Page 8 - ประวัติศาสตร์ชาติไทย สมัยรัตนโกสินทร์
P. 8
2. ปัจจัยส ำคัญในกำรย้ำยรำชธำณี
หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชขึ้นครองราช
สมบัติแล้ว ทรงมีพระราชวินิจฉัยว่า กรุงธนบุรีไม่เหมาะที่จะเป็นราชธานีสืบไป ด้วย
สาเหตุหลายประการ ดังนี้
2.1 พระราชวังภายในกรุงธนบุรีคับแคบไม่สามารถขยายเขตพระราชวังให้
กว้างขวางออกไปได้ เพราะมีวัดขนาบอยู่ ๒ ด้าน คือวัดแจ้งหรือวัดอรุณราชวราราม
และวัดท้ายตลาดหรือวัดโมลีโลกยาราม
วัดอรุณราชวราราม วัดโมลีโลกยาราม
2.2 กรุงธนบุรีแต่เดิมนั้นมีอาณาเขตข้ามมาถึงฝั่งตะวันออก ติดฟากจังหวัด
พระนครบัดนี้ด้วย มีแม่น้ าเจ้าพระยาผ่านกลาง มีลักษณะเป็นเมืองอกแตก แบบ
เมืองพิษณุโลก ซึ่งพระองค์ประทับสู่พม่ามาแล้ว ทรงเห็นว่าการที่มีแม่น้ า อยู่กลาง
เมืองนั้นไม่สะดวกแก่การต่อสู้ข้าศึก ยิ่งแม่น้ าเจ้าพระยา เป็นแม่น้ ากว้างด้วยแล้ว
ความไม่สะดวกนั้น ย่อมทวีขึ้น หลายเท่า เพราะท าสะพานข้ามไม่ได้ แม่น้ าลึก คลื่น
มาก แม้จะมีเรือข้ามก็ข้ามไม่สะดวก เวลามีข้าศึกมาล้อม พระนคร จะส่งทหาร
ถ่ายเทกันไปช่วยคนละฟากแม่น้ าเป็นการยาก
3
ผังเมืองกรุงธนบุรี