Page 21 - e-Book งานกฐิน

-16-
บทที่ ๓ เพชรบุรีในวัฒนธรรมเขมรโบราณ
เมื่อกลาวถึงความสัมพันธหรืออิทธิพลเขมรในดินแดนประเทศไทย อาจกลาวไดวา ดินแดนประเทศไทย ในบริเวณภาคตะวันออกและอีสานใต มีความสัมพันธกับบริเวณทะเลสาบเขมรมาเปนเวลานาน ดังปรากฏ หลักฐานทางโบราณคดี และหลักฐานที่เปนลายลักษณอักษรโดยเฉพาะศิลาจารึกของพระเจามเหนทรวรมัน และศิลาจารึกของพระเจาภววรมันที่ ๒ ของกษัตริยอาณาจักรเจนละ ประมาณพุทธศตวรรษที่ ๑๒
ตอมาในสมัยพระนคร ตั้งแตพุทธศตวรรษที่ ๑๕ อาณาจักรเขมรโบราณไดขยายอํานาจเขามาใน ดินแดนประเทศไทยมากขึ้น โดยเฉพาะการขยายอํานาจเขามายังภาคกลางของประเทศไทย และสามารถ ยึดครองเมืองละโว ซึ่งเปนเมืองสําคัญในลุมแมน้ําเจาพระยา จากนั้นจึงขยายอิทธิพลไปยังตะวันตกของไทย ดังที่พบหลักฐานโบราณสถานสําคัญที่สรางขึ้นภายใตวัฒนธรรมเขมรโบราณที่ปราสาทเมืองสิงห จังหวัดกาญจนบุรี
บทความนี้ผูเขียนจึงพยายามนําเสนอภาพรวมความสัมพันธระหวางภาคกลางของไทยกับกัมพูชา สมัยพระเจาชัยวรมันที่ ๗ ตามที่ปรากฏหลักฐานในศิลาจารึกปราสาทพระขรรค กอนหนาการเกิดขึ้นของรัฐ ของกลุมชนที่พูดภาษาไทยในเวลาตอมา เชน สุโขทัย ลานนา และอยุธยา ซึ่งนาจะชวยทําใหเราเขาใจ ความเปนมาเปนไปของดินแดนสยามประเทศไดมากขึ้น
อาณาจักรกัมพูชาโบราณกับดินแดนประเทศไทย
ดินแดนภาคตะวันออกและอีสานใตของไทย มีความสัมพันธกับเขมรโบราณในลุมน้ําโขงและทะเลสาบเขมร มาเปนเวลานาน ดังปรากฏหลักฐานทางโบราณคดี และหลักฐานที่เปนลายลักษณอักษรโดยเฉพาะไดพบศิลาจารึก ของพระเจามเหนทรวรมันและศิลาจารึกของพระเจาภววรมันที่ ๒ และของกษัตริยอาณาจักรเจนละ ประมาณ พุทธศตวรรษที่ ๑๒ ที่จังหวัดสระแกว
ถือกันวาอาณาจักรเจนละ (อาจเปนชื่อที่จีนเรียกจากชื่อ “เศรษฐปุระ” ซึ่งเปนชื่อของเมืองที่เปน ศูนยกลางอํานาจของเจนละ ปจจุบันคือโบราณสถานเมืองเศรษฐปุระในเมืองจําปาศักดิ์ ประเทศลาว) เปนตน กําเนิดของอาณาจักรกัมพูชาโบราณ ซึ่งมีอาณาเขตตั้งแตที่ราบลุมทะเลสาบมาจนถึงลาวใตและอีสานใต
หลักฐานจากศิลาจารึกของจารึกของพระเจามเหนทรวรมัน และศิลาจารึกของพระเจาภววรมันที่ ๒ สะทอนใหเห็นถึงความสัมพันธของอาณาจักรเจนละ ซึ่งมีศูนยกลางอยูบริเวณปากแมน้ํามูล – จําปาศักดิ์ – วัดภู ซึ่งในสมัยโบราณเปนบริเวณเดียวกัน จุดกําเนิดแรกเริ่มของอาณาจักรเจนละจึงเริ่มตนขึ้นในบริเวณ ปากแมน้ํามูล – จําปาศักดิ์ – วัดภู แลวแผขยายพระราชอํานาจไปทางตะวันตก ครอบคลุมบริเวณสองฝง แมน้ํามูล จนถึงบริเวณจังหวัดสระแกว ในปจจุบัน
ตอมาในรัชกาลพระเจาอีศานวรมันที่ ๑ ซึ่งเปนพระโอรสของพระเจามเหนทรวรมันสามารถปราบ ดินแดนอาณาจักรฟูนันที่มีศูนยกลางอยูทางภาคใตของประเทศกัมพูชาในปจจุบันไดและสรางราชธานีใหม ของพระองคที่เมืองอีศานปุระ สันนิษฐานกันวานาจะไดแก กลุมโบราณสถานสมโบรไพรกุก ทางทิศเหนือของ จังหวัดกําพงธม ประเทศกัมพูชา ในปจจุบัน