Page 64 - Maukon
P. 64
[m
190
urÇmBuD;udk
rsm; &Sdygw,f/
'Drdkua&pD&JU
Munfhr,fqdk&if
tESpfom&rsm;yJjzpfygw,f/
&Sif;&Sif;pmay
uRefawmfwdkY jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf[m u&if?
qdk&S,fvpfEdkifiHtcsdKU[m
uRefawmfwdkY
NydKuGJaeMuvsuf
tcsif;csif;
]]obmywdBuD;cifAsm; - t*FvdyfwdkY&JU (Divide and Rule Polich) [m vlwdkif;
ausmfjzifh zGJUpnf;xm;wmudk awGU&rSmjzpfygw,f/ rnfonfhvlrsKd;EG,fpkyif jzpfapumrl
r&m? rwl? ZdkoGef;rGef;? a,mifwl? tl;yl? clrD;? tEl;? t½Id pojzifh vlrsKd;EG,fpk 50
wdkY csif;vlrsKd;rsm;taeeJY b,fvdkumuG,fapmifha&SmufcJhaMumif; ordkif;taxmuftxm;
csif;[m csif;yJ/ u&if? u,m;? rGef? &Srf;? &cdkifwdkY[mvnf; xdkenf;twdkif;yJ jzpf&rSm
txl;ta&;BuD;ygw,f/ wdkif;&if;om;pnf;vHk;nDnGwfrIrNydKuGJa&;? jynfaxmifpkrNydKuGJa&;?
jrLyg/ wpfOD;udkwpfOD; az;r½dkif;yif;ulnDNyD; wef;wl&nfwl qufqHaom vlrsKd;a&;0g'
usOf;ajrmif;aom vlrsKd;a&;0g'rsm;r&SdwJh jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf wnfaqmuf&ef
em;cg;aeygw,f/ vlrsKd;rsm;? vlrsKd;pkrsm;? vlrsKd;EG,fpkrsm;pGm aexdkif&m uRefawmfwdkY
tcsKyftjcm tmPmwnfwHhcdkifNrJa&;twGuf wdkif;&if;om; nDtpfudkrsm;eJYtwl uRefawmf
rSefuefygw,f/ xdkuJhodkY trsKdrcH&a&;twGuf wdkif;&if;om;tcsif;csif; tm;enf;oludk
jzpfygw,f/ ajrrsKdí vlrsKd;raysmuf? vlrsKdrS vlrsKd;aysmufrnfqdkonfh pum; tvGef
tm;omolu? vlenf;pkudk vlrsm;pku avmif;&dyfrrdapbJ nDtpfudk&if; pdwf"mwfarG;
jrefrmEdkifiHrSm 'Dtcsuf[m txl;owdjyKzdkY vdktyfwJhtcsufwpfcsufjzpfygw,f/ 'DuaeY
aygufNyD; tJ'Dtyifrsm;eJY awmBuD;udk pdrf;vef;pdkjynfapNyD; &moDOwkaumif;rsm; jzpfay:
csif;trsdK;om;rsm;[m
eJYwlvJqdkawmh awmBuD;wpfckeJY wlygw,f/ tJ'DawmBuD;xJrSm tyifrsKd;aygif;rsm;pGm
tav;xm;Muovdk tjcm;nDaemifwdkif;&if;om;rsm;jzpfMuwJh ucsif? u,m;? u&if?
(Chin for Democracy and National Equality) qdkwJh 'Drdkua&pDeJY wef;wla&;udk
apjcif;? ouf&Sdowå0grsm; aexdkiftouf&SifapouJhodkY tyifwnf;[laom wdkif;&if;om;
wuúodkvfjrwfol
]]obmywdBuD;cifAsm - vlwdkif;rSm touf&SnfaerI? vGwfvyfrI? okcr*Fvmjzmjzm
ta&;rsm;udk cHpm;pHpm;Edkifap&ef vlwdkif;vdkvm; awmifhwaeMu&ygw,f/ 'DtcGifhta&;
&SmBuHrIrsm;yg0ifwJh wlnDwJh rlvtcGifhta&;rsm; &SdMuygw,f/ xkdodkYaom vlrItcGifh
ArmvlrsKd;xJrSm xm;0,f? a,m? u'l;? ueef; ponfrsm;yg0if ovdk csif;vlrsKd;rsm;xJ
&if;om;vlrsdk;rsm;[m vlrsKd;EG,fpkrsm;pGmjzifh toD;oD; zGJUpnf;xm;jyefygw,f/ Oyrm
&cdkifeJY &Srf;wdkif;&if;om;vlrsdK;rsm;jzifh zGJUpnf;wnfaxmifxm;ygw,f/ wpfzef ,if;wdkif;
NrdKUe,frsm;eJY ajrjyefYa'otcsKdUrsm;rSm xm'dk? qdkif;Zkef;? wdkif;cRef;? Zma[mif;? vdkif;Zdkaz?
