Page 258 - คู่มือตุลาการ เล่มที่ 1 วิ.แพ่ง มีสารบัญ ebook

คู่มือปฏิบัติราชการของตุลาการ ส่วนวิธีพิจารณาความแพ่ง ๒๓๐

พยานหลักฐานที่จะสืบแล้วแต่กรณี กรณีที่ศาลแต่งตั้งเจ้าพนักงานอื่นไปสืบพยานนอกศาลนั้น

เจ้าพนักงานที่ได้รับแต่งตั้งต้องยินยอมด้วยในการแต่งตั้ง

กรณีที่ศาลเห็นเป็นการจ าเป็นและสมควรที่จะมีค าสั่งอนุญาต เช่น สถานที่ที่จะไปตรวจดู

อยู่ห่างไกลทุรกันดาร ไม่สะดวกในการเดินทางของศาล ก็อาจแต่งตั้งผู้ปกครองท้องที่หรือ

เจ้าพนักงานที่ดินให้ไปตรวจดูที่ดินพิพาทแทน หรือกรณีต้องไปตรวจดูความเสียหายของอาคาร

ใกล้เคียงสถานที่ก่อสร้าง ซึ่งหากให้วิศวกรไปตรวจดูก็จะได้ข้อเท็จจริงครบถ้วนชัดเจนและ

รวดเร็ว เป็นประโยชน์แก่การพิจารณาพิพากษาคดี ก็อาจแต่งตั้งข้าราชการสายงานวิศวกรรม

โยธาของหน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่งให้ไปตรวจดูแทน แต่หากพยานเป็นบุคคลส าคัญหรือ

เป็นกรณีที่ต้องสังเกตอากัปกิริยาของพยานขณะเบิกความเพื่อประกอบดุลพินิจในการวินิจฉัย

ชั่งน ้าหนักพยานหลักฐาน แม้คู่ความตกลงกันให้เจ้าพนักงานท าการสืบพยานดังกล่าวแทนศาล

ก็อาจมีค าสั่งไม่อนุญาตและไปเผชิญสืบพยานดังกล่าวเองหรือส่งประเด็นตามมาตรา ๑๐๒

เมื่อศาลมีค าสั่งแต่งตั้งเจ้าพนักงานตามข้อตกลงแล้ว เจ้าพนักงานดังกล่าวจะเป็นผู้ท าการ
สืบพยานแทนศาลโดยอนุโลมตามวิธีการสืบพยานของศาลและตามข้อก าหนดของประธาน

ศาลฎีกา ว่าด้วยแนวทางการน าสืบพยานหลักฐานและการสืบพยานบุคคลที่อยู่นอกศาล

โดยระบบการประชุมทางจอภาพ พ.ศ. ๒๕๕๖ เช่น สอบถามพยาน บันทึกค าเบิกความ

ของพยาน หมายเอกสาร ตรวจดูวัตถุหรือสถานที่และบันทึกรายละเอียดไว้ ตลอดจนบันทึก

รายงานกระบวนพิจารณาการไปสืบพยานหลักฐานดังกล่าว ทั้งต้องปฏิบัติตามมาตรา ๑๐๓

โดยอนุโลม กล่าวคือ ภายใต้บังคับบทบัญญัติว่าด้วยการขาดนัด การร้องสอด และการขับไล่

ออกนอกศาล เจ้าพนักงานที่ได้รับแต่งตั้งต้องให้โอกาสเต็มที่แก่คู่ความทุกฝ่ายในอันที่จะมาฟัง

การสืบพยานและใช้สิทธิเกี่ยวด้วยกระบวนพิจารณาดังกล่าวตามกฎหมายไม่ว่าพยานหลักฐาน

นั้น คู่ความฝ่ายใดจะเป็นผู้อ้างอิงหรือศาลเป็นผู้สั่งให้สืบ และเจ้าพนักงานผู้ท าการสืบพยาน

นอกศาลถือว่าเป็นเจ้าพนักงานตามประมวลกฎหมายอาญา (มาตรา ๑๐๓/๑ วรรคสอง)

ในการไปสืบพยานหลักฐานนอกศาล เจ้าพนักงานผู้ไปสืบพยานแทนศาลมีสิทธิได้รับ

ค่าป่ วยการเช่นเดียวกับค่าป่ วยการของเจ้าพนักงานศาลในอัตราต่อคนวันละ ๑๕๐ บาท

ตามตาราง ๓ ท้าย ป.วิ.พ.

ข้อสังเกต

๑. กรณีแต่งตั้งเจ้าพนักงานซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญให้ตรวจดูวัตถุหรือสถานที่นอกศาลตาม

มาตรา ๑๐๓/๑ แตกต่างจากกรณีแต่งตั้งผู้เชี่ยวชาญตามมาตรา ๙๙ โดยตามมาตรา ๑๐๓/๑