Page 109 - DS2020-Final4

chúa (sinh năm 1289) cho Chế Mân mặc dù khi đó Chế Mân
đã có chính thất là Vương hậu Tapasi người Java. Sau đó
Chế Mân đã nhiều lần cử sứ thần sang hỏi về việc tiến hành
hôn lễ nhưng nhiều quan lại nhà Trần đã phản đối. Đến năm
1036 (năm Bính Ngọ, Hưng Long thứ 14) Chế Mân dâng 2
châu Ô và Rý (còn gọi là Lý) làm quà sính lễ. Đến lúc này
vua Trần Anh Tông bằng lòng. Công chúa khi về Chiêm
Thành được phong làm Vương hậu thứ nhì với phong hiệu
là Paramecva. Năm 1307 (Đinh Mùi, tháng 5) Chế Mân chết.
Thế tử Chế Đa Da sai sứ thần Bảo Lộc Kê sang dâng voi
trắng để báo sự việc. Vua Trần Anh Tông khi đó nghe rằng
theo tục nước Chiêm khi quốc vương chết thì vương hậu phải
lên giàn hỏa để tuẫn tang. Vua liền khẩn cấp sai Nhập nội
hành khiển Trần Khắc Chung vờ sang viếng tang để tìm cách
giải cứu công chúa. Trần Khắc Chung đã đưa được người
yêu xuống thuyền và về đến Đại Việt thành công. Tương
truyền là chính công chúa đã cảm thán thành bài “Nước non
ngàn dặm ra đi” theo điệu Nam Bình khi trên đường sang
Chiêm: “Nước non ngàn dặm ra đi... Mối tình chi! Mượn
màu son phấn. Đền nợ Ô, Lý. Xót thay vì. Đương độ Xuân

Đặc San VT-NTH/HT NT (2020 @ San Jose, Cali ?) 109