ๋ย 4 วิธี ได้แก่ 1) ไม่ใส่ปุ๋ย
2) ใส่ปุ๋ยเคมี 10-5-5 กิโลกรัม N-P 2-O 5-K2-O ต่อไร่ 3) ใส่มูลไก่ 1,000 กิโลกรัมต่อไร่ 4) ใส่ปุ๋ยเคมี
10-5-5 กิโลกรัม N-P2-O5-K2-O ต่อไร่ ร่วมกับมูลไก่ 1,000 กิโลกรัมต่อไร่ ขนาดของแปลงย่อย 18x40

เมตร ปลูกข้าวโพดพันธุ์นครสวรรค์ 3 วัดการปลดปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่ปลดปล่อยออกมาจาก
พื้นผิวดินทุก 2 สัปดาห์ พร้อมทั้งเก็บตัวอย่างดินมาวิเคราะห์ความชื้น วัดอุณหภูมิดินที่ 0 ถึง 10 เซนติเมตร
และอุณหภูมิอากาศ ด้วยทุกครั้ง

ผลวิเคราะห์สมบัติของดิน พบว่า ปริมาณอินทรีย์คาร์บอนในดินภายใต้ระบบปลูกพืชทั้ง 3 ระบบ
ไม่แตกต่างกันมากนัก แต่มีแนวโน้มว่าระบบที่ปลูกข้าวโพดตามด้วยถั่วแปบท าให้ดินมีอินทรีย์คาร์บอน
ค่อนข้างสูงกว่าระบบที่ปลูกข้าวโพดตามด้วยถั่วเขียวและระบบที่ปลูกข้าวโพดตามด้วยข้าวฟ่างเล็กน้อย
ในขณะที่การจัดการปุ๋ยมีผลต่อปริมาณอินทรีย์คาร์บอนในดินอย่างเด่นชัด โดยกรรมวิธีที่ใส่มูลไก่และ

กรรมวิธีที่ใส่มูลไก่ร่วมกับปุ๋ยเคมี ท าให้ดินมีอินทรีย์คาร์บอนสูงกว่ากรรมวิธีที่ใส่ปุ๋ยเคมีเพียงอย่างเดียว
และกรรมวิธีที่ ไม่ใส่ปุ๋ยตามล าดับ ส่วนการจัดการปุ๋ยโดยการใช้ปุ๋ยอินทรีย์ 1 ตันต่อไร่ หรือใช้ปุ๋ยเคมี
10-5-5 กิโลกรัม N-P2-O5-K2-O ต่อไร่ ร่วมกับปุ๋ยอินทรีย์ 1 ตันต่อไร่ ท าให้อินทรีย์คาร์บอนในดินลดลง

________________________________________
1/ กองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร
2/ สถาบันวิจัยพืชไร่และพืชทดแทนพลังงาน