Page 87 - Prawet
P. 87
91
กกกกกกก1. เสนทางการเดินทางมายังBAANPLOY วิสาหกิจชุมชนชมรมบานเจียระไนพลอยเขาได2
เสนทางซ.พัฒนาการ 69 เลี้ยวขวา แยก 6 ตรงเขามาสุดซอยออนนุช 59 สามารถจอดรถไดที่บริเวณ
มัสยิดยามิอุลอิบาดะห (บานทางควาย) แลวเดินขามสะพานขามคลอง ลงสะพานเลี้ยวซาย
กกกกกกก3.องคความรูของบานเจียระไนพลอย
กกกกกกก1. 3.1 ความหมายของการเจียระไนพลอย
การเจียระไนพลอย คือการนําเอากอนอัญมณีมาตกแตงใหเปนรูปรางตามแบบโดยการตัดเหลี่ยมและ
ขัดเงาของเหลี่ยมพลอยที่นํามาเจียระไนแบงออกเปน 2 ประเภทคือพลอยเนื้อแข็งและพลอยเนื้อออน
พลอยเนื้อแข็งคือพลอยที่อยูในตระกูลคอรันดัมไดแกทับทิมไพลินและแซฟไฟรสีตางๆซึ่งมีความแข็ง
อยูในอันดับ9รองจากเพชรสวนพลอยเนื้อออนคือพลอยที่จัดอันดับความแข็งต่ํากวา 9 เชนมรกต
โกเมนอะความารีนเพทายเพอริดอทเปนตนการเจียระไนพลอยเปนศิลปะในระดับสูงซึ่งตองใชความ
ประณีตและตองใชความรอบคอบเปนอยางมากเพื่อไมใหเนื้อพลอยที่จะเจียระไนเกิดความเสียหาย
ความสําคัญของการเจียระไนพลอยคือสงวนเนื้อพลอยไวใหมากที่สุดและใหไดสีสันงดงามที่หนาพลอย
หรือที่เรียกวา “น้ําขึ้นดี” หรือ “ไฟดี” พลอยที่เจียระไนไดสัดสวนดีสียอมขึ้นหนาพลอยทําใหพลอยดู
สวยงามขึ้น
กกกกกกก1. 3.2 ความสําคัญของการเจียระไนพลอย พลอยนับวามีบทบาทมากในความเชื่อของคน
ไทยเพราะคนไทยเชื่อวาพลอยแสดงถึงความเปนสิริมงคลความแข็งแกรงรวมถึงความเชื่อในนพรัตน
นพเกาหรืออัญมณีที่มีความหมายและพลังอันเปนสิริมงคล9 ชนิดชุมชนริมคลองประเวศฝงเหนือมี
กิจกรรมเดนคือการเจียระไนพลอยโดยมีชมรมที่จัดกิจกรรมการเรียนรูในการเจียระไนพลอยเรียกวา
“ชมรมบานเจียระไนพลอย” นําโดยชางฝมือทองถิ่นครูสุรเดชหวังเจริญครูภูมิปญญาไทยดาน
อุตสาหกรรมและหัตถกรรมครูสุรเดชไดเปดบานเปนแหลงเรียนรูเกี่ยวกับพลอยดวยความตั้งใจที่จะ
ถายทอดความรูเกี่ยวกับการทําพลอยที่ไมมีในตําราแตเปนการสั่งสมประสบการณมากกวา30ปซึ่ง
ไดรับการถายทอดจากบรรพบุรุษใหแกผูที่สนใจโดยครูสุรเดชจะถายทอดความรูทั้งพื้นฐานตั้งแต
ทักษะการวิเคราะหพลอยเบื้องตนการเจียระไนพลอยการประเมินราคาคุณภาพของพลอยและยัง
สงเสริมใหทําการคาไปดวยนับวาเปนการสรางงานและอาชีพใหแกคนที่มีใจรักดานพลอยสามารถ
นําไปประกอบอาชีพไดอีกตอไป
กกกกกกก1. 3.3ขั้นตอนการเจียระไนพลอยขั้นตอนการเจียระไนพลอยเริ่มตั้งแตการลางและ
คัดเลือกพลอยวามีรอยแตกหรือไม หากมีรอยแตกมากตองตัดแบงออกเปนหลายๆเม็ดตามรอย
แตกราวนั้นแลวนําพลอยมาตั้งน้ํา คือการกําหนดสวนหนาของพลอยและกนพลอย การตั้งน้ําชวยให
ไดสีพลอยตามที่ตองการการตัดพลอยและการโกลนพลอย เปนการกําหนดรูปรางของพลอย เพื่อใหได
พลอยที่มีน้ําหนักและรูปรางสวยงาม และเกิดการสูญเสียเนื้อพลอยนอยที่สุด การแตงพลอย คือนํา
เม็ดพลอยติดกับไมทวนแลวใชกระดาษทรายขัดผิวหนาพลอยใหเรียบ แลวจึงนําไปขัดเงาที่เครื่องขัด
จนขึ้นเงา โดยขัดทั้งสวนกนพลอยและหนาพลอยจนเกิดความแวววาว ซึ่งเม็ดพลอยเหลานี้สามารถ
นําไปทําเปนเครื่องประดับ เชน หัวแหวน จี้ หรือสรอยคอ ตอไปไดในการคัดเลือกพลอยอาจตองตัด
พลอยใหไดขนาดที่ตองการโดยมีวิธีการตัดพลอยดังนี้
3.3.1พิจารณาลักษณะพลอยกอนวาจะตัดแบบใดเพื่อจะไดสวนที่ตองการ
3.3.2ตัดชิ้นสวนงานตามที่ไดกําหนดไว