Page 60 - Оку сауаттылығы 9 сынып

2– сұрақ: Маконда
Неліктен мәтін соңында Макондо халқы енді кинотеатрларға

бармаймыз деп шешті?
A) Олар көңіл көтеріп, ойымыз бөлінеді меп күткен еді, бірақ
көпшілік фильмдердің тым шынайы және депрессивті екенін

байқады.
B) Олардың билет сатып алуға шамалары жетпейді.
C) Олар өз эмоцияларын шынайы жағдайлар үшін сақтағысы

келді.
D) Олар эмоционалдық тұрғыда ойларын бөліп, көңіл көтергісі
келді, бірақ фильмдер жалықтырарлық, көңілге қонымсыз және
төмен сапада болды

Дұрыс жауап: С.

28- МӘТІН. КҮН
13-мәтін.Күн көңіл күйді көтеріп, күйзелістің алдын алады. Өз
кезегінде, көңіл күйге жауап беретін заттар иммундық жүйені
күшейтеді. Ультракүлгін сәулелер ағзада жүріп жатқан көптеген
процестерді – тыныс алу, зат алмасу, қан айналу мен эндокриндік
жүйенің жұмысын күшейтеді. Бұдан өзге, күн сәулесінің әсерінен
ағзамыз D дәруменін өндіреді.

Қызық дерек:Күн сәулесінің әсерінен синтезделетін D дәруменінің
мөлшері мына факторларға байланысты: сәуле толқынының ұзындығы
мен терінің әуелгі пигменттігінде. Күн астында таңертең және күн
батарда жүрген пайдалы, сонымен қатар, тері неғұрлым қара торы
болса, күн сәулесі әсерінен D дәрумені соғұрлым аз өндіріледі.

D дәруменікальций мен фосфор минералдарын сіңіруді реттейді. А
дәрумені, кальций және фосформен бірігіп, ағзаны суық тиюден, көз
және тері ауруларынан қорғайды. Тіс кариесі мен қызыл иек
патологиясының алдын алады, сүйектердің, омыртқаның беріктігіне
жауап береді, остеопороздан қорғайды. Алайда бұл ағзаны осы
дәрумендермен қамдау үшін шыжыған күннің астында жата беру керек
дегенді білдірмейді. Ағзада D дәруменінің қажетті деңгейін қалыпта
ұстап тұру үшін жаз айларында аптасына 2-3 рет 5-15 минут қол мен

бетті күнге қыздырып алса жеткілікті.

1. Мәтін бойынша сөйлемді толықтырыңыз. Ультракүлгін сәулелер...
А) ағзада жүріп жатқан көптеген процестерді - тыыс алу, қан айналу
мен эндокриндік жүйенің жұмысын кұшейтеді.

62