Page 23 - Chiang rai medical journal
P. 23
นิพนธ์ต้นฉบับ
ปัจจัยที่สัมพันธ์ต่อการเสียชีวิตของผู้ป่วยวัณโรคปอดเสมหะพบเชื้อ
โรงพยาบาลสมเด็จพระญาณสังวร จังหวัดเชียงราย
ความเป็นมา สถานการณ์วัณโรคอ าเภอเวียงชัย
องค์การอนามัยโลกประกาศให้ จังหวัดเชียงราย มีอัตราการรักษาวัณโรค
วัณโรคเป็นปัญหาฉุกเฉินทางสาธารณสุขของ ส าเร็จต่ ากว่าเกณฑ์เป้าหมายทุกปีเนื่องจาก
โลก (TB As A Global Public Health มีการเสียชีวิตที่สูงโดยเฉพาะในกลุ่มผู้ป่วย
Emergency) ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1993 (พ.ศ. 2536) วัณโรคปอดเสมหะพบเชื้อ ซึ่งค่ามัธยฐานของ
เนื่องจากมีผู้ที่ป่วยและเสียชีวิตด้วยวัณโรค อัตราการเสียชีวิตระหว่างการรักษาในผู้ป่วย
จ านวนมาก ในปี ค.ศ. 2015 (พ.ศ. 2558) วัณโรคปอดเสมหะพบเชื้อในปีงบประมาณ
ทั่วโลกยังพบผู้ป่วยวัณโรครายใหม่ 10.4 2552- 2556 อยู่ที่ร้อยละ 12.15 ซึ่งสูงกว่า
ล้านคน หรือคิดเป็น 142 ต่อแสนประชากร ภาพรวมระดับประเทศเช่นกัน ดังนั้นการทราบ
1
เสี ยชี วิ ตด้ วยวั ณโรค 1.4 ล้ านคน ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเสียชีวิตจะสามารถ
ประเทศไทยเป็น 1 ใน 30 ประเทศ น าไปสู่การวางระบบบริการที่ดีขึ้น
ที่มีภาระโรคของวัณโรคสูง (High – Burden วัตถุประสงค์
1
Country) การควบคุมวัณโรคในประเทศไทย เพื่อให้ทราบปัจจัยที่สัมพันธ์ต่อ
ที่ผ่านมายังไม่บรรลุเป้าหมายอัตราการ การเสียชีวิตในผู้ป่วยวัณโรคปอดเสมหะพบเชื้อ
เสียชีวิตยังสูงอยู่ที่ร้อยละ 7 และ อัตรา ค าจ ากัดความ
การขาดยาอยู่ที่ร้อยละ 3 จึงมีการจัดท า ผู้ป่วยวัณโรคเสมหะพบเชื้อ คือ
มาตรการส าคัญและกิจกรรมการด าเนินงาน ผู้ป่วยที่ยืนยันการป่วยวัณโรคจากการพบเชื้อ
ตามจุดเน้นวัณโรค ปี 2557-2560 คือ วัณโรคโดยกล้องจุลทรรศน์ หรือจากการเพาะ
4
ค้นให้พบ จบด้วยหาย ตายน้อยกว่า 5 และ เชื้อ
2
ขาดยาเป็น 0 วัณโรคปอด คือ ผู้ป่วยวัณโรคที่มี
สถานการณ์วัณโรคของ 8 จังหวัด รอยโรคในปอด กรณีที่ผู้ป่วยมีทั้งวัณโรคปอด
4
ภาคเหนือตอนบน ได้แก่ จังหวัดแม่ฮ่องสอน และวัณโรคนอกปอด จ าแนกเป็นวัณโรคปอด
เชียงใหม่ ล าพูน เชียงราย ล าปาง พะเยา แพร่ วิธีการศึกษา
และน่าน ในช่วงปีงบประมาณ 2552-2556 เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบ
พบว่าค่ามัธยฐานของอัตราการเสียชีวิต ย้อนหลัง (Retrospective Cohort Study)
ระหว่างการรักษาวัณโรคอยู่ที่ร้อยละ 15.47 ในผู้ป่วยวัณโรคปอดเสมหะพบเชื้อรายใหม่และ
3
ซึ่งสูงว่าภาพรวมของประเทศไทย เป็นซ้ าที่ขึ้นทะเบียนในช่วง 1 ตุลาคม 2555 -
30 กันยายน 2558 โดยทบทวนเวชระเบียน
ตั้งแต่เริ่มวินิจฉัย ระหว่างการรักษา จนกระทั่ง
ผู้ป่วยรักษาหายหรือเสียชีวิต
ปีที่ ๙ ฉบับที่ ๑/๒๕๖๐ 23
