Page 30 - หนังสือเรียนม .ต้น 21001
P. 30
21
ค าว่า สัญญา แปลตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน แปลว่า “ข้อตกลงกัน” ดังนั้น สัญญา
การเรียน ก็คือข้อตกลงที่ผู้เรียนได้ท าไว้กับครูว่าเขาจะปฏิบัติอย่างไรบ้างในกระบวนการเรียนรู้เพื่อให้
บรรลุจุดมุ่งหมายของหลักสูตรนั่นเอง
สัญญาการเรียนเป็นรูปแบบของการเรียนรู้ที่แสดงหลักฐานของการเรียนรู้โดยใช้แฟ้ มสะสม
ผลงานหรือ Portfolio
1. แนวคิด
การจัดการเรียนรู้ในระะบบ เป็นการเรียนรู้ที่ครูเป็นผู้ก าหนดรูปแบบ เนื้อหา กิจกรรมเป็นส่วน
ใหญ่ ผู้เรียนเป็นแต่เพียงผู้ปฏิบัติตาม ไม่ได้มีโอกาสในการมีส่วนร่วมในการวางแผนการเรียน
นักการศึกษาทั้งในตะวันตกและแอฟริกา มองเห็นว่าระบบการศึกษาแบบนี้เป็นระบบการศึกษาของพวก
จักรพรรดินิยมหรือเป็นการศึกษาของพวกชนชั้นสูงบ้าง เป็นระบบการศึกษาของผู้ถูกกดขี่บ้าง สรุปแล้ว
ก็คือระบบการศึกษาแบบนี้ไม่ได้ฝึกคนให้เป็นตัวของตัวเอง ไม่ได้ฝึกให้คนรู้จักพึ่งตนเอง จึงมีผู้พยายาม
ที่จะเปลี่ยนแนวคิดทางการศึกษาใหม่ อย่างเช่นระบบการศึกษาที่เน้นการฝึกให้คนได้รู้จักพึ่งตนเอง
ในประเทศแทนซาเนีย การศึกษาที่ให้คนคิดเป็นในประเทศไทยเราเหล่านี้เป็นต้น รูปแบบของการศึกษา
ในอนาคต ควรจะมุ่งไปสู่ตัวผู้เรียนมากกว่าตัวผู้สอน เพราะว่าในโลกปัจจุบันวิทยาการใหม่ ๆ
ได้เจริญก้าวหน้าไปอย่างรวดเร็วมีหลายสิ่งหลายอย่างที่มนุษย์จะต้องเรียนรู้ ถ้าจะให้แต่มาคอยบอกกัน
คงท าไม่ได้ ดังนั้นในการเรียนจะต้องมีการฝึกฝนให้คิดให้รู้จักการหาวิธีการที่ได้ศึกษาสิ่งที่คนต้องการ
กล่าวง่าย ๆ ก็คือ ผู้เรียนที่ได้รับการศึกษาแบบที่เรียกว่าเรียนรู้เพื่อการเรียนในอนาคต
2. ท าไมจะต้องมีการท าสัญญาการเรียน
ผลจากการวิจัยเกี่ยวกับการเรียนรู้ของผู้ใหญ่ พบว่าผู้ใหญ่จะเรียนได้ดีที่สุดก็ต่อเมื่อการเรียนรู้
ด้วยตนเอง ไม่ใช่การบอกหรือการสอนแบบที่เป็นโรงเรียน และผลจากการวิจัยทางด้านจิตวิทยายังพบ
อีกว่า ผู้ใหญ่มีลักษณะที่เด่นชัดในเรื่องความต้องการที่จะท าอะไรด้วยตนเองโดยไม่ต้องมีการสอนหรือ
การชี้แนะมากนัก
อย่างไรก็ดีเมื่อพูดถึงระบบการศึกษาก็ย่อมจะต้องมีการกล่าวถึงคุณภาพของบุคคลที่เข้ามาอยู่
ในระบบการศึกษา จึงมีความจ าเป็นที่จะต้องก าหนดกฎเกณฑ์ขึ้นมาเพื่อเป็นมาตรฐาน ดังนั้นถึงแม้จะ
ให้ผู้เรียนเรียนรู้ด้วยตนเองก็ตามก็จ าเป็นจะต้องสร้างมาตรการขึ้นมาเพื่อการควบคุมคุณภาพของผู้เรียน
เพื่อให้มีมาตรฐานตามที่สังคมยอมรับ เหตุนี้สัญญาการเรียนจึงเข้ามามีบทบาทในการเรียนการสอน
เป็นการวางแผนการเรียนที่เป็นระบบ
ข้อดีของสัญญาการเรียน คือเป็นการประสานความคิดที่ว่าการเรียนรู้ ควรให้ผู้เรียนก าหนดและ
การศึกษาจะต้องมีเกณฑ์มาตรฐานเข้าด้วยกันเพราะในสัญญาการเรียนจะบ่งระบุว่าผู้เรียนต้องการเรียน
เรื่องอะไรและจะวัดว่าได้บรรลุตามความมุ่งหมายแล้วนั้นหรือไม่อย่างไร มีหลักฐานการเรียนรู้อะไรบ้าง
ที่บ่งบอกว่าผู้เรียนมีผลการเรียนรู้อย่างไร