wdkufMucdkufMucsdefrSm 'Drdkua&pDEdkifiHBuD;rSmawmh pD;yGm;a&;? vlrIa&;? EdkifiHa&;rsm;ü
wGef;ZH? wD;wdef? zvrf;? [mcg;? xefwvef? rwlyD? rif;wyf? uefyufvuf? yvuf0
rGef? Arm? &Srf;eJY &cdkifwdkYuvnf; tav;xm;Mur,fvdkY uRefawmf ,HkMunfygw,f/
Muwmudk awGUjrifEdkifrSm jzpfygw,f/ uRefawmfwdkY jynfaxmifpk jrefrmEdkifiH[m bm
u,m;? ucsif? csif;? Arm? rGef?
aiGaMu;awmifhwif;cdkifrmwJh vlYabmiftzGJUtpnf;rsm; zGJUpnf;wnfaxmifzdkY BudK;pm;ae
&wJhpepf
Secular
(3)
(2)
(1)
vlrsKd;rsm;[m
and
aexdkifMu&if;
]]'gaMumifh
EdkifiHwnf armfuGef;rsm;
tvdkuf
ay:ayguf&rSm
a&G;aumufyGJrSm
Democratic
pnf;vHk;jcif;&JU
qdkwJh
jzpfygw,f/
awmBuD;wnf;[laom
ay:aygufa&;[m tvGefta&;BuD;ygw,f/
zGJUpnf;wnfaxmif&eftvdkYiSmvnf;aumif;?
rdrdbmoma&G;cs,fwJh
tEdkif&wJhygwD?
pkpkaygif; 93 ygwDxJu wpfOD;/
&Sif;&Sif;pmay
'gaMumifhrdkYvdkY
trsdK;om;nDvmcHwufa&muf&ef
aumif;usdK;csrf;omudk
w&m;rQwrI
trdjrefrmEdkifiHtwGif;
tEdkifr&wJhygwD?
tcsKyftjcmtmPmydkifwJh?
udk,fpm;vS,fwpfOD;/
aumif;rGefwJh
twlwuG
jynfvHk;uRwfqE´cH,lyGJ usif;ya&;aumfr&SiftzGJU0ifrsm;
2008 ckESpf EdkifiHawmfzGJUpnf;yHktajccHOya' twnfjyKa&;
zdwfMum;oifhwJh
pnf;vHk;nD
wnfaqmuf&ef
atmufygtwdkif; yg0ifwufa&mufapoifhaMumif; aqG;aEG;wifjytyfygw,f/
a&G;aumufyGJrSm a&G;cs,fcHxm;&wJh udk,fpm;vS,favmif;rsm;tm;vHk;/
rSmjzpfygw,f/ 'gaMumifh (Unity and Diversity) wpfenf;ajym&&if (Diversity i n
a&G;aumufyGJ0ifa&muf,SOfNydKifwJh EdkifiHa&;ygwDrsm;u udk,fpm;vS,fwpfOD;pD?
191
cHpm;pHpm;Mu&
nGwfpGm
wdkif;&if;om;vlrsdK; udk,fpm;vS,frsm;qdkif&m vlrsdK;EG,fpkrsm;u rdrdwdkYa'o
zsufodrf;cH&wJhygwD?
Nationalities Unity in Nationalism) qdkwJh pum;udk vufudkifxm;NyD; Sovereign:
jynfaxmifpkBuD;
iSm vnf;aumif;? trsm;jynfolwdkYtm; aumif;usdK;csrf;omjzpfap&ef tvdkYiSmvnf;
ywfoufjcif;uif;wJh? vlxktusdK;twGuf vlxk&JU vdktifqE´twdkif; vlxku tkkyfcsKyf
tvdkYiSm
olrsm;tm;
vnf;aumif;? jynfwGif;Nidrf0yfydjym;rI &&Sd&eftvdkYiSmvnf;aumif;? umuG,f&eftvdkY
aemifom;wdky cHpm;pHpm;Edkif&eftwGufvnf;aumif; cdkifrmwJh zGJUpnf;yHktajccH Oya'
bmoma&;yg0if
aumif;? vGwfvyfa&;&JU aumif;usdK;csrf;omtjzmjzmudk uRefawmfwdkYeJYwuG aemifvm
192
tzGJU0if
tm;vHk;?
(4)
(5)
a&;rSL;rsm;eJY
(C)
nd§EIdif;aqG;aEG;yGJ
rsm;u
0efxrf;rsm;?
AdkvfcsKyfrSL;BuD;oef;a&Tu
yg0ifaqG;aEG;cGifhjyKoifhu
vufcHoGm;rSmjzpfygw,f/
0efBuD;rsm;tm;vHk;?
wwd,aeYudk
ygarmu©csKyfrsm;?
