Page 63 - PDCA
P. 63
รายงานการสืบเสาะความรู้ ความหลากหลายทางชีวภาพของพืช
ข้อมูลพรรณไม้ที่น่าสนใจ ชนิดที่ 21
ชื่อพื้นเมือง คุณนายตื่นสาย,แพรเซี่ยงไฮ้, สาวเชียงใหม่, บานเที่ยง, ผักเบี้ยฝรั่ง
ชื่อวิทยาศาสตร์ Portulaca oleracea L.
ชื่อวงศ์ Portulacaceae
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
1. ลําต้น
ลําต้นมีลักษณะกลม ขนาดเล็ก สีเขียวเข้มปนแดงเรื่อหรือนํ้าตาล มีลักษณะ
อวบนํ้า ทอดเลื้อยไปตามผิวดิน
2. ใบ
พันธุ์ใบแคบ ใบมีลักษณะแบบขนนก สีเขียวหรือเขียวเข้ม มีรูปร่างเรียวยาว
ขนาดเล็ก ลําใบอวบนํ้า ค่อนข้างแบน
พันธุ์ใบไข่ ใบมีรูปทรงไข่ สีเขียวอ่อน ลําใบอวบนํ้า แบนกว้าง ปลายใบมน
3. ดอกคุณนายตื่นสาย
ดอกคุณนายตื่นสาย ออกที่ปลายยอด ออกดอก 1 ดอก/ยอด ดอกมีสีสัน
สวยงาม มีหลายสี อาทิ สีชมพู สีแดง สีบานเย็น สีส้ม สีเหลือง สีขาว และ
หลายสีผสมกัน ดอกมีลักษณะ 2 แบบ คือ ดอกชั้นเดียว และดอกซ้อน โดย
ดอกชั้นเดียวประกอบด้วยกลีบดอก 5 กลีบ ถัดมาตรงกลางดอกเป็นเกสรตัว
ผู้ และเกสรตัวเมีย ส่วนดอกซ้อนจะมีกลีบดอกขนาดเล็กกว่าดอกชั้นเดียว
เรียงซ้อนกันหลายชั้นจนถึงใจกลางดอก
ประโยชน์
• ใช้ปลูกเป็นไม้ดอกประดับระดับล่างในแปลงจัดสวนหรือปลูกในกระถาง
• ใช้ปลูกเป็นพืชคลุมดิน ป้องกันการกัดเซาะพังทลายของหน้าดิน
• ใช้ปลูกเพื่อล่อแมลงสําหรับผสมเกสรของพืชทางการเกษตร
• ดอกคุณนายตื่นสาย นํามาสกัดเป็นสารสีสําหรับระบายสีภาพ
• ดอกคุณนายตื่นสาย นํามาสกัดเป็นสีย้อมผ้าหรือนํามาต้มย้อมผ้าได้
• ดอกคุณนายตื่นสาย นํามาปั่นทําเป็นนํ้าสมุนไพร ใส่เกลือ และนํ้าตาล
เล็กน้อย จะได้นํ้าแพรเซี่ยงไฮ้หลากหลายสี และมีสีสวยงาม
