Page 49 - bangkok yai
P. 49
43
1.13 พระปรางค
พระปรางคตั้งอยูหนาวัดทางทิศใต หลังโบสถนอยและวิหารนอย เดิมสูง 8 วา
(16 เมตร) เปนปูชนียสถานที่สรางขึ้นพรอมกับโบสถนอย และวิหารนอย พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหลานภาลัย
ทรงมีพระราชศรัทธาจะเสริมสรางใหสูงใหญเปนพระมหาธาตุสําหรับพระนคร แตทรงกระทําไดเพียง
โปรดใหกะที่ขุดรากเตรียมไวเทานั้น การยังคางอยูเพราะสวรรคตเสียกอน ตอมาพระบาทสมเด็จ
พระนั่งเกลาเจาอยูหัวรัชกาลที่ 3 โปรดใหปฏิสังขรณวัดเปนการใหญอีกครั้ง เริ่มแตทรงปฏิสังขรณและ
สรางกุฏิสงฆเปนตึกใหมทั้งหมด และทรงพระราชดําริถึงพระปรางคที่สมเด็จพระบรมชนกนาถทรงมีพระราช
ประสงคจะสรางเสริมใหสูงขึ้น เมื่อทรงคิดแบบอยางแลวโปรดใหลงมือกอสราง ไดเสด็จพระราชดําเนินไปกอ
พระฤกษเมื่อวันแรม 12 ค่ํา เดือน 9 ตรงกับวันศุกรที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2385 งานเสริมสรางพระปรางค
ไดดําเนินจนแลวเสร็จเมื่อป พ.ศ. 2394 รวมเวลาทั้งสิ้น 9 ป พระปรางคมีความสูง 1 เสน 13 วา 1 ศอก
1 คืบ 1 นิ้ว(66 เมตร 77.083 เมตร) ฐานกลมวัดโดยรอบได 5 เสน 17 วา (234 เมตร)
1.14 ศาลานายเรือง นายนก
ศาลานายเรือง นายนก เปนหินสลักตั้งอยูในศาลาเล็กติดกับดานกําแพงนอก
หนาพระอุโบสถทางเหนือประตูซุมยอดมงกุฎ ประวัติของนายเรืองผูนี้ กลาวไวในพระราชพงศาวดาร
กรุงรัตนโกสินทร รัชกาลที่ 2 ฉบับพระนิพนธของสมเด็จฯ กรมพระยาดํารงราชานุภาพ วา“รูปนี้รูป
นายเรืองผูเผาตัว ณ วันศุกร เดือน 3 ขึ้น 8 ค่ํา เพลาทุมเศษ จุลศักราช 1152 (พ.ศ. 2333) ปจอ โท
ศก เมื่อแตกอนเผาตัวประมาณ 9 วัน 10 วันนั้น มีความวานายเรืองกับสหาย 2 คน คือ ขุนศรีกัณฐัศว
กรมมา และนายทองรัก พากันไป ณ พระอุโบสถวัดครุฑ ตางปรารถนาพุทธภูมิ เสี่ยงดอกบัวออนคน
ละดอก วาถาใครจะสําเร็จแกพระโพธิญาณแลว ขอดอกบัวผูนั้นจงบาน ครั้นรุงขึ้นก็บานแตดอกบัว
ของนายเรือง ตั้งแตนั้นนายเรืองก็มาอยูที่การบุเรียนเกาวัดอรุณราชธาราม สมาทานอุโบสถศีลฟง
เทศนาเอาน้ํามันชุบสําลีเปนเชื้อพาดแขนทั้ง 2 จุดไฟบูชาตางประทีปทุกวันจนถึงวันเผาตัว นายเรือง
ฟงเทศนาจบแลว ก็นุงหมผาชุบน้ํามันเดินออกมาหนาการบุเรียน นั่งพับเพียบพนมมือรักษาอารมณ
สงบดีแลว ก็จุดไฟเผาตัวเขา เมื่อเปลวไฟวูบขึ้นทวมตัวนั้น นายเรืองรองวาสําเร็จปรารถนาแลว
ขณะนั้นคนซึ่งดูอยูประมาณ 500-600 เศษ บางก็รองสาธุการเปลื้องผาหมโยนบูชาเขาไปในกองไฟ
แตแขกภายนอกพระศาสนาก็ถอดหมวกออกคํานับโยนเขาไปในไฟดวย ครั้นไฟโทรมแลว คนที่มีศรัทธา