Page 92 - เสด็จสู่แดนสรวง

พระท่ีนั่งดุสิตมหําปรําสําท ต่อมําในช่วงหลังเปลี่ยนแปลงกํารปกครอง พ.ศ.๒๔๗๕ ธรรมเนียม กํารสรงนํา้ พระบรมศพไดม้ กี ํารเปลยี่ นแปลงจํากเดมิ เนอื่ งจํากปจั จยั ทํางกํารเมอื งและสงั คม รวมถงึ พระรําชประสงค์ท่ีเกี่ยวข้องกับกํารจัดพระรําชพิธี ดังจะเห็นได้จํากกํารถวํายน้ําสรงพระบรมศพ ของรัชกําลท่ี ๗ ที่เป็นไปอย่ํางเรียบง่ําย
แผนผังที่ ๑ กํารจัดเตรียมสถํานที่สําหรับถวํายน้ําสรงพระบรมศพสมเด็จพระนํางเจ้ํารําไพพรรณี พระบรมรําชินี ในรัชกําลที่ ๗ (ที่มํา: กรมศิลปํากร ๒๕๒๙: ๕๐)
ในขณะที่งํานพระบรมศพรัชกําลที่ ๘ และรัชกําลท่ี ๙ มีกํารลดทอนข้ันตอนในกํารเชิญ พระบรมศพขน้ึ พระยํานมําศเขํา้ กระบวนแหม่ ํายงั พระทน่ี ง่ั ดสุ ติ มหําปรําสําท แตเ่ ปลยี่ นเปน็ กํารอญั เชญิ พระบรมศพโดยรถยนตม์ ํายงั พระทน่ี ง่ั พมิ ํานรตั ยําเพอื่ ถวํายนํา้ สรงพระบรมศพ กอ่ นทจี่ ะประดษิ ฐําน พระบรมศพ ณ พระท่ีนั่งดุสิตมหําปรําสําท
ข้ันตอนการสรงน้าพระบรมศพ
หลักฐํานที่ระบุถึงข้ันตอนกํารสรงน้ําพระบรมศพอย่ํางละเอียดเป็นครั้งแรก ปรํากฏอยู่ใน จดหมายเหตุงานพระบรมศพสมเด็จพระนางเจ้าราไพพรรณี พระบรมราชินี ในรัชกําลที่ ๗ เม่ือ พ.ศ.๒๕๒๗ บันทึกถึงกํารจัดเตรียมสถํานท่ีและเครื่องสรงพระบรมศพ ณ พระที่น่ังพิมํานรัตยําไว้ว่ํา กลํางพระท่ีนั่งต้ังพระฉํากตรําแผ่นดินรัชกําลท่ี ๕ แบ่งก้ันพ้ืนเป็น ๒ ส่วนคือ (ดูแผนผังท่ี ๑)
ส่วนแรก พื้นท่ีทํางด้ํานเหนือพระที่นั่ง สําหรับทอดพระรําชอําสน์สําหรับพระบําทสมเด็จ พระปรมินทรมหําภูมิพลอดุลยเดช สมเด็จพระนํางเจ้ําสิริกิติ์ พระบรมรําชินีนําถ พร้อมท้ังท่ีประทับ ของพระบรมวงศํานุวงศ์
เสด็จสู่แดนสรวง
๙๐ ศิลปะ ประเพณี และความเช่ือในงานพระบรมศพและพระเมรุมาศ
๑. พระฉําก
๒. พระแท่นประดิษฐํานพระบรมศพ
๓. เครื่องทองน้อยและที่ทรงกรําบ
๔. พระรําชอําสน์
๕. พระพุทธรูปประจําพระชนมวําร เครื่องทองน้อย และพํานใสแ่ ผน่ ทองคํา จํา หลกั ลํายดนุ ปดิ พระพกั ตร์ ซองพระศรี และพระชฎํา
๖. ชําวพนักงํานประโคม