Page 1614 - บทคดยอการทดลองสนสด 58 สมบรณ_Neat

รายงานผลการทดลองสิ้นสุด ปี 2558

1. ชุดโครงการวิจัย วิจัยและพัฒนาระบบการปลูกพืชอย่างยั่งยืน
2. โครงการวิจัย วิจัยและพัฒนาระบบการปลูกพืชอย่างยั่งยืนในพื้นที่เสี่ยงภัย

3. ชื่อการทดลอง ศึกษาระบบการปลูกพืชอย่างยั่งยืนในพื้นที่รับน้ำภาคกลาง

Study on Sustainable Cropping Systems in Floodway Area
of Central Parts

4. คณะผู้ดำเนินงาน สมชาย บุญประดับ ละเอียด ปั้นสุก 2/
1/
ประสงค์ วงศ์ชนะภัย 3/ อานนท์ มลิพันธ์ 4/
จันทนา ใจจิตร 2/

5. บทคัดย่อ

ได้ดำเนินการศึกษาระบบการปลูกพืชในพื้นที่รับน้ำภาคกลาง (floodway) พื้นที่ดำเนินการ
7 จังหวัด ได้แก่ จังหวัดชัยนาท สิงห์บุรี อ่างทอง ลพบุรี สระบุรี ปทุมธานี และนนทบุรี โดยดำเนินการ

ปลูกพืชไร่อายุสั้นหลังน้ำลด ได้แก่ ถั่วเหลือง และข้าวโพด เปรียบเทียบกับข้าวนาปรัง และระบบเกษตร
ผสมผสาน ในปี 2557 - 2558 ผลการทดลองพบว่า พืชอายุสั้นที่มีศักยภาพและเหมาะสำหรับใช้ปลูกใน

พื้นที่รับน้ำจังหวัดชัยนาท คือ ถั่วเหลืองฝักสด (พันธุ์เชียงใหม่ 60, BCR = 3.54) และพันธุ์ลพบุรี 1,
BCR = 3.53) และข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ (BCR = 2.79) เมื่อเปรียบเทียบกับข้าวนาปรัง (BCR = 1.59 และ

1.91) จังหวัดสิงห์บุรี พบว่า พืชอายุสั้นที่มีศักยภาพ คือ ข้าวโพดฝักสด โดยเฉพาะข้าวโพดข้าวเหนียว

พันธุ์สวีทไวท์ 25 F1 (BCR = 3.66 และ 3.16) เมื่อเปรียบเทียบกับข้าวนาปรัง (BCR = 2.45 และ 2.16)
จังหวัดอ่างทอง พบว่า พืชอายุสั้นที่มีศักยภาพ คือ ถั่วเหลืองฝักสด (พันธุ์เชียงใหม่ 60, BCR = 2.64 และ

2.46) และข้าวโพดฝักสด (BCR = 2.52) เมื่อเปรียบเทียบกับข้าวนาปรัง (BCR = 1.15 และ 1.26)

จังหวัดพระนครศรีอยุธยา พบว่า พืชอายุสั้นที่มีศักยภาพ คือ ถั่วเหลืองฝักสด (พันธุ์ลพบุรี, BCR = 3.11
และพันธุ์เชียงใหม่ 60, BCR = 2.18) และข้าวโพดฝักสด (BCR = 1.88) เมื่อเปรียบเทียบกับข้าวนาปรัง

(BCR = 1.27 และ 1.59) จังหวัดลพบุรี พบว่า พืชอายุสั้นที่มีศักยภาพ คือ ข้าวโพดฝักสด (พันธุ์บิ๊กไวท์ 852,

BCR = 2.92 และ 3.11 และพันธุ์พไวโอเล็ท ไวท์ 926, BCR = 3.23 และ 2.87) จังหวัดสระบุรี พบว่า
พืชอายุสั้นที่มีศักยภาพ คือ ข้าวโพดฝักสด (พันธุ์บิ๊กไวท์ 852, BCR = 3.20) ในขณะที่พื้นที่รับน้ำจังหวัด

ปทุมธานีและนนทบุรี พบว่า ระบบเกษตรผสมผสาน เป็นระบบเกษตรที่เหมาะสม โดยเฉพาะระบบการ
ปลูกพืชที่มีไม้ผลเป็นพืชหลักร่วมกับการปลูกผักและการเลี้ยงปลาในร่องสวนไว้เป็นแหล่งอาหารโปรตีน

ใช้บริโภคในครัวเรือนหากเหลือจำหน่าย โดยการใช้เทคโนโลยีการจัดการศัตรูพืชตามคำแนะนำ

ของกรมวิชาการเกษตรโดยเฉพาะการใช้สารชีวภัณฑ์เพื่อทดแทนการใช้สารเคมีในระบบการผลิตพืชผัก
ปลอดสารพิษเพื่อส่งตลาดต่างประเทศ โดยเฉพาะถั่วฝักยาว ทำให้เกษตรกรในจังหวัดปทุมธานีและ

นนทบุรี มีผลตอบแทนเพิ่มขึ้นถึงร้อยละ 9 และ 61.8 ตามลำดับ
___________________________________________

1/ สำนักผู้เชี่ยวชาญ
2/ สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 5

3/ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรปทุมธานี
4/ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรลพบุรี 1547