Page 751 - บทคดยอการทดลองสนสด 58 สมบรณ_Neat

รายงานผลการทดลองสิ้นสุด ปี 2558

1. ชุดโครงการวิจัย วิจัยและพัฒนาถั่วลิสง
2. โครงการวิจัย วิจัยและพัฒนาเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตถั่วลิสง

3. ชื่อการทดลอง ศึกษาการใช้พืชสมุนไพรควบคุมสารพิษอะฟลาทอกซินในถั่วลิสง

Study on Herbal Juice Treatment for Aflatoxin Controlling
in Peanut

4. คณะผู้ดำเนินงาน นิลุบล ทวีกุล ศิริลักษณ์ พุทธสิมมา 2/
1/
กาญจนา กิระศักดิ์ วรยุทธ ศิริชุมพันธ์ 3/
3/
4/
อมรา ชินภูติ อรอุมา สีไว 3/
เพียงเพ็ญ ศรวัต 3/

5. บทคัดย่อ
ทำการศึกษาเพื่อประเมินผลการใช้สมุนไพรควบคุมสารอะฟลาทอกซินในถั่วลิสง ณ ศูนย์วิจัย

พืชไร่ขอนแก่น และศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรขอนแก่น ระหว่างปี 2555 - 2558 วางแผนการทดลอง
แบบ Randomized Complete Block Design (RCB) มี 10 ซ้ำ กรรมวิธีทดลอง ได้แก่ การคลุกเมล็ด

ถั่วลิสง 7 วิธี คือ 1) คลุกน้ำคั้นกระเทียมเจือจาง 1 เท่า (น้ำคั้นผสมน้ำกลั่น 1 : 1) 2) คลุกน้ำคั้น
กระเทียมเจือจาง 5 เท่า (น้ำคั้นผสมน้ำกลั่น 1 : 5) 3) คลุกน้ำคั้นกะเพราเจือจาง 1 เท่า 4) คลุกน้ำคั้น

กะเพราเจือจาง 5 เท่า 5) คลุกน้ำคั้นโหระพาเจือจาง 1 เท่า 6) คลุกน้ำคั้นโหระพา 5 เท่า 7) เมล็ดไม่

คลุกสารใด (วิธีการควบคุม) ทำการทดลองแยกกันในเมล็ดถั่วลิสงใหม่ (เมล็ดกะเทาะหลังเก็บเกี่ยวไม่เกิน
2 เดือน) และเก่า (กะเทาะและเก็บรักษา 4 เดือนขึ้นไป) โดยประเมินความชื้น ปริมาณเชื้อราที่สร้าง

สารอะฟลาทอกซิน ได้แก่ Aspergillus flavus และ A. parasiticus และสารอะฟลาทอกซินจากเมล็ดถั่ว

หลังคลุกหรือไม่คลุกน้ำคั้นสมุนไพรตามวิธีทดลอง และเก็บรักษาในถุงพลาสติก วางในสภาพห้องไม่ควบคุม
อุณหภูมิเป็นเวลา 0 2 4 และ 8 สัปดาห์ มีการปรับเปลี่ยนวิธีการทดลองในแต่ละปี พบว่าการคลุก

เมล็ดถั่วลิสงด้วยน้ำคั้นสมุนไพรทุกชนิด ทำให้ความชื้นเมล็ดเพิ่มสูงขึ้น โดยเฉพาะการใช้ที่อัตราเจือจาง

1 : 5 แต่การคลุกด้วยน้ำคั้นกระเทียมเจือจาง 1 : 1 ทำให้ความชื้นเมล็ดเพิ่มขึ้นต่ำที่สุด และมีศักยภาพ
ในการควบคุมสารอะฟลาทอกซินและเชื้อราสาเหตุมากที่สุด แต่ผลในการควบคุมยังล่าช้าและมีความ

แปรปรวนสูง จึงควรทำการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการควบคุม ก่อนนำไปแนะนำเพื่อใช้
ประโยชน์ต่อไป

6. การนำผลงานวิจัยไปใช้ประโยชน์

พัฒนางานวิจัยต่อ
____________________________________________

1/ สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 5
2/ ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรจังหวัดขอนแก่น
3/ ศูนย์วิจัยพืชไร่ขอนแก่น
สำนักวิจัยและพัฒนาวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวและแปรรูปผลิตผลเกษตร
4/

684