(*)
w&m;olBuD;csKyfESifh
udk,fpm;vS,fwpfOD;pD/
a&G;cs,f&rnf/
cGifhjyK&ef
0efBuD;Xmetvdkuf
wuúodkvfeJY
awGUqHkEIwfqufonf/
&Sif;&Sif;pmay
todynm&Sif?
wifjyygw,f/
tvdkuf a'ocHrsm;u a&G;cs,f&rnf/
trsdK;om;nDvmcH
qufvufusif;yonf/
xdkaeY
w&m;½Hk;csKyfw&m;olBuD;rsm;?
ñTefMum;a&;rSL;csKyfrsm;?
aumvdyfausmif;tkyf
trsm;oabmwl
(i)
rGef;vGJ
twwfynm&Sifrsm;?
1
wuúodkvfjrwfol
awmifolv,form; udk,fpm;vS,f? NrdKUe,fwpfckpDu wpfOD;pD? NrdKUe,f
(Z) tpOftvm&Sdaom EdkifiHa&;orm;a[mif;BuD;rsm;? Oyrm - 0d"l&ocifcspfarmif?
EdkifiHawmfNidrf0yfydjym;rI wnfaqmufa&;tzGJUOuú| wyfrawmf umuG,fa&;OD;pD;csKyf
rsm;jzpfMuonfh trsdK;om;'Drdkua&pD tzGJUcsKyfrS tzGJUacgif;aqmif OD;atmifa&T (r&rf;ukef;-
AdkvfrSL;atmifvdkrsKd;? tJ'geJYwpfqufwnf; ucsif? u,m;? u&if? csif;? rGef? Arm?
&cdkif? &Srf;rS av;pm;,HkMunfxkdufaom EdkifiHa&;orm;a[mif;rsm;? a&G;aumufyGJ aumfr
tvkyform;udk,fpm;vS,f? NrdKUe,fwpfckrS wpfOD;pD? NrdKUe,ftvdkuf a'ocH
em&DwGif
-1 rJqE´e,f)? 'kwd,acgif;aqmif OD;vGif (oHk;cG-1 rJqE´e,f)? tzGJU0ifrsm;jzpfMuaom
tJ'DOya'
pnf;vHk;nDnGwfrIudk a&S;½Ivsuf KNU.KIA ESifh awmwGif;tzGJUtpnf;rsm;ESifh tpdk;&
EdkifiHawmfNidrf0yfydjym;rI wnfaqmufa&;tzGJUwGif ryg0ifwJh wdkif;rSL;rsm;? &JcsKyf? tjcm;
&SiftzGJUtm;vHk;? ausmif;om; ausmif;ol udk,fpm;vS,f 30 OD;cefY? (#) wdkif;&if;om;
q&mBuD;rsm;?
a&SUaecsKyfESifh
trsKd;om;nDvmcHusif;ya&; nd§EIdif;aqG;aEG;yGJ wufa&mufcJhMuaom EdkifiHa&;ygwDrsm;rS
usif;ya&;OD;aqmifaumfrwD0if
qufpyf nd§EIdif;aqG;aEG;rIjyKvkkyfNyD; &&Sdaom qufpyfrI &mv'ftay: rlwnfí ¤if;wdkYtm;
rsm;jzpfaom 0efBuD;csKyfa[mif;OD;Ek? or®wa[mif; OD;ae0if;? a'gufwmarmifarmif?
yg0ifolrsm;/ (u) EdkifiHawmfNidrf0dyfydjym;rI wnfaqmufa&;tzGJU0iftm;vHk;? (c) tpdk;&
tqdkyg wwd,aeY nd§EIdif;aqG;aEG;yGJodkY trsKd;om;nDvmcH usif;ya&; nd§EIdif;aqG;
udk,fpm;vS,facgif;aqmifrsm;ESifh wpfoD;yk*¾va&G;cs,fcHxm;&aom udk,fpm;vS,fwdkYtm;
rsm;? obifynm&Sifrsm;? olemjyKrsm;? q&m0efrsm;? tif*sifeD,mrsm;xJu
ydkif;qdkif&mynm&Sifrsm;? tEkynm&Sifrsm;? pma&;q&mrsm;? yef;csDyef;ykynm&Sif
vrf;&Sd EdkifiHawmfor®wtdrfawmf0if; tpnf;ta0;cef;rü trsdK;om;nDvmcHusif; ya&;
Muonf/ tvm;wl EdkifiHa&;ygwDrsm;rS a&G;cs,fcHxm;&aom udk,fpm;vS,facgif;aqmif
OD;aqmifñTefMum;
1992 ckESpf? Zlvdkifv 10 &ufaeYwGif eHeuf 9 em&Dtcsdef &efukefNrdKU tvHk
aEG;yGJ OD;aqmifusif;ya&;aumfrwDOuú|ESifh aumfrwDrS wm0ef&Sdyk*¾dKvfrsm; wufa&muf
'k-a&SUaecsKyf? (p) pm&if;ppfcsKyfESifh 'kwd,pm&if;ppfcsKyf? (q) EdkifiHacgif;aqmifa[mif;
qHk;jzwfovdk