Page 6 -
P. 6
BİYOKİMYA LABORATUVARI
ÖRNEKLERİN ÇALIŞMA ZAMANI
Biyokimya laboratuarında; Polikliniklerden gelen Biyokimya, hormon, Hb A1C, idrar ve gaitada gizli kan tetkikleri
saat 16.30‘e kadar kabul edilir ve çalışılır. Acil ve Klinklere Yönelik olan testler 24 saat çalışılmaktadır.
ÖRNEK TÜRLERİ
Kan ,Serum Plazma , İdrar ve Gaita
ÖN HAZIRLIK İŞLEMİ GEREKTİREN TESTLERE AİT BİLGİLER
Biyokimya ,Hormon Koagülasyon Numuneleri 5000 RPM de 7 dakikalik santrifüj edilir.
Hemogram numuneleri manuel modda rotadorda en az 5 dk.karıştırılır.
Santrufüjlenmiş numune oda ısısında 8 saatten fazla bekletilemez .
Sedimantasyon numuneleri uygun şekilde 1 dakika boyunca alt üst edilir.
İdrar numune örnekleri 30 dk dan önce teslimi gerçekleşmelidir.
ÖRNEK ALIMI İLE İLGİLİ KURALLAR
1. HEMOGRAM TAM KAN SAYIMI:
Kapiller kan veya venöz kan kullanılır.Antikoagolan olarak EDTA kullanılır.
2. BiYOKiMYA TESTLERİ
5 cc’lik vakumlu jelli biyokimya tüpüne alınır.
3. GAİTADA GİZLİ KAN
Kapaklı gaita kablara alınır.
4. SEDİMANTASYON
Özel, siyah kapaklı ince, uzun kendi tüpü vardır.İçinde 0,13 ml sodyum sitrat bulunur.
GENEL BİLGİLER
Kan numuneleri arter, ven ve kapiller damardan alınır. Kan numunesinin tipi amaca yönelik değişir fakat
genellikle venöz kan tercih edilir. Numuneler uygun tüplere alnmalıdır.
Günümüzde kan alma işleminin kolaylaştırması ve kanın dış yüzeyle temasının engellemesi nedeni ile vacutainer
tüpler (vakumlu tüpler) tercih edilmektedir. Vacutainerli tüpler, tüpün hacmi kadar veya tap içindeki antikoagulantın
etkisini gösterebileceği kadar kan alabilmesini sağlayacak şekilde vakumlanmıştır.
Ayrıca serum ayrılması daha kısa zamanda ve daha net şekilde sağlayan, hemoliz riskini azaltan inert jeller
tüplere ilave edilerek kullanılmaktadır. Tüp kapakları tüplerin fonksiyonları ve muhtevaları belirtmede ayrıcı olması
nedeni ile farklı yapılmaktadır. Vakumlu tüplerdeki silikonize yapılar pıhtının tüp duvarına lezyonunu ve hemolizi
azaltır.Vakumsuz tüplere kan almada enjektörler kullanılır.
Vakumlu tüplere kan almada ise atılabilir iğnesi bulunan holder kullanılır. Holderlerin ucuna iğne takılarak
damara girilir, vacutainer tüp holderin içine iğnenin ters tarafına doğru bastırılır, damar dışına çıkan kan vakum
boşalırken tüpe dolar. Bu sayede istenilen miktarda ve birden fazla tüpe kan numunesi alınabilir.
Kanın etrafa kontaminasyonu ve kanla bulaşabilen hastalıklardan korunma sağlanır. Ayrıca kan alımı ve tüpe
aktarım sırasında oluşabilecek hemoliz riski azalır.
Kan numunesi alınmada önce şahıs dinlendirilmelidir. Şahıs oturur veya yatar pozisyonda 5 dakika tutulmalıdır.
Vucut pozisyonu ve strese bağlı değişiklik bu sayede en aza indirilir. Venöz kanda hem büyük hemde yüzeye yakın
olmasından dolayı kol median kübital ven tercih edilir.
İ.V. uygulama yapılan kol, kan alma bölgesinde skar, enfeksiyon veya hematom mevcutiyeti, kanül veya
arteriyo-venöz fistül bulunan bölge seçilmemelidir. Mastektomi yapılan kadında aym taraftaki koldan kan
Doküman No :BL.RH.02- Yayın Tarihi :01.07.2011- Revizyon No : 03 - Revizyon Tarihi: 23.01.2017 – Sayfa No : 5