Page 30 - จิตรกรรมปริศนาธรรมภาคใต้
P. 30
1.2 รูปแบบปริศนําธรรมในจิตรกรรมฝําผนังภําคใต้
ภาคใต้มีความเป็นดินแดนเช่ือมผ่านท่ีเป็นรัฐชายขอบแดนและเป็นสังคมเปิดจึงมีผู้คนหลายเชื้อชาติเข้ามา มีปฏิสัมพันธ์และอาศัยอยู่ร่วมกัน เช่น สยามมลายู ชวา ตะวันตก อินเดีย อาหรับ จีน จาปา เป็นต้น ซึ่งเป็นเหตุให้วัฒนธรรม ของกลุ่มชนชั้นน้ันๆ เข้ามาผสมผสานและมีการนาศาสนาต่างๆ เข้ามาเผยแพร่ เช่น ศาสนาพราหมณ์ ฮินดู พุทธศาสนา และอิสลาม (สุทธิวงศ์ พงศ์ไพบูลย์และคณะฯ, 2543: 2) การมีหลากหลายเช้ือชาติศาสนาเข้ามาท้ังค้าขายพักอาศัย ทาให้ รปู แบบศลิ ปกรรมและสงั คมในภาคใตม้ กี ารเปลยี่ นแปลงและมคี วามหลากหลายดงั ปรากฏการเขยี นภาพปรศิ นาธรรมตงั้ แต่ สมยั รตั นโกสนิ ทรต์ อนตน้ จนถงึ ปจั จบุ นั จะมกี ารผสมผสานและการพฒั นาทงั้ รปู แบบเทคนคิ เชงิ ชา่ ง เนอื้ หาสาระ คตคิ วามเชอื่ การจดั องคป์ ระกอบของศลิ ปใ์ นการสรา้ งสรรค์ โดยมอี ทิ ธพิ ลรปู แบบตามชา่ งหลวงภาคกลางผสมผสานกบั ลกั ษณะเฉพาะตน ท่ีหลากหลายของช่างท้องถ่ินภาคใต้ และรูปแบบของศิลปวัฒนธรรมอื่นๆผสมผสาน ดังเช่น รูปแบบของพราหมณ์ ฮินดู อิสลาม จีน เป็นต้น
รูปแบบ คือส่วนท่ีเป็นรูปธรรมในงานศิลปะ ซึ่งใช้เป็นสื่อแสดงเน้ือหาหรือส่วนท่ีเป็นนามธรรมของงาน เช่น รูปแบบของงานจิตรกรรม จะหมายถึงภาพท้ังภาพท่ีปรากฏแก่สายตา ซ่ึงประกอบด้วยรูปทรงต่างๆน้าหนักสี ท่ีว่าง ฯลฯ ดังปรากฏรูปแบบท่ีหลากหลายดังน้ี
รูปแบบศิลปะจีนในภําพปริศนําธรรม
ศิลปวัฒนธรรมจีนอยู่คู่กับศิลปะไทยมายาวนานตั้งแต่ภาคกลางสมัยศิลปะทวารดีภาคใต้ สมัยศิลปะศรีวิชัย ภาคเหนอื สมยั ศลิ ปะหรภิ ญุ ชยั ภาคกลางตอนบนสมยั ศลิ ปะสโุ ขทยั และเชยี งใหมแ่ หง่ แควน้ ลา้ นนาและเขม้ ขน้ ในสมยั ศลิ ปะ อยุธยาและแพร่หลายมากเป็นประวัติในงานช่วงสมัยรัชกาลที่ 3 และไม่เพียงแต่ในกรุงเทพฯ ตามหัวเมืองหรือจังหวัด ท่ัวประเทศไทยก็มีความสัมพันธ์ด้านศิลปวัฒนธรรมไทย-จีน และได้ผสมผสานกันระหว่างศิลปะไทย-จีน-ฝร่ังในช่วงสมัย นี้ด้วย (สันติ เล็กสุขุม, 2550: 111-112) งานช่างแนวจีนเป็นส่วนหน่ึงของวัฒนธรรมจีนปรากฏในจิตรกรรมฝาผนังไทย เช่น ภาพสมจริงแนวจีนจากวรรณคดีเร่ืองสามก๊ก ภาพเคร่ืองตั้งเคร่ืองมงคลตามคติจีน ภาษาจีนในงานสถาปัตยกรรม อุโบสถ วิหาร (ในพระราชนิยมรัชกาลท่ี 3) (ประยูร อุลุชาฏะ, 2526: 7) ดังปรากฏภาพตัวอักษรจีนในภาพปริศนาธรรมของ ภาพแห่งการตายของการไหว้หลุมศพของชาวจีน และภาพเสาหลอกต้นไผ่แบบศิลปะจีนตามความเช่ือความอ่อนน้อม ความอ่อนโยน ความก้าวหน้า ความทนทานของคนจีน
20