Page 1955 - บทคดยอการทดลองสนสด 58 สมบรณ_Neat

รายงานผลการทดลองสิ้นสุด ปี 2558

1. ชุดโครงการวิจัย วิจัยและพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร
2. โครงการวิจัย การพัฒนาระบบการตรวจวิเคราะห์พืชและปัจจัยการผลิตทางการเกษตร

3. ชื่อการทดลอง ศึกษาวิธีวิเคราะห์หาปริมาณไนโตรเจนทั้งหมดในปุ๋ยเคมีโดยเทคนิค NIRS

The Study of Total Nitrogen Analysis Method in Inorganic
Fertilizer by Near Infrared Spectroscopy

1/
4. คณะผู้ดำเนินงาน ชฎาพร คงนาม วรรณรัตน์ ชุติบุตร 1/
ทองจันทร์ พิมพ์เพชร สงกรานต์ มะลิสอน 1/
1/
5. บทคัดย่อ

การศึกษาวิธีวิเคราะห์หาปริมาณไนโตรเจนทั้งหมดในปุ๋ยเคมีโดยเทคนิค NIRS เป็นวิธีการวัด

แบบไม่ทำลายตัวอย่าง สามารถทำนายค่าทางเคมีได้อย่างรวดเร็ว แม่นยำ ลดการใช้สารเคมี และมลภาวะ
ที่เกิดจากห้องปฏิบัติการ โดยเตรียมตัวอย่างปุ๋ยเคมีแบบบด และปั้นเม็ด จำนวน 837 และ 597 ตัวอย่าง

ตามลำดับ วิเคราะห์หาปริมาณไนโตรเจนทั้งหมดในปุ๋ยเคมีโดยวิธี Kjeldahl method ซึ่งเป็นวิธีมาตรฐาน
ของห้องปฏิบัติการวิจัยระบบตรวจสอบคุณภาพปุ๋ย พบว่าค่าพิสัยของตัวอย่างปุ๋ยเคมีแบบบด และปั้นเม็ด

อยู่ในช่วง 2.7 – 46.9 และ 4.0 – 46.9 เปอร์เซ็นต์ ค่าเฉลี่ยเท่ากับ 18.6 และ 21.4 เปอร์เซ็นต์
ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน (Standard deviation, SD) เท่ากับ 10.5 และ 11.9 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ

นำไปสแกนด้วยเทคนิค Near Infrared Spectroscopy (NIRS) ที่ความยาวคลื่น 800 – 2500 นาโนเมตร

สร้างและปรับปรุงสมการเพื่อใช้ทำนายค่าด้วยวิธี Partial Least Square (PLS) regression ได้สมการ
ที่ใช้ทำนายปริมาณไนโตรเจนทั้งหมดในปุ๋ยเคมีแบบบดที่เหมาะสม มีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์

(Correlation coefficient, r) เท่ากับ 0.91 ค่าความคลาดเคลื่อนมาตรฐานในการทำนายกลุ่มตัวอย่าง

Calibration (Standard error of Calibration, SEC) เท่ากับ 4.28 เปอร์เซ็นต์ และค่าความคลาดเคลื่อน
มาตรฐานในการทำนายกลุ่มตัวอย่าง Validation (Standard error of prediction, SEP) เท่ากับ 4.52

เปอร์เซ็นต์ ทดสอบสมการโดยการทำนายค่าทางเคมีของตัวอย่างปุ๋ยเคมีแบบบดที่ไม่ทราบค่า ประเมิน

ความแม่นโดยใช้ Paired t-test พบว่าที่ระดับความเข้มข้นต่ำ กลาง และสูง มีผลการวิเคราะห์ผ่านเกณฑ์
การยอมรับประเมินความเที่ยงโดยใช้ % RSD พบว่าทั้ง 3 ระดับความเข้มข้นมีผลการวิเคราะห์ไม่ผ่าน

เกณฑ์การยอมรับตรวจสอบความใช้ได้ของสมการด้วย Certified Reference Material (CRM)
นำมาประเมินความแม่นโดยหาค่า Recovery และความเที่ยง โดยใช้ % RSD พบว่าที่ระดับความเข้มข้น

กลาง มี % Recovery อยู่ในช่วง 98 - 102 เปอร์เซ็นต์ และ % RSD ≤ 1.3 ซึ่งผ่านเกณฑ์การยอมรับ

สามารถนำมาใช้ประเมินค่าปริมาณไนโตรเจนทั้งหมดที่ระดับความเข้มข้นกลางได้อย่างแม่นยำ และ

รวดเร็ว สำหรับที่ระดับความเข้มข้นสูง ผลการวิเคราะห์ไม่ผ่านเกณฑ์ยอมรับสมการที่ใช้ในการทำนาย
ปริมาณไนโตรเจนทั้งหมดในปุ๋ยเคมีแบบปั้นเม็ด มีค่า r เท่ากับ 0.97 ค่า SEC เท่ากับ 2.22 เปอร์เซ็นต์

และค่า SEP เท่ากับ 2.51 เปอร์เซ็นต์ ทดสอบสมการโดยการทำนายค่าทางเคมีของตัวอย่างปุ๋ยเคมีแบบ
___________________________________________

1/ กองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร

1888